جعفر محمدی - حالا دیگر هر کس هر دلیلی که در ذهن داشته برای بحران مسکن برشمرده و چند عامل بیش از بقیه، تاثیر و تقصیر خود را در بروز چنین بحرانی به اثبات رسانده‌اند. عواملی همچون: وعده کم ثمر اعطای وام‌های ۱۰‌میلیون تومانی خرید و ۳‌میلیون تومانی اجاره مسکن، اعلام تمدید مبلغ ۱۸‌میلیون تومانی وام خرید در اواخر مهلت تعیین شده، بازده خوب سرمایه‌گذاری در بخش مسکن نسبت به دیگر بخش‌ها از جمله بازار سهام، صنعت، بازرگانی و خدماتی که در یکسال گذشته با رکود مواجه بوده‌اند. با این حال هنوز نمی‌توان گفت که تورم در نرخ مسکن انفجار خود را پشت سر گذاشته و نوسان شدید قیمت، خاتمه یافته است. در واقع حتی برای ارائه و طرح راه‌کار هم، دولت باید جانب احتیاط را بگیرد چرا که اکنون کوچکترین حرف و قولی درباره بهبود این بازار، خود مسبب لرزه و انفجاری دیگر است و شاید‌ «هیچ نگفتن و زیرساختی عمل کردن» موثرتر از «قول دادن و طرح تسکین دهنده‌های مقطعی» برای کنترل این بازار باشد. چنانکه دیدیم وقتی دولت در مواجهه با این بحران ابتدا از در انکار وارد شد، اسب رم کرده بازار مسکن با شیهه‌ای دیگر در قیمت‌ها، افسار گسیختگی خود را به رخ کشید و پس از آن در قبال هر قول و حرفی، گریزی دیگر زد.

باید بپذیریم که مشکل کمبود عرضه مسکن و افزایش قیمت آن حتی به فرض اجرای طرح جامع تا چند سال آینده به راحتی حل نخواهد شد زیرا وقتی تورم جامعه به حدی می‌رسد که دست مردم را از کالایی کوتاه می‌کند، راه‌کارهای دولت خنثی و اندوخته مردم کم ‌ارزش می‌شود. از این رو در چنین شرایطی، طرح راه‌کارهایی از جمله قول اعطای زمین و تسهیلات، خود برای بازار تنش تازه‌ای ایجاد می‌کند و موجب می‌شود که این راه‌کارها در اجرا با مشکل مواجه شوند و به نتایج موردنظر منجر نشوند. متاسفانه بازار مسکن منتظر کوچک‌ترین حرف امیدوارکننده‌ای است تا استعداد خود در تشدید بحران را نشان دهد، هر چند که آن حرف ‌اساس محکمی نداشته باشد.

اقتصاد کلان ما چنان بیمار است که برنامه‌ریزی اقشار متوسط جامعه برای تهیه مسکن، بسیار طولانی شده و به‌رغم متحمل شدن زحمات فراوان تضمینی برای نتیجه بخش بودن این برنامه‌ریزی‌ها که توسط خود مردم صورت می‌گیرد، وجود ندارد. پس نباید با تکیه بر اجرای طرح جامع مسکن که هنوز جای بحث دارد یا بر مبنای راه‌کارهای ضرب‌الاجلی پیشنهادی، حرفی زد یا قولی داد که بازار مستعد بحران را مجددا با شوکی غیرقابل جبران مواجه کند.