گروه مسکن- حذف «مسکن» از نام وزارتخانه جدیدی که قرار است از ادغام وزارت راه در وزارت مسکن، شکل بگیرد، باعث تعجب کارشناسان این حوزه شده است.

«راه‌وشهرسازی» عنوان وزارتخانه جدیدی است که مسوولان فعلی آن عمده توجه خود را نه در حوزه شهرسازی بلکه در بخش ساخت‌وساز و تامین مسکن متمرکز کرده‌اند. در حال حاضر توجه به مسکن‌ در وزارت مسکن به قدری جدی و وسیع است که دغدغه‌ای به نام مسکن‌مهر در این وزارتخانه عملا اهمیت شهرسازی را تضعیف کرده دارد. برای مثال در شهری همچون پرند، در حالی که ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در حال ساخت دارد، امکانات بدیهی شهرسازی و خدمات شهری در آن بسیار ضعیف است.

برخی می‌گویند اگر شهرسازی به معنای واقعی طی این سال‌ها مورد توجه قرار می‌گرفت، الان میزان ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر نمی‌توانست از حجم تقاضای واقعی برای این واحدها جلو بزند.

به گزارش دنیای‌اقتصاد، مجلس در پی تصویب ادغام وزارت راه در وزارت مسکن، نام وزارت زیربنایی را برای آن پیشنهاد و مصوب کرده بود اما بعد از مخالفت شورای نگهبان با این عنوان، نمایندگان سرانجام به وزارت راه‌وشهرسازی رای دادند.

ایراد شورای نگهبان چه بود؟

ابوالقاسم رحمانی، عضو کمیسیون عمران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» درباره علت ایراد شورای نگهبان به نام وزارت «امور زیربنایی» گفت: اعضای شورای نگهبان براین باور بودند که نام جدید وزارتخانه‌های ترکیبی راه و ترابری و مسکن و شهرسازی باید دربرگیرنده مخفف نام هر دو وزارتخانه باشد به همین دلیل نام وزارت راه و شهرسازی به جای وزارت امور زیربنایی به تصویب نمایندگان مجلس رسید.

وی ادامه داد: راه کلمه عامی‌است که می‌تواند

در برگیرنده راه‌های هوایی، زمینی، آبی و... باشد و با توجه به اینکه شهرسازی نیز دربرگیرنده مسائل کلانشهرسازی و ساخت‌وساز است، ترکیب این دو کلمه به خوبی بیانگر شرح وظایف این وزارتخانه جدید است.

عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: حوزه شهرسازی بیشتر مربوط به بحث‌های حاکمیتی است که در برگیرنده مسائل مختلف مربوط به نحوه ساخت وساز و چگونگی توسعه شهرها است؛ این درحالی است که حوزه مسکن بیش از هرچیز مربوط به بخش تصدیگری است و با توجه به این مساله اعضای کمیسیون عمران به این نتیجه رسیدندکه از بین دو کلمه مسکن و شهرسازی، عنوان شهرسازی را برای نام وزارتخانه جدید برگزینند.

نام وزارتخانه باید تغییر کند

اما در این بین یک کارشناس مسکن براین باور است که چنانچه نام وزارتخانه جدید به وزارت مسکن و آبادانی تغییر پیدا می‌کرد با شرح وظایف آن سازگارتر بود.

باقر میلانی گفت: با توجه به اینکه وزارتخانه جدید راه و شهرسازی بیش از هرچیز به مسائل مربوط به توسعه شهرها و عمران و آبادانی می‌پردازد، بنابراین چنانچه این وزارتخانه به راه و عمران یا مسکن و آبادانی تغییر نام می‌داد در این صورت این حس را القا می‌کرد که این وزارتخانه به مسائل مربوط به عمران و آبادانی کشور که شامل راه‌سازی و مسکن سازی و... است، می‌پردازد.

کار از کار گذشته است

در همین باره میرمحمد غراوی، معاون وزیر مسکن در امور شهرسازی و معماری به «دنیای‌اقتصاد» گفت: با توجه به اینکه شهرسازی در برگیرنده مسائل مربوط به توسعه ساختمان و سکونت‌گاه‌های شهری برای جمعیت شهرها است در نتیجه در برگیرنده مفهوم مسکن نیز هست و احتمالا همین مساله باعث شده تا قانونگذار نام راه و شهرسازی را به عنوان نام جدید وزارتخانه انتخاب کند.

وی گفت: ظاهرا قانونگذار تشخیص داده که این نام بهترین گزینه است و در حال حاضر هم کار از کار گذشته است و نمی‌توان برای تغییر آن اقدامی ‌کرد؛ چرا که این وزارتخانه به تصویب شورای نگهبان و نیز اعضای کمیسیون عمران رسیده است.

شهرسازی در همه جای دنیا حاکمیتی است

افزون براین علی نوذرپور، رییس جامعه مهندسان شهرساز نیز به «دنیای اقتصاد» گفت: با توجه به اینکه ۹۰ درصد از تولید مسکن توسط بخش خصوصی صورت می‌گیرد؛ بنابراین حذف کلمه مسکن از نام جدید وزارتخانه راه و شهرسازی کاملا منطقی است.

وی افزود:این درشرایطی است که با توجه به اینکه عرصه شهرسازی بیشتر به مسائل کلان و حاکمیتی مربوط است؛ بنابراین طبیعی است که در نام وزارتخانه جدید این کلمه به جای مسکن دیده شود. به گفته نوذرپور در همه جای دنیا شهرسازی حوزه حاکمیتی است که اقدام به تدوین مقررات شهرسازی و تدوین سیاست‌های کلی در جهت مسائل کلان کشور می‌کند.

چرا نیکزاد مخالف نداشت؟

گروه مسکن- مریم علیزاده: علی نیکزاد دیروز برای کسب مجوز تشکیل وزارت راه‌وشهرسازی - اولین وزارتخانه حاصل از طرح ادغام‌ها- در مجلس حاضر شد و بدون آنکه رای مخالفی از طرف نمایندگان دریافت کند، با بیشترین آرا، «وزیر» شد. درباره علت عدم مخالفت -حتی در حد یک نماینده- سه دلیل را می‌توان مطرح کرد: دلیل اول- سفرهای استانی نیکزاد: علی نیکزاد از ابتدای دولت دهم تا دیروز، در جایگاه وزیر مسکن، به هر استان حداقل سه بار سفر کرد طوری که در کنار بازدید از پروژه‌های مسکن‌سازی در شهرها، ارتباط خوبی توانست با نمایندگان برقرار کند، طوری که برخی نمایندگان می‌گویند او را بیشتر از سایر اعضای دولت از نزدیک دیده‌اند. یکی از نتایج چنین ملاقات‌هایی قطعا می‌تواند تایید وی در مجلس در روزی شبیه دیروز باشد. دلیل دوم- پیشرفت فیزیکی مسکن‌مهر: غلط یا درست؛ ماموریت اصلی وزارت‌مسکن طی سه چهار سال اخیر هدایت طرح مسکن‌مهر و به سرانجام رساندن آن بوده است. طی دو سال اخیر این طرح در مقایسه با دولت قبل پیشرفت فیزیکی خوبی کرده و اگر چه هنوز در کلانشهرها نتوانسته آنچنان، بازدهی داشته باشد، اما از روی آمار گفته می‌شود بخش عمده این واحدهای مسکونی مراحل نهایی ساخت را می‌گذراند. بنابراین از نگاه نمایندگان مجلس نیکزاد در وزارت‌مسکن به وظیفه اصلی خود عمل کرده است. همچنین کنترل قیمت مسکن طی این مدت نیز امتیازی مثبت برای او محسوب می‌شود. لذا اگر قرار بود دیروز مجلس با مروری بر عملکرد علی نیکزاد در وزارت‌مسکن، به او برای وزارت راه‌وشهرسازی رای دهد، باز هم نیازی به مخالفت نبود. دلیل سوم- پیگیری‌های چسبناک: علی نیکزاد چه در دوران فعالیت‌ دولتی در سطح استان -استان اردبیل- و چه در ساختمان ستادی وزارت‌مسکن به «پیگیری‌های چسبناک» شهرت پیدا کرده است. این ویژگی که خوراک پروژه‌های بزرگ عمرانی محسوب می‌شود، اگر نباشد بسیاری از طرح‌های دولت نیمه‌کاره رها می‌شود یا چندین سال طول می‌کشد. یکی از این نوع پیگیری‌ها دو ماه پیش در پروژه آزادراه همت-کرج اثر کرد و اخیرا نیز به رغم برخی مخالفت‌ها، در طرح تعزیرات بازار اجاره کارآیی داشت.