دنیای اقتصاد- با مجوزی که دولت برای دسترسی کارمندان بانک‌ها برای دریافت تسهیلات خرید مسکن اعطا کرده است، شرایطی ایجاد شده تا به موجب آن ۱۵۰۰ میلیارد تومان -مبلغی معادل نیمی از خط اعتباری مسکن مهر - در قالب تسهیلات ۳۰ میلیون تومانی خرید مسکن در طول یک‌سال به کارمندان بانک‌ها پرداخت شود. کارشناسان اقتصادی اذعان دارند، با توجه به اینکه ارائه تسهیلات خرید به گروه‌های خاص با شرایط ویژه اعطا می‌شود که سایر طبقات مردم به‌دلیل ممنوعیت پرداخت وام مسکن از آن محرومند، نوعی فرصت نابرابر و رانت در مناسبات اقتصادی شکل می‌گیرد که با اهداف کلان مغایرت دارد. «دنیای‌اقتصاد» جزئیات تفاهم‌نامه وزارت‌مسکن و بانک‌مرکزی را منتشر می‌کند

تسهیلات جدید مسکن کارکنان بانک‌ها

پرداخت نامحدود تسهیلات ساخت مسکن تا سقف ۴۰ میلیون تومان

پرداخت محدود تسهیلات خرید مسکن تا سقف ۳۰ میلیون تومان

فرید قدیری

طرح بانک مرکزی برای اختصاص تسهیلات خاص مسکن به کارمندان بانک‌ها، بعد از چندین ماه بررسی در شورای‌عالی مسکن، سرانجام با اعمال برخی نظرات دولت به تصویب رسید. به موجب دستورالعمل جدیدی که با امضای علی‌نیکزاد وزیر مسکن و محمود بهمنی رییس‌کل بانک‌مرکزی ابلاغ شده، از امسال -مطابق پیشنهاد دنیای‌اقتصاد در تاریخ ۴/۳/۸۹- کارمندان کلیه بانک‌های دولتی و خصوصی می‌توانند تا سقف ۴۰ میلیون تومان تسهیلات ساخت مسکن دریافت کنند. بانک‌ها در پرداخت این نوع تسهیلات هیچ محدودیتی به لحاظ تعداد متقاضی ندارند.

در دستورالعمل جدید همچنین به درخواست اصلی بانک‌مرکزی تحت عنوان «اختصاص تسهیلات خرید مسکن به کارمندان بانک‌ها» نیز به گونه‌ای پاسخ داده شده که حساسیت دولت نسبت به خاصیت تورم‌زایی وام خرید مسکن، تا حدودی در آن دیده می‌شود. بر این اساس، نظام بانکی کشور اجازه دارد ماهانه حداکثر ۴ هزار فقره تسهیلات ۳۰ میلیون تومانی خرید مسکن بدون سپرده‌گذاری به کارمندان خود اعطا کند.

به گزارش دنیای‌اقتصاد، حساسیت‌ برخی اعضای شورای‌عالی مسکن و کارشناسان وزارت مسکن به موضوع تسهیلات خرید موجب شده برای پرداخت این تسهیلات به کارمندان بانک‌ها «سقف تعداد» در نظر گرفته شود. هر چند به نظر می‌رسد، سقفی که تعیین شده به اندازه‌ای نیست که نگرانی‌ها از تاثیر تورمی آن بر بازار مسکن را کاهش دهد!

مسیر اختصاصی برای اعطای وام خرید مسکن به بانک‌ها در شرایطی ایجاد شده که مردم عادی دو سال است از دسترسی به چنین تسهیلاتی محروم مانده‌اند با این توجیه که وام خرید مسکن باعث تحریک قیمت مسکن می‌شود.

به گزارش دنیای‌اقتصاد، در بخشی از تفاهم‌نامه‌ای که وزیر مسکن و رییس‌کل بانک‌مرکزی برای حمایت خاص از کارمندان بانک‌ها امضا کرده‌اند، موضوع تامین زمین مورد نیاز ساخت‌وساز برای این افراد نیز دیده شده است. به‌طوری‌که زمین در قالب مسکن‌مهر در اختیار نظام بانکی قرار می‌گیرد تا به همراه تسهیلات ۴۰ میلیونی ساخت، به کارمندان متقاضی پرداخت شود.

جزئیات دستورالعمل جدید

جزئیات دستورالعمل پرداخت تسهیلات مسکن به کارمندان بانک‌ها که در قالب متن تفاهم‌نامه وزیر مسکن و رییس کل بانک مرکزی، روز گذشته در اختیار دنیای‌اقتصاد قرار گرفت، به شرح زیر است:

در اجرای دستورالعمل اجرایی ۷ ماده‌ای مطروحه در جلسه شورای‌عالی مسکن مورخ ۱۸/۲/۱۳۸۹ موضوع تسهیلات ساخت و خرید مسکن به کارکنان نظام بانکی کشور، تفاهم‌نامه ذیل بین بانک مرکزی و وزارت مسکن و شهرسازی منعقد می‌گردد:

ماده ۱- نظام بانکی: کلیه بانک‌های دولتی و غیردولتی و موسسات اعتباری غیربانکی تحت‌نظارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.

تبصره - کارکنان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هم در چارچوب آیین‌نامه داخلی خود مشمول این دستورالعمل می‌باشند.

ماده ۲ - تسهیلات اعطایی: شامل عقود مشارکت مدنی و فروش اقساطی و جعاله و سایر عقود برای ساخت، توسعه، خرید و تعمیر و تبدیل به احسن واحد موجود می‌گردد.

ماده ۳ - بانک‌ها می‌توانند به طور مستقیم یا از طریق تعاونی‌های مسکن کارکنان برای آن دسته از کارکنان خود که فاقد مسکن می‌باشند، برای احداث واحدهای مسکونی ارزان‌قیمت در قالب قراردادهای جمعی با وزارت مسکن و شهرسازی اقدام به انعقاد قرارداد نمایند.

ماده ۴ - وزارت مسکن و شهرسازی می‌تواند نسبت به تامین زمین مناسب برای احداث واحد مسکونی در قالب مسکن مهر برای نظام بانکی اقدام نماید.

ماده ۵ - نظام بانکی می‌تواند در چارچوب عقود اسلامی نسبت به اعطای تسهیلات ساخت یا خرید مسکن برای کارکنان حائز شرایط خود اقدام نمایند.

ماده ۶ - سقف تسهیلات اعطایی مسکن به کارکنان نظام بانکی برای تسهیلات ساخت مسکن تا سقف ۴۰۰ میلیون ریال و برای تسهیلات خرید تا سقف ۳۰۰ میلیون ریال متناسب با حقوق و مزایای دریافتی کارکنان و رعایت سایر ضوابط و مقررات داخلی هر بانک است. بدیهی است پرداخت هر گونه تسهیلات بالاتر از سقف مجاز تعیین شده به هر شکلی توسط نظام بانکی ممنوع است.

ماده ۷ - تعداد تسهیلات خرید مسکن در سال ۱۳۸۹ حداکثر ۲۵۰۰۰ واحد به کارکنان جدید نظام بانکی (هر ماه حداکثر ۴۰۰۰ نفر) و تعداد تسهیلات ساخت تا سقف مذکور به هر تعداد آزاد است که تسهیم بانکی تسهیلات خرید مسکن از سوی بانک مرکزی انجام می‌شود.

ماده ۸ - آن دسته از کارکنان بانک‌ها که در شمول عنوان مستخدمین جدید قرار ندارند، می‌توانند صرفا از مابه‌التفاوت تسهیلات یادشده تا سقف مقرر برخوردار شوند.

ماده ۹- تسهیلات یادشده با رعایت سایر ضوابط و مقررات داخلی اداری رفاهی هر بانک یا موسسه اعتباری مربوطه انجام خواهد گرفت.به گزارش دنیای‌اقتصاد، دستورالعمل پرداخت تسهیلات خرید و ساخت مسکن چند هفته پس‌از مصوبه شورای‌عالی مسکن که افزایش سقف تسهیلات مسکن کارکنان بانک‌ها در آن آمده بود، تدوین شده است.

شورای‌عالی مسکن در ۲۸ فروردین ماه امسال افزایش سقف تسهیلات مسکن کارکنان بانک‌ها را تصویب کرد؛ اما مقرر شد میزان این تسهیلات و نحوه پرداخت آن در کمیته مشترک وزارت مسکن و بانک مرکزی بررسی و نهایی شود.