در چهاردهمین نشست تخصصی مدیریت دانش شهری با موضوع بررسی راهکارهای رفع مشکلات روسازی معابر شهر تهران بر تخصص پیمانکار حرفه‌‏ای و سیستم مدیریت نگهداری معابر تاکید شد. به گزارش ایلنا، مهندس اصغر نادری، رییس موسسه قیر و آسفالت، ضمن سخنرانی در این نشست گفت: متاسفانه به دلیل فقدان نیروی پیمانکار متخصص، آسفالت معابر شهری و بزرگراه‌ها، توسط آسفالت‌‏کاران پشت‌بامی انجام می‌شود.

نادری در خصوص بررسی راهکارهای رفع مشکلات روسازی معابر شهر تهران تصریح کرد: ما در ایران تکنولوژی را به فناوری ترجمه کردیم، بهره جستن از علوم و فنون در طول یک پروسه معین برای تولید محصولاتی بر یک مبنای مشخص ملی فناوری است، در حال حاضر در ایران سه گونه فناوری پیشرفته، بهینه و سنتی مطرح است، انتخاب نوع فناوری یکی از مهم‌ترین مسائل انجام هر پروژه‌ای است، من هم با فناوری پیشرفته و قابلیت‌‏های آن چون سرعت بالا و دقت موافقم، اما ما باید توجه کنیم که آیا مشکل ما در انجام پروژه تنها فناوری است، فناوری پیشرفته همیشه نیازمند نیروی متخصص است. برای مثال نمی‌توان انتظار داشت که کارخانه‌ای با ۵/۱میلیارد تومان قیمت، اپراتوری ۴۰۰هزار تومانی داشته باشد. اساسا چنین فناوری از قدرت او خارج است، فناوری سنتی هم که دیگر جوابگو نیست، پس بهترین انتخاب فناوری بهینه است که حتی با شرایط و موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی می‌تواند متغیر باشد. در قبال انجام هر پروژه‌ای باید پکیج کامل آن را داشته باشیم. نادری در ادامه به بررسی دو منبع تولید آسفالت تهران در شرق و غرب اشاره کرد و اظهار داشت: آسفالتی که در شرق تهران تولید می‌شود دارای کارایی، مقاومت و کیفیت بهتری است، همین آسفالت غرب تهران نیز که توسط گروهی متخصص استفاده شده ۱۳ سال عمر کرده و حتی می‌توان آن را به ۱۵ سال رساند، اما سوال این جا است که چرا عمر آسفالت‌های ما ۲ الی ۳ سال است؟ که دلایل متعددی دارد، اما مهم‌‏ترین دلیل آن نبود نیروی متخصص آسفالت معابر شهری است. نادری تایید کرد: نیروی انسانی متخصص، یکی از مهم‌ترین مشکلات ما در حال حاضر است، متاسفانه باید بگوییم که حتی آسفالت‌های بزرگراه‌ها توسط پیمانکاران آسفالت‌های پشت بامی انجام می‌شود و تا به حال ما هیچ نیروی متخصصی را در این حوزه تربیت نکرده‌ایم و در بحث مرمت که یکی از مهم‌ترین بخش‌های آسفالت است، حتی پیمانکار و نیروی مشخصی نداریم که به این کار معروف و مشغول باشد، پس شهرداری تهران می‌تواند در یکی از گام‌های مهم خویش به تربیت این دو نیرو اقدام کند. وی در خصوص حمل آسفالت، خاطرنشان کرد: بسیاری بر این اعتقادند که مبدا تولید آسفالت تا مقصد نباید بیشتر از ۵۰ کیلومتر باشد، اما مشکل اصلی ما در نبود سیستم ویژه حمل آسفالت است، چون در کشورهای دیگر به دلیل وجود این سیستم حمل تا ۹۰ کیلومتر هم بدون مشکل انجام می‌شود، برخی از پیمانکاران، مصالح آسفالت را به دلیل سرد شدن در مسافت دورتر جدا و در مقصد مخلوط می‌کنند که یکی از مشکلات مهم در پایین آوردن عمر مفید و بهینه آسفالت است.

رییس موسسه قیر و آسفالت در پایان افزود: ما در مشکلات اولیه چنین گرفتار مانده‌ایم، در حالی که آسفالت دارای مسائل بسیار مهم دیگری است که به سلامت روانی جامعه باز می‌گردد، و امروزه مشخص شده که یکی از منابع اصلی آلودگی صوتی در معابر شهری، همین آسفالت و برخورد تایر ماشین با آن است، یعنی در گذشته، ۴۰ الی ۵۰درصد از دیواره بزرگراه‌ها برای کاهش صدا استفاده می‌شد، اما در دانمارک از آسفالت جدیدی به نام (متخلخل) استفاده می‌کنند که کاهش خوب صدا را به همراه داشته و چنین سیستمی در ایران نمی‌تواند اجرا شود، زیرا نیازمند نگهداری و محافظت دقیق و پاکسازی منفذهای آن در فاصله‌های زمانی کوتاه مدت است که در کشور ما نیازمند پروسه طولانی‌‏مدت فرهنگسازی آن است.

همچنین، محمودرضا کی‌‏منش، معاون پژوهشکده حمل‌ونقل، تصریح کرد: در یک سال گذشته در بهترین وضعیت بعد از انقلاب موفق به تولید ۲میلیون تن آسفالت در تهران شدیم، در حالی‌‏که اگر به نگهداری معابر اهمیتی دهیم و هر ۵ سال یک بار ترمیمشان کنیم، معابر تهران سالانه نیازمند ۴میلیون تن آسفالت است. وی افزود: مساحت معابر تهران ۱۲۰میلیون متر مربع است، اگر هر ۵ سال یکبار معابر را ترمیم و دوباره آسفالت کنیم، نیازمند ۴میلیون تن آسفالت خواهیم بود، در سال گذشته با وجود سیستم مدیریتی جدید شهرداری تهران که تمام امکانات را فراهم کردند، ما توانستیم ۲میلیون تن آسفالت در تهران تولید کنیم و از این بیشتر هم توان تولید نداریم، پس با این تولید هر خیابان ۱۰ سال یکبار دوباره نوبت آسفالتش می‌‏شود، این به معنای محدود بودن منابع و بودجه‌‏های ما است، در حالی که اگر ما بتوانیم عمر آسفالت را به ۱۵ سال (عمر مفید آسفالت) برسانیم و سیستم امروزی و مدرن نگهداری معابر شهری را به خوبی و با دقت اجرا کنیم، حتی نیازمند تولیدی کمتر از ۲تن خواهیم شد. وی در ادامه با اشاره به دلایل اهمیت سیستم نگهداری معابر شهری، گفت: ما راهی جز اجرای چنین سیستم‌‏های مدرنی نداریم. وی با اشاره به مشکل پیچیده تعدد متولیان معابر شهری در تهران و ایران افزود: متاسفانه یکی از مهمترین مشکلات اصلی در مدیریت نگهداری معابر تهران، وجود متولیان زیاد معابر شهری است، به‌گونه‌ای که هماهنگ شدن با متولیان بیرونی بسیار سخت است و تعدادشان کم نیست. یعنی ما برای اجرای پروژه‌ای جدای از مجاب کردن مدیران شهرداری، ناچاریم مدیران بیرونی را نیز توجیه کنیم و یکی از دلایل این که مردم نمی‌توانند متولی خرابی‌های معابر را پیدا کنند، همین تنوع مسوولیت‌ها است. پس به نظر می‌رسد برای معابر شهری نیازمند برنامه‌ریزی جامعی هستیم که یک نهاد و مثل دیگر شهرهای مدرن دنیا شهرداری، متولی و جوابگوی معابر شهری باشد.

همچنین دکتر فریدون مقدس‌‏نژاد، استاد دانشگاه امیرکبیر، عنوان کرد: چرا آسفالت‌‏هایی که ۳۰ سال پیش انجام شده، هنوز مستحکم است، اما آسفالت‌های تازه‌تر، سه چهار ساله عمر می‌کنند؟ مشکلات در این حوزه بسیار زیاد است که در میان آنها تکنولوژی روز از اهمیت کمتری برخوردار است. زیرا به تمامی این مشکلات اگر به دقت بنگریم، به مشکل مدیریت و پیمانکار که از سوی مدیران انتخاب می‌شوند، برمی‌خوریم، برای مثال به راحتی می‌توان فهمید که قبل از پهن کردن آسفالت هیچ تستی روی آن انجام نمی‌شود، چون بی شک در همان تست اولیه می‌توان تخمین زد که عمر آن چقدر خواهد بود.

این استاد دانشگاه در ادامه با یادآوری نبود سیستم و تیم استاندارد و علمی در شهرداری‌ها برای این موضوع، افزود: زیرسازی از دیگر مشکلات اصلی ماست و متاسفانه عدم انجام زیرسازی قوی و مستحکم هم به همین ضعف مدیریت باز می‌گردد، چون معمولا برای جلوگیری از ناراحتی، مدیرانی، پروژه‌ها را بسیار سریع و در کوتاه مدت انجام می‌دهند که در این میان بی‌توجهی به زیرسازی بیشترین آسیب را می‌بیند.

مقدس‌نژاد تصریح کرد: توجه نکردن به ضریب تخریبی نفوذ آب در آسفالت یکی دیگر از مشکلات اصلی است. در همه جای دنیا، آب، برف و یخ زدن سطح معابر یکی از مشکلات اساسی بوده و توجه ویژه‌ای به آنها می‌شود و در این میان، برف‌روبی در زمستان با ماشین‌آلات بسیار سنگین، صدمه‌های زیادی را به آسفالت وارد می‌کنند، چون زمانی که بار غیرمجاز روی آسفالت در حرکت است ضریب تخریبی آن چهار برابر می‌شود.

وی گفت: مشکلات در حوزه معابر شهری بسیار زیاد است و معابر ما گویای همه این نواقص است که نیازمند توجه و بررسی علمی و کارشناسی هستند و به نظر من ایجاد پایگاه مدیریت شهری و تداوم آن برای بررسی ریزتر مشکلات شهری با چنین ترکیبی از کارشناسان، یکی از کارهای خوب شهرداری تهران است.