وزن سنگین اجاره در سبد هزینه، دلیل بزرگنمایی اجاره‌بها است
گروه مسکن- فرید قدیری: تغییرات قیمتی ۴۰ قلم کالا و خدمات توسط بانک‌مرکزی کنار هم قرار گرفته و رتبه‌بندی شده است که نتایج آن نکات جدیدی را درباره اجاره‌بهای مسکن بازگو می‌کند از جمله اینکه نرخ اجاره در سال ۸۹ کمترین رشد را داشته است.

فهرست کالاهای پرمصرف در سبد هزینه خانوار که بانک‌مرکزی آن را برای سال89 تهیه کرده است نشان می‌دهد طی سال گذشته بیشترین رشد شاخص بها در 10 نوع کالا اتفاق افتاده که از حداکثر 351 تا نهایت 35 درصد بوده است، اما شاخص اجاری مسکن در این مدت کمتر از 10 درصد افزایش پیدا کرده که در مقایسه با کل فهرست، کمترین افزایش نرخ محسوب می‌شود.
هر چند اجاره‌بهای مسکن جایی در لیست کالاهای فوق‌العاده گران‌شده ندارد، اما در عین حال بیشترین سهم را از شکل‌گیری نرخ تورم در سال گذشته داشته است؛ به طوری که ۴/۱ درصد از تورم ۴/۱۲ درصدی در این سال سهم شاخص اجاره مسکن بوده است. وزن اجاره‌بها در سبد هزینه‌ها ۱/۱۹ درصد است که با توجه به رشد ۵/۶ درصدی شاخص اجاره در سال۸۹، درصد سهم اجاره از رشد شاخص کل -تورم- ۱/۱۱ درصد تعیین شده است. درصد سهم سایر کالاها از تورم در این مدت اغلب بین ۵/۰ درصد تا ۲ درصد بوده که بیشترین آن مربوط به شاخص بهای گوشت قرمز با ۵/۸ درصد و بعد از آن شاخص اجاری مسکن با ۱/۱۱ درصد بوده است.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، آمار بانک‌مرکزی درباره تغییر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران نشان می‌دهد رشد نرخ اجاره‌ در مقایسه با نرخ رشد قیمت سایر کالاها چشمگیر نیست، اما به علت اینکه پرداخت اجاره‌بها هزینه زیادی را شامل می‌شود، هر نوع تغییر قیمت آن هر چند اندک به چشم می‌آید.
براساس این گزارش؛ طی سال گذشته به ترتیب گازوئیل، بنزین، نان لواش، نان بربری، نان تافتون، نان سنگک، گوجه فرنگی، سیب زمینی و گوشت قرمز بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند. در فهرست کالاهای پرمصرف در سبد هزینه خانوار، کالا و خدماتی همچون شهریه دانشگاه، فرش، مبل، غذای آماده و برق مصرفی نیز با کمترین رشد در شاخص بها مواجه شده‌اند.
همانطور که در جدول مشاهده می‌شود در سال 89 سهم 26 قلم کالا و خدمات از نرخ تورم 4/12 درصد، معادل 1/0 بوده است و سهم 11 قلم کالای دیگر نیز بین 2/0 تا 4/0 گزارش شده است.
نکته جالبی که در این فهرست قابل توجه است وزن کالاهایی همچون سوخت در تشکیل نرخ تورم است. به عنوان مثال شاخص بهای بنزین طی سال گذشته ۷۴ درصد افزایش پیدا کرده اما از آنجا که ضریب اهمیت آن در نرخ تورم فقط ۹۶/۰ درصد است، در سال گذشته ۵/۰ از تورم ۴/۱۲ درصدی را تشکیل داد. همچنین گازوئیل نیز در حالیکه طی این مدت ۳۵۱ درصد افزایش قیمت پیدا کرد، اما سهم آن از تورم به عدد ۱/۰ رسید و در مقایسه با اجاره‌بها سنگین‌وزن جلوه نکرد.