روایت رسمی سه شاخص اقتصاد مسکن در سه دولت
اوضاع مسکن از ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۷
فرید قدیری
شاید بررسی و مطالعه برخی شاخص‌های اقتصادی کشور در سه دولت «سازندگی»، «اصلاحات» و «عدالت‌محور» بتواند مردم را در تصمیم‌گیری درست نسبت به انتخاب رییس‌جمهور آینده راهنمایی کند.
فرید قدیری
شاید بررسی و مطالعه برخی شاخص‌های اقتصادی کشور در سه دولت «سازندگی»، «اصلاحات» و «عدالت‌محور» بتواند مردم را در تصمیم‌گیری درست نسبت به انتخاب رییس‌جمهور آینده راهنمایی کند.
یکی از بخش‌های مهم اقتصاد که بهبود یا عدم بهبود شاخص‌ها در آن تقریبا برای همه مردم قابل فهم و درک است، بخش مسکن است. به قول یکی از کاندیداها مردم بهتر از شاخص‌های بانک مرکزی می‌توانند بگویند، قیمت و تورم در برخی کالاها چگونه رفتاری داشته است.
در بخش مسکن، قیمت و نرخ اجاره‌بها دو شاخص کلیدی برای بررسی عملکرد دولت‌ها در این بخش است. همچنین میزان تولید مسکن؛ یعنی تعداد واحدهای مسکونی جدیدی که تکمیل و به بازار عرضه شده باید ملاک کارآیی دولت در بخش مسکن قرار بگیرد. در برخی مواقع مشاهده می‌شود، تعداد پروانه‌های صادر شده برای ساخت، ملاک عمل در تولید مسکن قرار می‌گیرد؛ این درحالی است که بیشتر این پروانه‌ها در طول یک‌سال به واحد مسکونی تبدیل نشده و به دلیل تخلفات ساختمانی یا کمبود منابع مالی، پروژه تا زمانی نامعلوم متوقف می‌شود.
در این گزارش با استناد به آمارهای قابل رویت در سایت بانک مرکزی، سه شاخص تولید مسکن، قیمت زمین و قیمت مسکن در سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۶ مورد بررسی قرار گرفته است. در این سال‌ها به ترتیب دولت‌های سازندگی (آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی)، اصلاحات (حجت‌الاسلام سید محمد خاتمی) و عدالت محور (دکتر محمود احمدی‌نژاد) بر سر کار بوده‌اند و هرکدام توانستند تا حدی بر مشکلات بخش مسکن فائق آیند.
گزارش دنیای اقتصاد از آنچه بانک مرکزی درباره شاخص‌های مسکن در سال‌های 1370 تا کنون منتشر کرده حاکی است: تولید مسکن از نظر واحدهای تکمیل شده در سال‌های اخیر مناسب نبوده است. میزان عرضه واحدهای مسکونی نوساز به بازار در سال‌های 70 تا 73 روی مرز 150هزار واحد بوده که یک‌دفعه این رقم در پایان دهه 80 به 370هزار واحد می‌رسد. اما در 4 سال اخیر تولید مسکن به لحاظ تکمیل واحدهای نوساز در حد 400هزار ثابت باقی مانده است؛ به طوری که در سال 83 به اندازه 402هزار واحد، در سال 84 به اندازه 479هزار واحد، در سال 85 به اندازه 448هزار واحد و بالاخره در سال 86 نیز به اندازه 491هزار واحد مسکونی به بازار عرضه شد.
بانک مرکزی از سال‌های ۸۷ و ۸۸ هنوز گزارش نداده؛ اما احتمالا با توجه به رونق مسکن در سال ۸۷ باید انتظار افزایش این رقم تا مرز ۶۰۰هزار واحد را داشت؛ همچنین برای سال جاری پیش‌بینی می‌شود به دلیل رکود مسکن، تولید در این بخش نیز کاهش یابد. هم‌اکنون میزان صدور پروانه‌های ساختمانی کاهش یافته و این نشان از رکود در بخش ساخت‌وساز دارد. با توجه به جدول آمار «عرضه مسکن در سال‌های ۷۰ تا ۸۶» می‌توان گفت: عملکرد بخش خصوصی در سال‌های اخیر در تولید مسکن ضعیف بوده و آن رشدی که در سال‌های دهه ۸۰ اتفاق افتاده بود، تکرار نشده است.
گزارش بانک مرکزی از شاخص قیمت زمین در این سال‌ها که به صورت جدول آماری منتشر شده، حاکی از رشد بی‌سابقه قیمت در سال 86 است.
شاخص قیمت زمین در تهران در سال ۸۶ به عدد ۲۰۰ رسید. این رقم در ۱۱ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
از سال 76 تا سال 83 این شاخص بین عدد 34 تا 89 متغیر بوده؛ اما یک‌دفعه از سال 84 اوج می‌گیرد و به 109، 127 و بالاخره به عدد 200 می‌رسد. البته هنوز بانک مرکزی درباره شاخص قیمت زمین در سال 87 آماری منتشر نکرده؛ اما وقایع بازار مسکن در سال گذشته از کاهش 20 تا 30درصدی قیمت زمین در این سال حکایت دارد. در کل کشور این شاخص در سال 86 به عدد 192 رسید که باز در 11 سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
اما قیمت مسکن در این سال‌ها چگونه رشد کرده است؟
وزارت مسکن در فصلنامه تخصصی خود در این باره جدولی را منتشر کرده که نرخ رشد قیمت مسکن در تهران از سال 71 تا نیمه 87 آمده است. بر مبنای این آمار بیشترین رشد قیمت مسکن در سال 86 اتفاق افتاد. در این سال رشد قیمت به مرز 82درصد رسید؛ در حالی که در 17 سال اخیر بیشترین رشد قیمت مسکن بعد از سال 86 متعلق به سال 75 با رشدی معادل 67درصد بوده است.
قیمت مسکن در ۱۷ سال اخیر با نزول و صعود‌های زیادی روبه‌رو بوده؛ اما نمودار این تغییرات قیمتی در سال‌های اخیر با شدت زیادی همراه بوده است. همان طور که در سال‌های ۸۳ تا ۸۷ شاهد رشد بی‌سابقه قیمت مسکن بوده‌ایم، در همین سال‌ها شاهد کاهش بی‌سابقه قیمت نیز هستیم.
سال گذشته بین 20 تا 30درصد قیمت مسکن کاهش یافت؛ در حالی‌که در 17 سال اخیر، بیشترین کاهش در حد 2 تا 3درصد بوده است.
ارسال نظر