دنیای اقتصاد- اتکای دولت به اجرای طرح‌های ضربتی برای کنترل آلودگی هوای تهران، دولتمردان را از آثار مستقیم طرحی که خودشان به تازگی برای «پایتخت» تدارک دیده بودند، غافل کرده است. طرح «انتقال پایتخت اداری در ۴ مرحله به نقطه‌ای مشخص در جنوب‌غرب استان تهران» اوایل امسال در دستور کار مطالعاتی قرار گرفت؛ اما نتایج به دست آمده از مطالعه مسکوت گذاشته شده و تاکنون هیچ اقدامی برای سبک‌سازی واقعی جمعیت تهران از طریق انتقال دستگاه‌های اداری صورت

نگرفته است. نسخه آلودگی‌ هوای تهران زیر میز دولت

هوای تهران «انتقال پایتخت» می‌خواهد؟

۴۴۰ هکتار زمین در همسایگی تهران برای پذیرش دستگاه‌های اداری معطل مانده است؛ وعده ۷ ساله دولت احمدی‌نژاد محقق می‌شود؟

گروه مسکن- فرید قدیری: اتکای دولت به اجرای طرح‌های ضربتی و موردی برای کنترل آلودگی هوای تهران، دولتمردان را از آثار مستقیم طرحی که خودشان به تازگی برای «پایتخت» تدارک دیده بودند، غافل کرده است تا جایی که هم‌اکنون این طرح‌ در زیر میز و تصمیماتی همچون تعطیلی تهران در روی میز سیاست‌گذاری قرار گرفته است. طرح «انتقال پایتخت اداری در ۴ مرحله به نقطه‌ای مشخص در جنوب‌غرب استان تهران» به عنوان گزینه جایگزین برای «انتقال کامل پایتخت»، اوایل امسال در دستور کار مطالعاتی یکی از معاونت‌های زیرمجموعه ریاست‌جمهوری قرار گرفت طوری که در قالب آن، شهر جدید پرند نامزد استقرار دستگاه‌های دولتی و نهادهای حکومتی شد.

این طرح که شکل تکامل یافته طرح قدیمی «انتقال پایتخت» محسوب می‌شود در تابستان امسال به گونه‌ای از طرف مقامات استانی از جمله استاندار تهران مطرح شد که گویا این بار مقرر شده بود وعده دو دولت محمود احمدی‌نژاد مبنی بر کاهش جمعیت کلانشهر تهران باید تا قبل از اتمام دولت عملیاتی شود.

اما به‌رغم مطالعه مکتوبی که ماه‌ها پیش زیرمجموعه وزارت راه‌وشهرسازی-شرکت عمران شهر جدید پرند- برای انتقال پایتخت اداری انجام داد و برآوردی که در این مطالعه برای هزینه‌‌های ریالی انتقال صورت گرفت، نتایج به دست آمده از مطالعه مسکوت گذاشته شده و تاکنون هیچ اقدامی برای سبک‌سازی واقعی جمعیت تهران از طریق انتقال دستگاه‌های اداری صورت نگرفته است.

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از نتایج مطالعه‌ای که برای نحوه انتقال پایتخت‌اداری انجام شده، حاکی است: هسته مرکزی حکومت شامل قوای مقننه، مجریه و قضائیه در ۴ مرحله می‌تواند به شهر جدید پرند منتقل شود. با این انتقال، بیش از یک میلیون نفر از جمعیت ساکن کلان‌شهر تهران کاسته خواهد شد و در عین حال، بار جمعیت روزانه‌ای که به خاطر پایتخت بودن تهران، روانه این کلان‌شهر می‌شود، به صفر نزدیک خواهد شد.

در این مطالعه هزینه انتقال دستگاه‌های دولتی و اداری و حاکمیتی متناسب با مراحل ۴گانه حداقل ۲ هزار و حداکثر ۴ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است. ضمن اینکه در پرند به دلیل ساخت‌وسازهای وسیع مسکن‌مهر و وجود انبوه پیمانکار و تجهیزات ساختمانی، پایتخت اداری با کمترین زمان در مقایسه با نقاط دیگر کشور، ایجاد خواهد شد. براساس این گزارش، انتقال پایتخت اداری از تهران علاوه بر اینکه جمعیت تهران را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد، بر منشأ آلودگی هوای این کلانشهر نیز مسلط خواهد شد. آن‌طور که کارشناسان محیط‌زیست درباره آلاینده‌های هوای تهران می‌گویند: مسافرت‌های روزانه مردم در شهر با خودروهای شخصی که بخشی از آنها مابین دستگاه‌های مختلف دولتی برای پیگیر امور اداری‌شان است به عنوان منشأ آلودگی‌ کنونی هوای تهران مطرح است. از طرف دیگر نقل و انتقال کارمندان دستگاه‌ها نیز حجم قابل‌توجهی از تردد خودرو‌ها در تهران را به خود اختصاص داده است.

با این حساب اگر دولت و مجموعه نهادهای اداری از تهران خارج شوند، به مقدار قابل توجهی از بار ترافیک و بار سکونتی شهر تهران کاسته خواهد شد.

در حال حاضر در شهر جدید پرند زمینی به مساحت ۴۴۰ هکتار برای ساخت ساختمان‌های دستگاه‌های دولتی در نظر گرفته شده است، اما پیگیری‌های «دنیای‌اقتصاد» از وعده‌ای که پیش‌تر درباره انتقال پایتخت اداری از تهران به پرند مطرح شد، از ورود این طرح به بایگانی دولت و معطل ماندن زمین خبر می‌دهد.

طلا: برای انتقال اجماع وجود ندارد

حسین طلا فرماندار اسبق تهران در پاسخ به پرسش «دنیای‌اقتصاد» مبنی براینکه «چرا دولت از یک‌سو خود را مصمم به انتقال‌ پایتخت از تهران با هدف کاهش جمعیت این کلانشهر جلوه می‌دهد اما از سوی دیگر ذره‌ای اقدام عملیاتی برای این طرح انجام نمی‌دهد؟» معتقد است: در دولت اجماعی برای انتقال پایتخت وجود ندارد.

طلا با تاکید براینکه برای کاهش جمعیت تهران نظرات مختلفی در دولت مطرح است، گفت: گروهی می‌گویند باید جاذبه‌های استان‌های دیگر را بالا برد تا مهاجرت معکوس در تهران اتفاق بیفتد، گروهی دیگر بر بالا بردن هزینه‌های زندگی در تهران تاکید دارند و می‌گویند از این طریق تمایل به حضور در تهران کاهش خواهد یافت که البته برای کلانشهری که ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد نسخه افزایش عمدی هزینه‌ها درست نیست. گروهی هم می‌گویند باید بخشی از پایتخت یا همه آن از تهران منتقل شود اما بهرحال نظرها در این باره در بین مسوولان متنوع است و به همین خاطر تصمیم‌گیری برای انتخاب سخت شده است.

نماینده فعلی مردم تهران در مجلس افزود: در تهران مشکل اصلی تعدد دستگاه‌های اداری و دولتی و سرگردانی مردم بین آنها است.

خلق ساختمان‌های جدید در تهران

در تهران از دو سال گذشته، تعداد ساختمان‌های دولتی برخلاف مصوبه جلوگیری از بزرگ‌شدن بدنه ستادی دولت در پایتخت، رو به افزایش گذشته است.

در مناطق خوش‌ آب‌وهوای تهران که پیش‌تر فقط به استفاده مسکونی اختصاص داشت، هم‌اکنون دستگاه‌های مختلف دولتی از برخی وزارتخانه‌ها، صاحب ساختمان‌های بزرگی شده‌اند، طوری که فاصله بین ساختمان‌های متعلق به یک وزارتخانه در سطح شهر تهران، حجم سفرکاری در پایتخت را تا چند برابر افزایش داده است.

چالش تعدد ساختمان‌های اداری در تهران، چنانچه گزینه انتقال در دستور کار قرار بگیرد، به واسطه بازبینی اجباری در آمار دستگا‌ه‌ها و تعداد ساختمان‌های فعلی، کاهش پیدا خواهد کرد.

به این ترتیب با انتقال پایتخت اداری نه تنها شهر تهران از تبعات منفی وجود دستگاه‌های دولتی خلاص می‌شود که ساختار فیزیکی دولت نیز با شناسایی دستگاه‌های زاید، کوچک خواهد شد.