حباب قیمت مسکن کاملا تخلیه نشده است

عکس: نگار متین نیا

چرا سهم تهران از معاملات مسکن در کل کشور کاهش پیدا کرده است؟

گروه مسکن - مهدیس فرقانی: دبیر سامانه املاک در وزارت بازرگانی با تایید آنچه روز گذشته، «دنیای اقتصاد» درباره رشد ۲/۳ برابری حجم معاملات مسکن در ۲۱ روز اول فروردین‌ماه امسال منتشر کرده، گفت: فعالیت در بازار مسکن شامل اجاره و خرید شروع شده است، اما در تهران به دو دلیل معاملات مسکن رشد زیادی پیدا نکرده است: اول اینکه، خرید ملک در این شهر نسبت به دو سال قبل بیشتر توسط تقاضای مصرفی انجام می‌شود به همین خاطر سرمایه‌گذاران از بازار مسکن تهران خارج شده‌اند. دوم اینکه، حباب قیمت مسکن هنوز بطور کامل تخلیه نشده است و باید حدود ۱۰ درصد دیگر ارزش معاملاتی واحدها پایین بیاید تا آن وقت تقاضای مصرفی اشتیاق به خرید پیدا کند. روز گذشته در همین صفحه گزارشی تحت عنوان «روایت رسمی از رونق معاملات مسکن» چاپ شد که در آن به میزان حجم معاملات ملکی در کل کشور اشاره شد و محتوای گزارش مذکور نشان‌دهنده رشد حجم معاملات ملکی در چند روز ابتدای سال ۸۹ به نسبت زمان مشابه سال گذشته بود. به‌طوری که در ۲۱ روز اول سال ۸۹، ۲۲ هزار و ۲۸۰ فقره انواع قرارداد شامل خرید و اجاره ملک در سامانه کد رهگیری معاملات مسکن به ثبت رسیده و به این ترتیب بازار مسکن به لحاظ حجم فعالیت با رشد ۲/۳ برابری نسبت به پارسال روبه‌رو شده است. از سوی دیگر این آمار بیانگر اطلاعاتی همچون افزایش تعداد معاملات ملکی در شهرهای کل کشور در مقایسه با شهر تهران و افت تعداد معاملات ملکی تهران در ۲۱ روز اول سال جدید نسبت به ۲۱ روز سال گذشته است.

محمدرضا اعوانی، مدیر پروژه سامانه املاک و مستغلات کشور درباره علت کاهش معاملات مسکن در تهران نسبت به سال قبل و دلیل پیشی گرفتن معاملات ملکی دیگر شهرها از تهران، به «دنیای اقتصاد» گفت: همان طور که سامانه کد رهگیری معاملات مسکن اعلام کرده کل آمار معاملات ملکی در ۲۱ روز گذشته ۲۲ هزار و ۲۸۰ فقره بوده است، اما تنها ۳ درصد از این آمار به معاملات ملکی در تهران مربوط می‌شود و علت اصلی این مساله خروج سوداگران از بازار مسکن است زیرا در گذشته اکثر افراد در نقش سوداگر وارد بازار خرید و فروش مسکن می‌شدند و با سرمایه‌گذاری باعث افزایش قیمت‌های حبابی در بازار می‌شدند. برای مثال در سال ۸۵ اگر شخصی ملکی را خریداری می‌کرد می‌دانست که با گذشت مدت کوتاهی با توجه به رشد قیمت، سود قطعی نزدیک به دو برابر خواهد کرد، اما از سال ۸۸ تقریبا اکثر افراد متوجه شدند که بازار مسکن مانند سال‌های گذشته سودآور نیست، بلکه ممکن است ضرر هم نصیب مشتریان خود کند.

وی افزود: همان‌طور که شواهد نشان می‌دهد طی یک سال اخیر بازار مسکن برای سوداگران و افرادی که خواهان سودهای کلان بودند هیچ سودی نداشته است؛ چراکه دولت توانسته بازار را تحت کنترل خود قرار دهد و به‌خصوص قیمت مسکن را ثابت و رو به کاهش نگه دارد. به همین جهت افراد بسیاری که در بخش مسکن سوداگر بودند از بازار خارج شدند و به همین ترتیب بازار از دلالان مسکن خالی شد و میزان آمار خرید و فروش در تهران در مقایسه با سال قبل کاهش یافت. از سوی دیگر تهران مانند سابق دیگر قدرت تشویق افراد برای ساکن شدن را ندارد زیرا ترافیک بی‌حد و اندازه داخل شهر، آلودگی صوتی، اتلاف وقت و دیگر مسائل باعث شده تا افراد مانند گذشته رغبتی برای مهاجرت به تهران را نداشته باشند.

مدیر پروژه سامانه املاک و مستغلات کشور در رابطه با بالا بودن میزان آمار معاملات ملکی در شهرهای دیگر در مقایسه با تهران گفت: رشد معاملات ملکی در دیگر شهرها به علت یکسری از نقل و انتقالات کاری و تحصیلی و غیره است در صورتی که نباید اینطور باشد زیرا در کشورهای توسعه یافته به علت اینکه مسکن به عنوان یک سرمایه محسوب نمی‌شود، به همین خاطر جابه‌جایی ساکنان از شهری به شهر دیگر باعث خرید ملک نمی‌شود و مستاجر باقی می‌مانند، اما در ایران که کشوری در حال توسعه است این مساله برعکس است و به خاطر اینکه طی سال‌های گذشته، مسکن در ایران نوعی کالای سرمایه‌ای شناخته شده همین مساله باعث شده است تا افراد با نقل مکان به شهری دیگر در اسرع وقت ملکی را خریداری کنند.

محمدرضا اعوانی در پایان خاطر‌نشان کرد: به‌رغم کاهش چشمگیر قیمت مسکن طی یک سال گذشته و رکود حاکم بر بازار مسکن همچنان ۱۰ تا ۱۵ درصد حباب قیمت در بخش مسکن به چشم می‌خورد که امیدواریم با اقدامات مسوولان، قیمت کاذب به طور کامل از بین برود.