سید علی ختمی مآب* تامین مسکن یک ضرورت برای هر خانواده ایرانی است و با توجه به نوع اقتصاد کشورمان این موضوع از اهمیت بسیار بالایی نسبت به سایر کشورها برخوردار است و به عنوان یک سرمایه و پشتوانه برای مردم محسوب می‌شود. لذا با احتساب اینکه قسمت اعظم درآمد خانواده‌ها صرف خرید یا اجاره مسکن می‌شود پس باید روندی پیش گرفت تا خانه‌ها پس از گذشت ۲۵ الی ۳۰ سال به عنوان کلنگی قلمداد نشده و تخریب نشوند و حداقل بتوانند بالای ۶۰ سال عمر کنند. پرسشی که در این باره وجود دارد این است: چرا با وجود هزینه‌های بالای تولید مسکن این محصول همچنان به‌صورت سنتی ساخته می‌شود؛ در حالی که سرمایه زیادی صرف ساخت آن می‌شود؟ پاسخ کاملا مشخص است: در ساخت‌وسازهای سنتی چون کل هزینه فقط برای یک پروژه کوچک چندواحدی صرف می‌شود، قیمت تمام‌شده سرشکن نشده و افزایش می‌یابد. پس اولا باید تیراژ تولید بالا برود، ثانیا محصولات با کیفیت یکسان و مناسب به دست مصرف‌کننده برسد، ثالثا باتوجه به تولید با تیراژ بالا هزینه‌های بالاسری سرشکن شود و با قیمت تمام شده پایین‌تری به دست مشتری برسد، یعنی تولید بالا، قیمت تمام شده پایین و سود بیشتر هم برای تولیدکننده و هم مصرف‌کننده. برای روشن‌تر شدن مطلب یک مثال عنوان می‌کنیم: در سال‌های نه چندان دور تولید کت و شلوار و کفش به صورت سنتی بود و خیاط‌ها و کفاش‌ها در مغاره‌هایشان اقدام به دوختن می‌کردند که باتوجه به نوع محصول بالطبع تعداد تولید در طول روز، هفته، ماه و سال محدود بود و مشتری‌ها باید از قبل وقت می‌گرفتند تا مثلا برای شب عید یک جفت کفش یا یک دست کت و شلوار نو داشته باشند و از طرفی هزینه تمام شده این محصول به دلیل محدودیت‌های موجود اغلب زیاد می‌شد و شاید کیفیت محصول نیز به دلیل اینکه دست‌ساز بود و ممکن بود خطای انسانی نیز وجود داشته باشد، متفاوت می‌شد و شاید خیلی از سفارش‌ها به موقع تحویل مشتری نمی‌شد یا اگر هم می‌شد زمان انتظار زیاد بود؛ ولی آیا پس از پیشرفت صنعت پوشاک خیلی از این مشکلات برطرف نشد؟ آیا محصول به فراوانی و به سهولت و با قیمت کمتر در اختیار مصرف‌کننده قرار نگرفت؟ بدیهی است با پیشرفت زمان و تکنولوژی باید گام‌ها را بلندتر برداشت تا عقب نمانیم. کشورمان خوشبختانه از لحاظ همپا بودن با پیشرفت تکنولوژی در سایر صنایع جایگاه مناسبی را دارد؛ ولی چرا در زمینه صنعت ساختمان این اتفاق نیفتاده یا کمتر به آن توجه شده است یا اگر توجهی شده در مقیاس شرکت‌های محدودی بوده و عامه مردم طعم ساخت ساختمان به روش مدرن و صنعتی را نچشیده‌اند؛ در حالی که بیشترین نیاز مردم را در پی دارد؟ یکی از دلایل اصلی آن این است که شاید به ساختمان به عنوان یک صنعت کامل نگاه نمی‌شود و بیشتر به عنوان کالای مصرفی به آن نگریسته می‌شود، دلیل دیگر اینکه بخش اعظم ساخت و سازهای در مقیاس کوچک که مسکونی هستند و اتفاقا درصد زیادی از صنعت ساختمان را شامل می‌شود در دست افراد غیر متخصص بوده و بالطبع این‌گونه اشخاص دید کلان به صنعت ساختمان ندارند. پس چشم‌ها را باید شست و جور دیگر باید دید؛ همیشه نحوه نگاه انسان‌ها است که باعث پیشرفت یا عدم پیشرفت آنها می‌شود. صنعتی‌سازی ساختمان را به عنوان یک صنعت جدید در کشور باید بپذیریم؛ چراکه فعالیت‌های خوبی در این زمینه در کشورمان شده است. در آینده نزدیک این صنعت به دلیل ویژگی‌هایی که دارد موجب حل بخش اعظمی از معضلات کنونی ساخت و ساز کشور خواهد شد. صنعتی‌سازی ساختمان یعنی به کارگیری دانش و مهارت‌های لازم و استفاده از محصولات و قطعات استاندارد کارخانه‌ای توام با مدیریت صنعتی برای تولید ساختمان که معمولا در ساخت‌وسازهای فعلی حداقل یکی از موارد فوق ناقص است که باعث می‌شود تاثیر مستقیم در کیفیت، زمان یا هزینه محصول نهایی داشته باشد.

* مدرس دانشگاه