دنیای اقتصاد- رکودی که از یک‌سال گذشته بازار مسکن در سراسر کشور را فراگرفته، شمال را دستخوش تغییراتی کرده است. از یک‌سو طی دو ماه اخیر، اقامت چندروزه مردم در شهرهای شمالی در قالب سفرهای تابستانی و کاهش 20‌درصدی قیمت ویلا در شهرهای توریستی، تقاضا برای خرید خانه دوم در شمال را افزایش داده، اما از سوی دیگر از حوزه ساخت‌و‌ساز خبر رسیده که ویلا‌سازی در شمال محدود شده و عمده ساخت‌وسازهای اخیر در قالب آپارتمان یا برج‌های مسکونی شکل گرفته است.

رونق «آپارتمان‌سازی» در استان‌های شمالی به دلیل قیمت بالای زمین
ویلاها از شمال می‌روند؟
بهبود بازار خرید و فروش ویلا در هفته‌های اخیرنسبت به ابتدای سال
کف و سقف قیمت هر مترمربع زمین مسکونی در شهرهای توریستی شمال: 50‌هزار تا 600‌هزار تومان
کاهش ۲۰‌درصدی قیمت ملک در خوش‌آب‌وهوا‌ترین منطقه ایران
مهدیس فرقانی
رکودی که از یک‌سال گذشته بازار مسکن در سراسر کشور را فراگرفته، شمال را دستخوش تغییراتی کرده است.
از یک‌سو طی دو ماه اخیر، اقامت چندروزه مردم در شهرهای شمالی در قالب سفرهای تابستانی و کاهش 20‌درصدی قیمت ویلا در شهرهای توریستی، تقاضا برای خرید خانه دوم در شمال را افزایش داده و موجب شده خرید و فروش ویلا در استان‌های شمالی اندکی با بهبود مواجه شود.
اما از سوی دیگر از حوزه ساخت‌و‌ساز خبر رسیده ویلا‌سازی در شمال محدود شده و عمده ساخت‌وسازهای اخیر در قالب آپارتمان یا برج‌های مسکونی شکل گرفته است. به گفته مشاوران املاک، سه عامل رکود مسکن، کمبود زمین و قیمت بالای زمین مسکونی باعث شده ویلاسازی در شمال رنگ ببازد و سازنده‌ها از طریق مشارکت با مالکان ویلاهای قدیمی، آنها را تخریب کنند و در زمین آن آپارتمان‌های مسکونی بنا کنند.
به اعتقاد سازنده‌ها، ساخت آپارتمان به جای ویلا باعث می‌شود استفاده بیشتری از زمین شود و ضرر ناشی از رکود یک سال اخیر با ساخت تعداد بیشتری واحد مسکونی و فروش آنها، جبران شود.
این روند اگر ادامه پیدا کند تا چند سال آینده شکل و شمایل شهرهای شمالی به کل تغییر می‌‌کند. و بازار مسکن در این مناطق نیز از مشتریان غیر بومی خالی می‌شود.
در حال حاضر بازار مسکن در شمال رونق نسبی گرفته است.
برخی مشاوران املاک مستقر در شهرهای توریستی شمال کشور می‌گویند: «بازار در دو ماه گذشته اگرچه حال و هوای تابستان ۸۷ را ندارد، اما در مقایسه با ابتدای سال، حجم معاملات ملکی افزایش یافته است.»
عمده معاملات ملکی در شمال کشور در خرید و فروش ویلا خلاصه می‌شود. زمین مسکونی و آپارتمان نیز در اولویت‌های بعدی قرار دارد.
تابستان باعث شده در مرتفع‌ترین شهرهای کشور، بازار مسکن کمی رونق بگیرد، اما ساخت‌وساز در این مناطق هنوز متوقف است.
رییس اتحادیه مشاوران املاک چالوس در این‌باره به دنیای‌اقتصاد گفت: برخی سازنده‌ها از 2‌سال پیش اقدام به ساخت پروژه‌های کاملا لوکس کردند، اما از ابتدای سال تاکنون املاک ساخته‌شده فروش نرفته‌اند و به همین دلیل فعلا تمایلی به ساخت ویلا و آپارتمان در شمال وجود ندارد.
علیرضا شعبان‌پور در ادامه با اشاره به کمبود نسبی زمین مسکونی در شهرهای توریستی شمال کشور و همچنین قیمت بالای خرید این زمین‌ها از رونق آپارتمان‌سازی در این مناطق خبر داد و گفت: اگرچه ساخت‌وساز در رکود است، اما اندک سرمایه‌گذارانی که هنوز توان ادامه کار را دارند ترجیح می‌دهند به جای ویلا، آپارتمان بسازند تا از زمین استفاده بیشتری ببرند.
وی افزود: در شرایط کنونی هزینه خرید زمین، تراکم و عوارض شهرداری سازنده‌ها را به طرف ویلاهای قدیمی کشانده تا با خرید و تخریب آنها، آپارتمان‌های نوساز را در آنجا بنا کنند.
شعبان‌پور دبیر اتحادیه کشوری مشاوران املاک در ادامه گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد درباره هزینه ساخت‌وساز در شمال کشور گفت: هزینه ساخت آپارتمان لوکس توسط پیمانکار بدون احتساب قیمت زمین، معمولا از ۶۰۰‌هزار تا ۷۰۰‌هزار تومان است که البته در مناطق مختلف کمی تغییر می‌کند.
وی همچنین هزینه ساخت ویلای لوکس را نیز حداکثر متر مربعی 900‌هزار تومان اعلام کرد.
در حال حاضر؛ حدود قیمت خرید هر مترمربع زمین مسکونی در استان‌های شمالی از ۵۰‌هزار تومان تا ۶۰۰‌هزار تومان در نوسان است که بسته به نوع سند و موقعیت جغرافیایی زمین، قیمت‌ها متفاوت است.
بازار تکان خورده
شعبان‌پور، رییس اتحادیه مشاوران املاک چالوس معتقد است بازار مسکن در یک‌ ماه اخیر تکان خورده و خرید و فروش‌ها شروع شده است.وی در این ‌باره گفت: روند معاملات رشد تصاعدی پیدا کرده، اما هنوز نسبت به تابستان سال گذشته، رکود کاملا احساس می‌شود.وی افزود: قیمت ویلا و زمین در شمال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲۰ تا ۳۰‌درصد ارزان شده است و همین مساله باعث شده خریدها کمی رونق بگیرد.
شعبان‌پور بیشترین کاهش قیمت ملک را شامل زمین و در منطقه مازندران عنوان کرد. وی افزود: در شهرهای غیرتوریستی، بازار مسکن تقریبا روند ثابتی را طی کرده است.
به گزارش دنیای‌اقتصاد، رکود شاید در ظاهر تنها یک کلمه ۴ حرفی باشد، اما معنای آن به اندازه‌ای وسیع و گسترده است که اگر شامل حال هر بازاری شود آن را با بحران مواجه می‌کند و اگر هم مانند یک خوره عمل کند قسمتی از اقتصاد را فلج می‌کند.
مدت زمان نسبتا طولانی است که رکود در بازار مسکن تهران و سایر شهرهای دیگر سایه افکنده است به همین خاطر این مساله دیگر از نظر مشاوران املاک یک امر بدیهی محسوب می‌شود. شاید در ابتدا که رکود شروع شد، مالکان و سازنده‌ها بودند که از این شرایط پیش آمده ابراز نارضایتی می‌کردند؛ چرا که می‌دانستند خیلی زود با ضرر ناشی از عدم فروش واحدهای ساخته‌شده روبه‌رو خواهند شد، اما از آن طرف خریداران و مستاجران بودند که وضعیت پیش آمده را باب میل خود می‌دانستند، زیرا فرصتی مناسب برای خرید ملک پیدا کرده بودند کسانی که قصد خرید ملک را داشتند به این موضوع پی برده بودند که با گذشت مدتی از رکود‌، قیمت ملک کاهش پیدا خواهد کرد‌.
گروه مسکن دنیای اقتصاد در این گزارش‌، وضعیت ساخت‌و‌ساز و خرید و فروش ویلا در شهرهای شمالی کشور را با توجه به فصل تابستان و میزان استقبال خریداران واحدهای ویلایی مورد بررسی قرار داده است‌.
ساخت‌و‌ساز در بسیاری از شهرهای مازندران و گیلان متوقف شده است‌. کلیه مشاوران املاکی که در این شهرها در زمینه خرید و فروش ملک فعالیت دارند و حتی سازنده‌های معتبر واحدهای ویلایی علت اصلی افت در حجم ساخت‌و‌ساز را نبود مشتری بیان می‌کنند‌.
این مشاوران اظهار کردند که امسال و البته اگر بخواهیم دقیق تر به این نکته توجه کنیم از اواسط سال گذشته بازار فروش واحدهای ویلایی پا به رکود گذاشت و اکنون رکود را به وضوح می‌توان در بازار مشاهده کرد.
به همین دلیل در اغلب شهرها و روستاهایی که در گذشته بسیار مورد استقبال خریداران واقع می‌شد و به همین ترتیب ساخت‌و‌ساز زیادی در آنها صورت می‌گرفت دیگر خبری از رونق نیست و کسادی در حدی است که بسیاری از سازنده‌ها، سازه‌های خود را نیمه‌کاره رها کردند و منتظر هستند تا بازار نظاره‌گر رویداد خوشایندی باشد تا دوباره بتوانند کار خود را از سر بگیرند‌.
یکی از مشاوران املاکی که در استان مازندران به صورت گسترده فعالیت می‌کند در این زمینه به دنیای‌اقتصاد گفت‌: «بازار مسکن در این محدوده (بابل‌، سیسنگان‌، رامسر‌، سرخ رود) مدت طولانی است که رونق را به خود ندیده و اکثر تعداد مراجعه‌کننده‌ای که در بازار حضور دارند به دنبال خرید زمین‌هایی با متراژ پایین و قیمت مناسب هستند‌. قیمت پیشنهادی هر مترمربع آپارتمان نوساز مسکونی در این ۴ شهر بین ۶۰۰‌هزار تا ۸۰۰‌هزار تومان از سوی مالکان بیان شده است به طوری که آپارتمانی که سال گذشته یک‌میلیون تومان بود در حال حاضر ۸۰۰‌هزار تومان است و ۲۰‌درصد افت قیمت در این منطقه به چشم می‌خورد‌.»
وی در ادامه گفت: «خریداران از بازار توقع بیجا دارند، زیرا آنها هنوز انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها را دارند و این انتظار سبب شده تا مراجعه کنندگان تنها با هدف پرس‌وجو قیمت در بازار دیده شوند.»
کاهش چشمگیر ساخت وساز
او در ادامه اظهار کرد: «البته نمی‌توان همه تقصیرها را به گردن مشتریان انداخت به علت آنکه این نکته را باید در نظر بگیریم که نقدینگی در دست مردم کم است و میزان مبلغی که در دست دارند کفایت خرید ملک را نمی‌کند، اما در کنار این مساله این نکته را باید ذکر کرد که قیمت ملک هم چیزی نیست که هر لحظه با کاهش روبه‌رو باشد، بلکه تنها با میزان افت قیمتی مواجه خواهد بود و در نهایت شاید برای مدتی نرخ‌ها در همان حد باقی بماند‌.»
یکی دیگر از مشاوران املاک که در رامسر فعال است، گفت: «ساخت‌و‌ساز در این چند وقت اخیر با کاهش چشمگیری مواجه بوده است که یکی از دلایل اصلی آن پرداخت نکردن وام از سوی بانک‌ها است که این امر موجب شده تا دست سازندگان از سرمایه کوتاه شود و با مشکل مواجه شوند‌.
علت بعدی صورت نگرفتن ساخت‌و‌سازها نبود سود برای سازندگان است، زیرا خیلی وقت است که در بازار خریداری پا نمی‌گذارد‌. به همین خاطر در این محدوده قیمت واحدهای ویلایی در مقایسه با قیمت‌های سال گذشته حدود 15‌درصد کاهش داشته است و این افت قیمت به بعد از سال 88 مربوط می‌شود‌.»
در شهر چمستان که در حد فاصل شهرستان‌های آمل و نور واقع شده است، یک مشاور املاک گفت: «مدتی است که تعداد بنگاه‌های املاک در کشور افزایش یافته و به قول گفتنی دست بالای دست بسیار زیاد شده است‌. در گذشته تعداد معاملاتی که در بنگاه‌ها صورت می‌گرفت بسیار بیشتر به چشم می‌آمد و رضایت‌بخش‌تر بود، اما ممکن است به علت افزایش تعداد بنگاه‌ها همان تعداد معاملات سابق دیگر به چشم نیاید‌.»
صدای پای خریدار را می‌شنویم
او همچنین افزود: «در کل، بازار فعلی بازار جالبی نیست، زیرا زمانی که ما بنگاهداران از یکدیگر وضع بازار را پرس‌وجو می‌کنیم، تعداد آمار خرید و فروشی که گفته می‌شود در حد معمول نیست‌. اما این نکته را باید خاطرنشان کرد که یک هفته است که صدای پای خریداران در بازار شنیده می‌شود‌. قیمت واحد‌های ویلایی و مسکونی در این منطقه تغییر محسوسی نداشته و نسبت به آخرین قیمت در سال گذشته ثابت مانده است‌.»
در منطقه اطاقور یک مشاور املاک در مورد وضعیت ساخت‌و‌ساز در این محدوده گفت: «اینجا ساخت‌و‌ساز در حد معمول صورت می‌گیرد، اما تعداد مراجعه‌کننده برای خرید نسبت به سابق کمتر شده است‌. اکثر واحدهای ویلایی در اطاقور از متراژهای بالایی بهره‌مند هستند، اما این روزها بسیاری از خریداران به دنبال واحدهای ویلایی با متراژ‌های بسیار کوچک در حد 60 تا 70‌متری با فضای سبز 100 تا 150 متر هستند در صورتی که متراژ اکثر ویلاها بیش از 150‌متر مربع است‌. اما در این بین نوع درخواست خریداران نشان دهنده وضعیت مالی آنها است‌. سال‌های پیش هم تعداد خریداران بیشتر بود و هم آنها متراژ خاصی در نظر نداشتند و راحت‌تر ویلا خریداری می‌کردند، اما طی امسال و سال گذشته خریدار کمتر شده و برای خرید ملک مورد نظر خود ملاک‌های خاصی دارند‌.
قیمت ویلا در شهر اطاقور از بعد از فروردین ماه امسال بطور متوسط با ۲۰‌درصد افزایش همراه بوده است و خریدارانی که نسبت به این منطقه شناخت دارند از صعود قیمت در اطاقور شاکی نیستند، زیرا قیمت زمین در این منطقه در مقایسه با سایر شهرهای همجوار کمتر است به همین خاطر افزایش قیمت در اطاقور زیاد به چشم نمی‌خورد‌.»در حوالی چالوس یکی از مشاوران املاک در مورد وضعیت ساخت‌و‌ساز کنونی در این منطقه اظهار کرد: «میزان ساخت‌و‌ساز در مقایسه با سال‌های گذشته بسیار افت داشته، زیرا هنگامی‌که مقدار کافی پول نقد در دست خریدار نیست در این صورت بازار شاهد معاملات خرید و فروش نیست با این حساب میزان ساخت‌و‌ساز کاهش یافته است‌. از طرف دیگر، برخی از مالکان یا بهتر است گفته شود برخی از سازندگان برای اینکه به سرمایه خود دست یابند و شرایط را برای خریداران ویلا سهل‌تر نمایند‌، فروش اقساطی را در برنامه فروش خود گنجانده‌اند‌. بدین ترتیب بسیاری از مشتریان با پرداخت اقساط بلند یا کوتاه مدت می‌توانند صاحب ملک شوند‌.»