مانع جدید مقابل تسهیلات ساخت

عکس: دنیای اقتصاد

بازپرداخت تسهیلات واحدهای مسکونی‌مهر برعهده انبوه‌ساز است یا متقاضی؟ گروه مسکن - فرید قدیری: وام ساخت مسکن‌مهر که به لحاظ «نرخ سود پایین» و «عدم نیاز به سپرده‌گذاری» جزو معدود تسهیلات فوق‌العاده پربازده به حساب می‌آید، اخیرا برای انبوه‌سازانی که موفق شده‌اند به تعهداتشان در واگذاری به موقع واحدهای مسکونی‌مهر عمل کنند، تبدیل به مانع مقابل «تعریف پروژه‌های جدید ساختمانی» شده است.

هم‌اکنون سیستم بانکی در مواجهه با تقاضای انبوه‌سازان مبنی بر درخواست هر نوع تسهیلات -شامل وام ساخت یا سرمایه در گردش- ابتدا میزان آنچه در قالب وام مسکن‌مهر به آنها پرداخت شده را استعلام می‌کند که در صورت مثبت‌بودن جواب، ارائه وام جدید منوط به تسویه تسهیلات مسکن‌مهر می‌شود.

این در حالی است که بازپرداخت تسهیلات ساخت واحدهای مسکونی‌مهر عملا بر عهده متقاضیان است، اما چون که عمده آپارتمان‌های تحویلی، هنوز به «دفترچه اقساط بانکی» مجهز نشده‌اند، بانک‌ها کماکان انبوه‌سازان را صاحب اصلی وام به حساب می‌آورند.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد» در برخی پروژه‌های مسکن‌مهر که طی ماه‌های اخیر به افتتاح یا بهره‌برداری رسیده، صرفا کلید واحد به همراه برگه تحویل به متقاضی داده شده ‌و هنوز مرحله فروش اقساطی که به‌واسطه آن، وام ساخت از تعهد سازنده به تعهد تحویل‌گیرنده -صاحب‌خانه- منتقل می‌شود، به اجرا درنیامده که این ناهماهنگی بین بانک و ستاد تحویل واحدها، انبوه‌ساز را با بن‌بست کاری مواجه کرده است.

در قراردادهای مسکن‌مهر موعد بازپرداخت تسهیلات ساخت حداکثر دو سال از زمان دریافت وام، تعیین شده که بعد از آن، سررسید وام‌ها آغاز می‌شود. در این حالت چنانچه در زمان شروع بازپرداخت، مالکیت واحدها به همراه دفترچه اقساط بنام متقاضیان نشده باشد، طرف حساب بانک، سازنده خواهد بود.

آن طور که انبوه‌سازان می‌گویند تعجیل مسوولان در افتتاح سریع واحدهای مسکونی‌مهر اولویت را بر تحویل واحدها گذاشته بدون آنکه فرصتی برای رعایت و انجام آداب واگذاری واحد مسکونی در نظر گرفته شود.

در برخی از این پروژه‌‌ها، در حالی که خانوارها در واحدهای مسکونی ساکن شده‌اند، اما هنوز مالکیت و دفترچه اقساط بانکی برای آنها صادر نشده به طوری که این تصور که «بازپرداخت تسهیلات ۲۰ و ۲۵ میلیونی بر عهده سازنده‌ است» در بین برخی خانوارهای ساکن، شایع شده است!

این در حالی است که هم‌اکنون در داخل شهر تهران، خریدار واحد‌مسکونی نوسازی که دارای وام ساخت است، تا زمانی که در محضر تعهد بازپرداخت تسهیلات را امضا نکند، اجازه ورود به آپارتمان را ندارد ضمن اینکه به محض انتقال وام -فروش اقساطی- دفترچه اقساط صادر می‌شود و از حداکثر یک‌ماه بعد، خریدار موظف به پرداخت اقساط ماهانه خواهد شد.

در پروژه‌های غیرمسکن ‌مهر، سازنده‌ها برای احتیاط لازم، ابتدا رهن وام را به خریدار منتقل و سپس، اصل مالکیت را بنام او تغییر می‌دهند، اما هم‌اکنون در برخی پروژه‌های مسکن‌مهر چنین قاعده‌ای رعایت نمی‌شود.

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از مانعی که تسهیلات مسکن‌مهر برای انبوه‌سازان بوجود آورده حاکی است: اخیرا یک انبوه‌ساز که موفق شده تابستان امسال سری اول مسکن‌مهر متقاضیان تهرانی را تحویل دهد، برای شروع به کار پروژه‌های جدید ساختمانی‌اش اقدام به درخواست ۵/۱ میلیارد تومان تسهیلات سرمایه در گردش از یکی بانک‌های کشور کرده که این بانک‌ بعد از استعلام بابت بدهی‌های انبوه‌ساز، در پاسخ به درخواست او اعلام کرده باید ابتدا میزان بدهی سررسید شده این انبوه‌ساز که مبلغ آن ۲۳۰ میلیون تومان است، تعیین تکلیف شود که این بدهی متعلق به پروژه مسکن‌مهر است که هم‌اکنون واحدهای آن تحویل شده است.

با تحویل به موقع تنبیه شدیم

آرش بازیار، صنعتی‌ساز مسکن در این‌باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: میزان بدهی که به عنوان سررسید برای این شرکت اعلام شده مبالغی است که افرادی که هم‌اکنون در واحدهای ساخته‌شده ساکن شده‌اند باید آن را بازپرداخت کنند.

وی افزود: به دلیل اینکه هنوز بخشی از آورده نقدی متقاضیان مسکن‌مهر را که حدود ۴۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود، تحویل نگرفته‌ام، برای ادامه فعالیت و ساخت‌وساز‌های جدید ناچار به اخذ تسهیلات در گردش از یکی از بانک‌ها شده‌ام، اما پرداخت تسهیلات را منوط به تسویه‌حساب وام‌‌هایی کرده‌اند که ساکنان واحدها باید آن را پرداخت کنند.

این فعال ساختمانی در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر انبوه‌سازان در پروژه‌های مسکن‌مهر دو دسته شده‌اند. گروه اول سازنده‌هایی که به موقع و بدون تاخیر، واحدها را ساخته و مطابق مقرراتی که وزارت راه‌وشهرسازی ابلاغ کرده، واگذار می‌کنند و گروه دوم افرادی که به هر دلیل دچار تاخیرهای فوق‌العاده طولانی شده‌اند که البته تاخیرکننده‌ها اغلب شرکت‌های بزرگی هستند که تاخیرها آنچنان موانع مالی برایشان ایجاد نمی‌کند.

بازیار افزود: اگر قرار باشد با تحویل به موقع، به جای تشویق، محدودیت‌های پیش‌بینی نشده جلوی پا قرار بگیرد، سایر سازنده‌ها دلسرد خواهند شد.