احتمال منع افزایش نرخ تراکم

اعضای شورای شهر: تراکم‌بالا می‌تواند ساخت‌وسازها را وارد «رکود‌تورمی» کند

توجیه اولیه طرح: نرخ تراکم باید به تورم عمومی برسد گروه مسکن- بهشاد بهرامی: طرح شهرداری تهران برای افزایش قیمت تراکم ساختمانی اگر چه مصوبه شورای‌شهر را ضمیمه خود دارد، اما حالا اعضای شورا اجرای آن را به دلیل وضعیتی که ساخت‌وسازهای مسکونی در مقایسه با سال گذشته، پیدا کرده، به صلاح بازار مسکن نمی‌دانند.

شهرداری تهران اواخر سال ۸۹ با هدف واقعی‌شدن نرخ تراکم و همخوانی آن با نرخ تورم، مجوز افزایش ۱۳ درصدی نرخ تراکم را برای اجرا از ابتدای سال ۹۰ از شورای‌شهر اخذ کرد و هم‌اکنون با ۶ ماه تاخیر بنا دارد از ابتدای زمستان‌، عوارض احداث طبقات اضافی را با قیمت‌های جدید از انبوه‌سازان دریافت کند.

این در حالی است که اعضای شورای‌شهر با اشاره به اوج‌گیری ساخت‌وساز در نیمه‌اول امسال اعلام کرده‌اند: افزایش نرخ تراکم در نیمه‌دوم می‌تواند رکورد تورمی را به بازار مسکن برگرداند.

محمدعلی نجفی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای‌شهر تهران در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: هم‌اکنون اعمال هر نوع عوارض جدید یا بالا بردن نرخ عوارض‌ موجود، اثر مستقیم بر هزینه تمام‌شده مسکن دارد و باعث کاهش ساخت‌وساز و افزایش قیمت‌‌ها می‌شود. بنابراین باید از دامن‌زدن به تورم در بازار مسکن جلوگیری کرد.

نجفی از امکان تجدیدنظر شورای‌شهر بر روی این مصوبه خبر داد و افزود: پیش‌تر و در زمان تصویب این لایحه، مخالفت‌هایی در شورا شده بود. او ادامه داد: چنین موضوعی در شرایط حاضر به صلاح کشور نیست؛ چون در حال حاضر که کشور با یک رکود تورمی‌مواجه است اقدام به افزایش نرخ عوارض مازاد تراکم موجب دامن زدن به رکود و تورم به دلیل بالارفتن قیمت تمام شده و انصراف عده‌ای از ساخت وساز خواهد شد. از سوی دیگر وقتی افزایش قیمت ایجاد می‌شود خود به خود به تورم موجود نیز اضافه می‌شود.

وی عنوان کرد: با تکیه بر این شرایط چون شهرداری معتقد است در ماه‌های اخیر شرایط اقتصادی با توجه به تبعات هدفمندسازی یارانه‌ها مناسب نبوده با اجرای آن مخالف است و تاکنون آرای آن را به تعویق انداخته است.

نجفی اضافه کرد: شهرداری معتقد است هر تصمیمی‌که در ارتباط با مجموعه شهری و امور مربوط به ساخت وساز در شهر گرفته شود چنانچه منجر به افزایش قیمت شود بعدا ممکن است مسوولان شهری متهم شوند.

او در پاسخ به این سوال که با وجود مخالفت شهرداری به اجرای آن در این شرایط دلیل تصویب این مصوبه چه بود؟ گفت: چون کمیسیون عمران یعنی کمیسیون تخصصی موافق این امر بود مطلب به تصویب رسید؛ اما هنوز هم امکان اینکه شورا روی این مصوبه تا قبل از زمان مقرر یعنی دی ماه تجدید نظر کند، وجود دارد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای‌شهر در خصوص هدف اصلی کمیسیون عمران در تصویب این لایحه توضیح داد: اصل این موضوع که عوارض متناسب با تورم و شرایط اقتصادی کشور درصدی اضافه شود بد نیست؛ چون طبیعی است که عوارض مربوط به ساخت وساز نمی‌تواند ثابت باشد؛ اما در حال حاضر بهتر است از افزایش درآمدی که به این ترتیب به دست می‌آید به نفع آرام کردن محیط اقتصادی گذشت.

پیش‌بینی کاهش تراکم‌فروشی

او در پاسخ به این سوال که تصویب این لایحه منجر به افزایش تراکم فروشی نخواهد شد، اظهار کرد: یکی از اهداف تصویب این لایحه کاهش تراکم فروشی بود؛ چون معتقد هستند زمانی که قیمت تراکم مازاد زیاد می‌شود

خود به خود تقاضا کم می‌شود و در نتیجه تراکم فروشی کم خواهد شد. ممکن است درآمد شهرداری مقداری افزایش پیدا کند؛ اما میزان تراکمی‌ که فروخته می‌شود، کم خواهد شد.

نجفی به تناقض این لایحه با کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری اشاره کرد وگفت: این موضوع مخالف ایجاد درآمدهای پایدار برای شهرداری است. چون هر درآمدی که به مساله فروش تراکم بازگردد جزو درآمدهای ناپایدار است و در واقع فروش فضای شهر به معنی درآمد آنی و عاجل برای شهرداری است. بنابراین با بحث درآمدهای پایدار مخالف است. شاید یکی از دلایل مخالفت با این مطلب هم این موضوع است که تا جایی که ممکن است درآمدهای ناپایدار شهرداری در کوتاه‌مدت را برای مدتی ثابت نگه داریم و درآمدهای پایدار را افزایش دهیم؛ به طوری که وزن درآمدهای پایدار نسبت به درآمدهای ناپایدار بیشتر شود.

هزینه شهر باید پوشش داده شود

در این باره حمزه شکیب رییس‌ کمیسیون عمران، یکی از موافقان اصلی تصویب لایحه افزایش نرخ عوارض مازاد بر تراکم در توضیح جزئیات تصویب این لایحه به «دنیای اقتصاد» گفت: براساس اطلاعات من شهرداری تهران از ابتدای امسال اجازه داشته است نرخ عوارض مازاد بر تراکم را اضافه کند؛ اما اجرای این مصوبه را به ابتدای آبان ماه منوط کرده بود البته آن طور که من شنیده‌ام مجددا اجرای آن دو ماه به تعویق افتاده است.

شکیب درخصوص هدف از تصویب این لایحه گفت: این لایحه به پیشنهاد شهرداری تهران با توجیه رشد تورم بود. با توجه به همین موضوع نیز شورا آن را تصویب کرد؛ البته خوشبختانه هنوز اجرا نشده است.

او در مورد تاثیرات تورمی‌این لایحه بر بازار مسکن پایتخت گفت: هنوز که عملیاتی نشده است. همین که اجرا نشده، خوب است. شکیب در پاسخ به این سوال که آیا این موضوع با کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری تناقض ندارد، گفت: وقتی تراکم افزایش پیدا می‌کند درآمد ناپایدار هم زیاد می‌شود.

جواب و سوال به هم نمی‌خورد

شکیب در حاشیه جلسه اخیر شورای شهر درباره جواب شهرداری به سوال شورای شهر در مورد میزان فروش تراکم سیار به دنیای اقتصاد گفت: جوابی که شهرداری به من داده است پاسخ تذکر من نبوده است و در نامه ارائه شده موضوع دیگری آمده است.

او ادامه داد: سوال من درباره میزان فروش «تراکم سیار» است که هنوز ارائه نشده؛ اما نامه دریافت شده مربوط به میزان فروش تراکمی‌است که شهرداری روی پلاک‌های مشخص امسال فروخته است.