ادامه ساخت‌وساز در خجیر و سرخه‌حصار آلودگی هوای تهران را افزایش می‌دهد

گروه مسکن- میترا یافتیان: پارک خجیر یکی از قدیمی‌ترین مناطق حفاظت شده دنیا است که در منطقه شرق تهران واقع شده است. مساحت این پارک حدود ۹۹۷۱‌هکتار و دارای ۲۹‌گونه علفی و ۱۴‌گونه درختی و درختچه‌ای است. این منطقه در حاشیه پایتخت از موقعیت منحصربه‌فردی به لحاظ طبیعی، زیست‌محیطی و گردشگری برخوردار است.

پارک سرخه حصار نیز یکی از پارک‌های ملی است که مساحتی در حدود ۹۳۰۰‌هکتار دارد. این پارک نیز دارای ۴۷۰ گونه گیاهی است.

پارک ملی سرخه حصار در سال ۱۱۷۴ به عنوان شکارگاه سلطنتی مورد حفاظت قرار گرفت و در سال ۱۳۵۹ در زمره پارک‌های ملی ثبت شد. بر مبنای تبصره ۴ ماده ۳۱ اصلاحی قانون جنگل‌ها، کلیه مراتع و اراضی ملی و مناطق حفاظت شده در اختیار سازمان محیط‌زیست قرار دارد و قابل واگذاری به غیر نیستند.

متوسط ارتفاع پارک ملی خجیر و سرخه حصار از سطح دریا ۱۵۴۷‌متر و حداکثر ارتفاع آن نیز ۲۶۰۰‌متر است. البته بیشتر نقاط آن در ارتفاع کمتر از ۲۰۰۰‌متر قرار دارد. آب و هوای این منطقه نیمه خشک است و اختلاف درجه حرارت روز و شب در آن بالاست. متوسط باران منطقه ۳۰۵‌میلی‌متر، متوسط حداکثر درجه حرارت سالانه آن ۹/۱۸ درجه سانتیگراد و متوسط حداقل آن ۱/۹ درجه سانتیگراد است. مهم‌ترین شبکه آب‌های سطحی آن نیز رودخانه جاجرود است.

با توجه به ساخت‌وسازهای غیرمجاز در این مناطق و افزایش بی رویه آن، جلوگیری از استمرار تجاوز به حریم مناطق ملی به‌وی‍ژه پارک ملی خجیر و سرخه حصار موجب شده تا مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری تهران و علاقمندان به حفاظت از محیط‌های طبیعی همواره دغدغه مقابله با تجاوزگران به محیط‌های طبیعی را داشته باشند و برای رسیدن به این هدف عمدتا ناکام بمانند چرا که در صورت موفقیت مسوولان مربوطه در این زمینه هرگز شاهد استمرار ساخت‌وسازهای غیرمجاز و شبانه بدون اخذ مجوز از ارگان یا سازمان خاص و وقوع آتش سوزی‌های عمدی در این مناطق نبودیم.

در همین رابطه شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نوعی مدل‌سازی پیرامون افزایش بافت مسکونی در مناطق طبیعی و ملی سرخه حصار و خجیر و تاثیر آن بر آلودگی هوای تهران انجام داده است.

مهندس محمدعلی نجفی، مسوول بخش پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» پیرامون فرضیات این مدلسازی و نتایج حاصل از آن توضیح داد: با فرض اینکه بافت مسکونی و ترافیکی در مساحتی به متراژ ٥٠‌کیلومتر مربع از پارک ملی سرخه حصار شبیه مناطق ٤، ٨، ١٣ و ١٤ باشد در حالت واقعی و در شرایطی که باد با سرعت ٢‌متر بر ثانیه از سمت شرق به غرب این منطقه وزش پیدا کند، مشاهده می‌شود تجمع آلودگی شدیدی در منطقه فرضی بوجود می‌آید اما به سایر نواحی شهر منتقل نمی‌شود .

وی توضیح داد: در حالتی که وضعیت جوی بسیار پایدار وجود داشته باشد، علاوه بر تجمع آلودگی شدید در منطقه فرضی، دامنه آلودگی به مناطق داخل شهر نیز کشیده شده و حداکثر تا ٥/١ ppm به غلظت مونوکسید کربن موجود در هوا می‌افزاید .

به گفته وی، تجمع آلودگی در منطقه فرضی به دلیل این است که این منطقه از بخش شرقی توسط کوه‌ها احاطه شده و تخلیه مناسب آلودگی صورت نمی‌گیرد.