گروه مسکن - مهدیس فرقانی: کمتر از یک ماه به شروع فصل جابه‌جایی در بازار رهن و اجاره مسکن باقی مانده است و رونقی (افزایش تعداد مراجعه‌کننده‌ها به بازار اجاره) که هر روز در این بخش از بازار مسکن بیشتر می‌شود، باعث شده است تا عده‌ای از موجران از الان سازهای ناسازگاری خود را کوک کنند. اغلب بنگاهداران املاک درباره شاخص تعیین‌کننده میزان اجاره بها در فصول مختلف به «دنیای اقتصاد» اظهار می‌کنند: در پاییز و زمستان به‌دلیل اینکه حجم مشتری به‌طور چشمگیری افت پیدا می‌کند و به همین خاطر پیدا کردن مشتری کار دشواری است، معمولا تعیین‌کننده نرخ نهایی اجاره با توجه به رقم اعلام شده از سوی مالک، مستاجر است، اما در نیمه اول سال به‌خصوص در تابستان اختیار تعیین اجاره بها به‌طور کامل دست موجران می‌افتد و شواهد نشان می‌دهد که در این وقت از سال مستاجران از حق چانه‌زنی با مالک محروم می‌شوند چراکه ممکن است به وضوح از سوی مالک پاسخ رد بشنوند.

علاوه براین، برخی از فعالان بازار مسکن افزایش نرخ‌های اجاره را وابسته به بهره‌وری مالکان از ارزش ملک شان، عنوان می‌کنند: این دسته از فعالان بازار معتقد هستند که موجران اجاره بهای واحدشان را علاوه‌بر نیاز مالی یکساله خود بر اساس ارزش واحدشان تعیین می‌کنند، یعنی مالکان بر حسب قیمت روز محاسبه می‌کنند که چه میزان بودجه‌ای در بازار مسکن خرج کرده‌اند و بر اساس ارزش میزان بودجه خریدشان سعی می‌کنند از طریق دریافت اجاره‌بها از بازار مسکن سود دریافت کنند، همچون سرمایه‌ای که در بانک سپرده‌گذاری می‌شود که سالانه یا ماهانه سودی به سرمایه تعلق می‌گیرد.

با این حال، بانک مرکزی شاخص بهای مسکن اجاره‌ای در شهرهای بزرگ در سه ماه چهارم سال ۱۳۹۲ را ۵/۱۴۴ اعلام کرده که نسبت به سه ماه قبل برابر ۱/۳ درصد و نسبت به سه ماه مشابه سال قبل ۳/۲۲ درصد افزایش نشان می‌دهد.

متوسط شاخص مذکور در شهرهای بزرگ در سال ۱۳۹۲ نسبت به سال قبل معادل ۲۱ درصد افزایش داشته است.

همچنین شاخص بهای مسکن اجاره‌ای در سه ماه چهارم سال گذشته در استان تهران معادل ۸/۲ درصد افزایش داشته است. این شاخص‌های رسمی بر آرام‌شدن موتور تورم اجاره‌بها در اواخر سال گذشته دلالت دارد.

جدول زیر نرخ‌های پیشنهادی ستون امروز نبض بازار به تعدادی از واحدهای مسکونی عرضه شده به بازار رهن و اجاره در مناطق مختلف تهران اختصاص دارد که حال و هوای این روزهای نرخ‌های اجاره را نشان می‌دهد، البته نرخ‌های ذکر شده بر اساس کارشناسان سایت مسکن «ایران فایل» ارزان‌قیمت یا منصفانه اعلام شده است.

ساز ناسازگاری موجران در حال کوک شدن؟