نیلوفر قدیری

اقتصاد آمریکا در سه ماه آخر سال ۲۰۰۷ میلادی

تا یک‌درصد کند شد

جدیدترین گزارش وزارت مسکن آمریکا از افت همه شاخص‌های این بخش از اقتصاد ایالات متحده حکایت دارد. در این گزارش رکود ساخت‌وساز و افت قیمت مسکن را می‌توان مهمترین تحولات بازار مسکن در آمریکا طی یکی دو سال گذشته قلمداد کرد. وزارت مسکن آمریکا پیش‌بینی کرده وضعیت رکود در این بازار تا مدت طولانی ادامه خواهد داشت.

ساخت‌وساز مسکن در آمریکا در سه ماه گذشته که در حقیقت ماه‌های پایانی سال میلادی هستند، به شدت کاهش یافته و به پایین‌ترین حد در ۱۶ سال گذشته رسیده‌است. وزارت مسکن و بازرگانی آمریکا با اعلام این خبر می‌‌گوید، ساخت خانه‌های جدید و آپارتمان‌های نوساز در این مدت تا ۷/۳‌درصد کاهش یافته و به میزان سالانه ۱۸۷/۱‌میلیون واحد در سال نزدیک شده است. ساخت خانه‌های مخصوص خانواده‌‌های کم‌عضو تا ۵/۵‌درصد کاهش یافته و به ۸۲۹‌هزار واحد رسیده‌است. این میزان ساخت‌وساز در آمریکا از نظر رکود، از آوریل سال ۱۹۹۱ تا کنون بی‌سابقه بوده‌است. همچنین ساخت خانه‌ برای چندین خانواده به شکل آپارتمان به ۳۳۲‌هزار واحد رسیده‌است. در ادامه گزارش بخش بازرگانی وزارت مسکن آمریکا آمده است، درخواست برای جواز ساخت‌وساز در ۶ ماه گذشته در این کشور روندی نزولی داشته و اکنون با ۵/۱‌درصد کاهش به نرخ سالانه ۱۵/۱‌میلیون واحد رسیده‌است. این کندترین روند درخواست جواز در آمریکا از سال ۱۹۹۳ تا کنون بوده‌است.

روند کلی کاهش ساخت‌وساز باعث شده که خانه‌سازی در آمریکا ۲/۲۴‌درصد زیر میزان سال گذشته در همین مدت باشد. در ۲ سال گذشته وضعیت بازار مسکن در آمریکا بسیار وخیم بوده و کاهش جدی را می‌گذراند. این شرایط وخیم در پی ۵سال رونق بازار مسکن پدید آمده است. در آن ۵ سال فروش و قیمت مسکن در آمریکا رونق بی‌سابقه‌ای داشت. اما اکنون این رکود بازار، نگرانی کارشناسان اقتصادی را برانگیخته و آنها هشدار می‌دهند، رکود کامل که مدت طولانی هم به درازا می‌کشد، در راه است. از تابستان گذشته تاکنون بعضی از بزرگ‌ترین بانک‌ها و موسسه‌های سرمایه‌گذاری آمریکا و حتی در دنیا، به دلیل رکود بازار مسکن و بحران پیش آمده درباره وام‌های زیر استاندارد مسکن، اعلام خسارت بالا یا ورشکستگی کرده‌اند. وام زیر استاندارد مسکن به وام‌هایی گفته می‌شود که به کسانی با سابقه ضعیف اعتباری اعطا می‌شود. این وام معمولا نرخ بهره ثابتی ندارد و در دوره‌های مختلف با فراز و فرود همراه است. عدم توانایی وام گیرندگان برای باز پس دادن این وام در یک سال گذشته بازار مسکن در آمریکا را با بحران رو به رو کرده‌ است. در ماه‌های اخیر صدها خانه در رهن این وام‌ها، به دلیل عدم توانایی بازپرداخت اقساط بانک توسط صاحبان آن، از سوی بانک به حراج گذاشته شده‌است. از پس این بحران، بانک‌ها شرایط وام‌گیری را سخت‌تر کرده‌اند.

بانک مرکزی آمریکا نگران آن است که این بحران وام‌های بانکی به دیگر مشکلات اقتصادی این کشور اضافه کند. به همین دلیل این بانک در پی یافتن راهی برای تزریق پول به نظام مالی کشور است. اقتصاد آمریکا به طور کلی در سه ماه آخر سال۲۰۰۷ میلادی تا یک‌‌درصد کند شده‌است. پیش بینی می‌شود که این کندی در سه ماه نخست سال آینده میلادی هم ادامه یابد. اگر این پیش‌بینی صحت داشته باشد، اقتصاد آمریکا به طور جدی با خطر رکود روبه‌رو است.

گزارش وزارت مسکن آمریکا نشان می‌دهد که ساخت‌وساز در همه نقاط آمریکا به غیر از جنوب کشور کاهش یافته است. در مناطق جنوبی آمریکا ساخت‌وساز کمتر از ۳/۰‌درصد افزایش یافته است. اکنون خانه‌های ساخته شده و آماده در آمریکا خریداری ندارد و به همین دلیل سازندگان مسکن تمایلی به ساخت خانه‌های بیشتر ندارند.