اوراق مشارکت بافت‌فرسوده بخریم؟

مقایسه منافع اقتصادی حاصل از خرید اوراق با سپرده‌گذاری نزد بانک‌ها

سود خرید اوراق مشارکت فقط یک درصد بیشتر از سود بانکی است مینا یوسفی: از روز گذشته پروژه‌ای به وسعت ۳۰۰ میلیارد تومان برای سرمایه‌گذاری مردمی در شهر تهران به اجرا درآمده که به‌واسطه آن افراد می‌توانند با خرید اوراق مشارکت به مدت سه سال از سود حضور در طرح بهره ببرند، اما شباهت فوق‌العاده زیاد بین مزایای اقتصادی خرید اوراق نوسازی بافت‌های فرسوده و سود سپرده‌گذاری در بانک، مسیر انتخاب بین این دو گزینه را سخت کرده است. به‌خصوص آنکه، جزئیات طرح فروش اوراق مشارکت نوسازی بافت‌های فرسوده در تهران نشان می‌دهد این شیوه سرمایه‌گذاری به غیر از سود خرید اوراق، نفع دیگری از بابت اختصاص سهمی از واحدهای تازه‌ساز یا ارائه امتیاز بیشتر به ساکنان بافت‌های فرسوده، برای مشارکت‌کنندگان ندارد.با این حال کارشناسان اقتصاد شهری پیش‌بینی کرده‌اند به دلیل رکود اقتصادی، مشارکت بالایی در خرید اوراق اتفاق بیفتد، به‌خصوص آنکه سود اوراق حداقل یک درصد از سود سپرده‌های بانکی بیشتر است.

دو تحلیل درباره استقبال از اوراق

به گزارش دنیای‌اقتصاد، فروش اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده پایتخت با یک درصد سود بیشتر نسبت به سپرده‌گذاری بانک‌ها و با قدرت خرید نامحدود در حالی آغاز شده که تحلیلگران اقتصادی همچنان در مورد میزان استقبال مردم از این عرصه جدید سرمایه‌گذاری، به توافق روشنی نرسیده‌اند. گرچه گروهی از کارشناسان با استناد به وضعیت رکود در بسیاری از حوزه‌های سرمایه‌گذاری، فروش تمام ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت را قطعی پیش‌بینی می‌کنند، اما از دیگر سو برخی تحلیل‌ها بر ویژگی‌های «نه‌چندان دندان‌گیر» اوراق مشارکت انگشت گذاشته و جذب سرمایه‌های مردمی در این بخش را همچون مراحل گذشته فروش اوراق، ناموفق ارزیابی می‌کند.

تجربه ناموفق فروش اوراق مشارکت

مرحله اول فروش اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده که در بهمن‌ماه سال گذشته انجام شد، نتایج قابل قبولی به دنبال نداشت. در آن دوره از کل ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق عرضه شده، فقط حدود ۱۰۰ میلیاردتومان به فروش رسید که این میزان فروش از نگاه کارشناسان حوزه بافت فرسوده قابل قبول نیست.

یک درصد سود بیشتر

محمدحسین پورزرندی، معاون اداری - مالی شهرداری تهران در این باره به دنیای‌اقتصاد گفت: امسال در مجموع ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق توزیع شده که خریداران می‌توانند هر سه ماه یکبار سود ۱۶درصدی خود را دریافت کنند. پورزرندی که جزئیات فروش اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده را به «دنیای‌اقتصاد» اعلام کرد، در مورد دیگر ویژگی‌های این اوراق گفت: سود ۱۶ درصدی اوراق مشارکت به صورت علی‌الحساب است و احتمال دارد در پایان سه سال پروژه نوسازی حتی تا ۲۰ درصد هم سود عاید مشارکت‌کنندگان شود و به خریداران چهار درصد دیگر نیز سود اضافه شود. وی همچنین امکان بازخرید سرمایه‌گذاری را از دیگر مزایای این طرح عنوان و اظهار کرد: خریداران در هر زمان که منصرف شوند، می‌توانند اوراق مشارکت خود را بازپس دهند و سرمایه خود را با ۵/۰ درصد سود کمتر دریافت کنند.به گفته این مقام شهرداری تهران، سقف خرید اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده که به صورت برگه‌های ۵۰ هزار، ۱۰۰ هزار و ۵۰۰ هزار تومانی توزیع شده نامحدود است و متقاضی می‌تواند حداقل ۵۰ هزار تومان یا حتی تمام اوراق را خریداری کند. با وجودی که اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده در مرحله نخست قابل توجه به نظر می‌رسند، اما ابهام‌های موجود در آن تصمیم‌گیری را با قدری مشکل مواجه می‌کند.

سود سه ساله بانک‌ها

در حال حاضر تمام بانک‌ها و موسسات مالی در ازای سرمایه‌گذاری‌های سه ساله مشتریان ۱۵ درصد سود اعطا می‌کنند؛ اما باز با این حال سود ۱۶ درصدی اوراق مشارکت برای حجم بالای سرمایه‌گذاری، عایدی بیشتری در مقایسه با سپرده‌گذاری بانکی نصیب افراد می‌کند.

این در حالی است که بانک‌ها این امکان را به مشتری می‌دهند که هر ماه از سود خود برداشت کند؛ اما خریداران اوراق مشارکت برای دریافت سود باید سه ماه به انتظار بنشینند.

امکان انصراف برای خریداران

در این میان اما امکان انصراف از سرمایه‌گذاری و برداشت پول با کسر تنها ۵/۰ درصد جریمه امتیازی است که نصیب خریداران اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده می‌شود؛ چه آن دسته از افرادی که در بانک‌ها و موسسات مالی سپرده‌های سه ساله می‌گذارند در صورت انصراف ناچار به پرداخت جریمه به میزان مدت باقیمانده از قرارداد هستند.

کفه ترازوی اوراق سنگین‌تر است؟

در این شرایط که کفه ترازوی اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده نسبت به سایر سپرده‌گذاری‌ها در وضعیت چندان بالاتری قرار ندارد، محمد آیینی، کارشناس مسکن و شهرسازی قاطعانه از این نوع سرمایه‌گذاری حمایت و در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» استقبال از آن را مطلوب پیش‌بینی می‌کند. به گفته او، در حال حاضر هیچ ابزار سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر از اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده وجود ندارد و ویژگی‌های موجود در این اوراق موجب افزایش استقبال سرمایه‌گذاران می‌شود. آیینی با این توضیحات پیش‌بینی می‌کند که در فاصله چند روز تمام ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق اعلام شده به فروش برسد.سود قطعی و تضمین شده، اعطای سود در دوره‌های سه ماهه و امکان بازخرید اوراق از ویژگی‌هایی هستند که به اعتقاد این کارشناس اوراق مشارکت را در وضعیت بهتری نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌ها قرار داده است. وی در مورد استقبال کم از اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده در مرحله قبل نیز می‌گوید: میزان استقبال از اوراق مشارکت بستگی به شرایط روز جامعه دارد. سال گذشته سود سپرده‌گذاری در بانک‌ها بیشتر بود؛ به همین دلیل استقبال از اوراق مشارکت چندان مطلوب نبود؛ اما امسال به دلیل کاهش سود سپرده‌گذاری در بانک‌ها و موسسات مالی و همچنین کاهش سهام مختلف در بازار بورس و رکود در بسیاری از حوزه‌های سرمایه‌گذاری دیگر موجب می‌شود تا مردم به سمت سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده جذب شوند. آیینی در این مورد به استقبال خوب مردم از اوراق مشارکت توزیع شده در تبریز و مشهد در چند ماه اخیر اشاره و اظهار کرد که این رویکرد در تهران نیز تکرار خواهد شد.

البته به گفته آیینی توزیع چنین اوراقی بیشتر در جهت جلب توجه مردم نسبت به بافت‌های فرسوده کاربرد دارد و در نهایت ۳۰۰ میلیاردتومان در مقابل سه هزار و ۵۰۰ هکتار بافت‌ فرسوده تهران چندان رقم بالایی به نظر نمی‌رسد. این کارشناس مسکن افزود: رویکرد حمایتی دولت در مشارکت مردم در نوسازی بافت‌های فرسوده و میزان اهدای تسهیلات تشویقی از سوی شهرداری به ساکنان این مناطق عوامل اصلی هستند که بر نوسازی بافت‌های فرسوده تاثیر بیشتری می‌گذارند.

به گزارش دنیای اقتصاد، براساس مقایسه سه شاخص اصلی میزان سوددهی، زمان امکان برداشت سود و شرایط انصراف از سپرده‌گذاری، خرید اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده اگر چه چندان مزیتی نسبت به سایر سپرده‌گذاری‌ها ندارد، اما به طور قطع با «ضرر» نیز همراه نخواهد بود.