طرح بخش خصوصی برای بازسازی منطقه زلزله‌زده آذربایجان

به وزارت راه‌وشهرسازی پیشنهاد شد
طرح «اتاق به خانه» برای بازسازی آذربایجان
امکان ساخت ۲۰۰۰ واحدمسکونی ۴ میلیون تومانی در ۳ ماه در مناطق زلزله‌زده آذربایجان‌شرقی
گروه مسکن- فرید قدیری: یک تیم ساختمانی فعال در حوزه ساخت‌وسازهای مسکونی برای جلوگیری از تکرار روش قدیمی دولت در مناطق زلزله‌زده، طرحی را به وزارت راه‌وشهرسازی پیشنهاد کرده که براساس آن بازسازی آذربایجان‌شرقی به جای آنکه مشمول روند فرسایشی شود، ظرف 3ماه امکان‌پذیر خواهد بود.
تجربه بازسازی شهرهای زلزله‌زده در ایران نشان می‌دهد دولت با هزینه‌ قابل‌توجه و صرف زمان طولانی معمولا در سه مرحله انرژی‌بر، برای تامین سرپناه بازماندگان اقدام می‌کند طوری که با ایجاد چادر صحرایی در مرحله اول، کانکس در مرحله دوم و احداث ساختمان در مرحله نهایی، سه‌بار متحمل هزینه بازسازی می‌شود و پروسه بازسازی را از زمان شروع حداقل یک‌سال طولانی می‌کند که گاه مرحله سوم به دلیل اتمام منابع مالی، نیمه‌کاره رها می‌شود.
اما در طرح «اتاق به خانه» که دو روز پیش جزئیات آن توسط بخش‌خصوصی به وزارت راه‌وشهرسازی ارائه شد، عملیات بازسازی شهرها و روستاها‌ی استان آذربایجان‌شرقی فقط در یک مرحله و با یک‌دوم هزینه شیوه قدیمی دولت قابل اجرا خواهد بود.
در این طرح با استفاده از تکنولوژی تولید قطعات پیش‌ساخته مسکن، با ۴ میلیون تومان وام بانکی بلاعوض -وامی که دولت برای پرداخت به خانوارهای زلزله‌زده استان آذربایجان‌شرقی تصویب کرده است- مجموعه‌ای حاوی یک‌ اتاق و یک سرویس حمام‌ودستشویی برای هر خانوار ساخته می‌شود طوری که با گذشت زمان و تجهیز مالی خانوارها، قابلیت توسعه افقی یا عمودی مجموعه و تبدیل آن به خانه چند اتاقه وجود دارد.
این طرح که برای اولین‌بار قرار است در کشور اجرایی شود، با توجه به سردسیر بودن استان آذربایجان‌شرقی و آستانه کاهش تدریجی دما در این استان، 5 مزیت در مقایسه با شیوه قدیمی بازسازی نقاط زلزله‌زده دارد، طوری که واحدهای مسکونی سریع، مقاوم، ارزان، عایق و توسط نیروهای محلی - بدون نیاز به کارگر ماهر- احداث می‌شود.
مجری طرح «اتاق به خانه» در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: دولت در زلزله‌های مشابه آذربایجان‌شرقی و مثلا در زلزله بم، برای تامین سرپناه حادثه‌دیدگان یکبار سرپناه اولیه در قالب چادر ایجاد کرده، یکبار سرپناه موقت احداث کرده و دست‌آخر برای بازسازی خانه‌های ویران‌شده، ساخت‌وسازهای جدید را در دستور کار قرار داده است که هر کدام از این مراحل هزینه‌های قابل‌توجهی را هم برای دولت و هم برای خانواده‌ها ایجاد می‌کند.
مسعود فیاض‌آذر که خود متولد تبریز است، تصریح کرد: در طرح جدید با استفاده از سیستم LSF، امکان ساخت 2 هزار واحدمسکونی -دارای یک‌اتاق و سرویس حمام‌ودستشویی- در مدت حداکثر 3ماه وجود دارد و این واحدها به شرط تزریق منابع مالی جدید در مدت 6ماه از طریق مونتاژ قطعات پیش‌ساخته به یک خانه کامل -دارای اتاق‌خواب و حال‌وپذیرایی- با هزینه نهایی 16 میلیون تومان تبدیل خواهند شد.
این انبوه‌ساز مسکن‌مهر، با بیان اینکه روش ساخت بر مبنای طراحی « اتاق به خانه » به عنوان روش نوین در ساخت‌و‌ساز سریع برای اسکان دائم تعداد زیادی از افراد بی‌خانمان در زمان وقوع حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و ... کاربرد دارد، گفت: در این روش ابتدا طرح کامل و پلان در سایت جانمایی و پیاده می‌شود. در مرحله ساخت ابتدا برای هر واحد تنها یک اتاق و سرویس بهداشتی و حمام از کل طرح اولیه احداث می‌شود و اسکان اولیه افراد در این فضاها صورت می‌گیرد. در مراحل بعدی با ارائه تسهیلات بیشتر در هر مرحله، بخشی از پلان اولیه تکمیل می‌شود. لذا سرعت احداث بسیار زیاد خواهد بود. مزیت مهم این طرح آن است که به دلیل طراحی متناسب با ساخت چند مرحله‌ای، هر مرحله از ساخت از سایر مراحل تفکیک شده است و لذا در هیچ زمانی، عملیات تکمیل بنا، اسکان افراد داخل هر واحد را دچار اختلال نمی‌سازد و توسعه بنا می‌تواند در هر مرحله متناسب با ارائه امکانات به تدریج صورت پذیرد.
فیاض‌آذر با تاکید براینکه این طرح توسط تیم تحقیقاتی-تولیدی پایا‌سازه پاسارگاد تهیه و به وزارت راه‌وشهرسازی پیشنهاد شده است، افزود: روش پیشنهادی برای اجرای طرح در منطقه آذربایجان به این صورت است که به دلیل زلزله خیز بودن، شروع زودهنگام فصل سرما و صعب العبور بودن بسیاری از مناطق، پیشنهاد می‌شود از سیستم پیش ساخته سریع و سبک LSF -که دارای آیین‌نامه طراحی ایرانی می‌باشد- در این مناطق استفاده شود.
وی مزایای این روش را شامل، قابلیت به کارگیری در مناطق مختلف، قابلیت آموزش آسان نصب به نیروهای کار عادی، عایق مناسب در برابر سرما و گرما و در نهایت قابلیت توسعه پلان در ارتفاع و در سطح بدون نیاز به تخریب دانست. مصالح‌ قابل استفاده برای ساخت‌وساز در طرح «اتاق به خانه» پروفیل های گالوانیزه ۱۵ سانتی‌متری، گچبرگ، عایق ایزوسیل و انواع مصالح از جمله آجر و پشم‌سنگ است.
ساخت واحدمسکونی در این روش در دو فاز انجام می‌شود. در فاز اول تسطیح زمین و جمع‌آوری نخاله‌های ساختمانی، اجرای فونداسیون 15 سانتی‌متری و نصب اتاق‌اولیه و سرویس بهداشتی است و در فاز دوم توسعه پلان شامل افزایش تعداد اتاق‌ها، اجرای نمای ساختمان و تکمیل تاسیسات و سقف شیبدار اجرا می‌شود.

دولت در زلزله‌های مشابه آذربایجان‌شرقی و مثلا در زلزله بم، برای تامین سرپناه حادثه‌دیدگان یکبار سرپناه اولیه در قالب چادر ایجاد کرده، یکبار سرپناه موقت احداث کرده و دست‌آخر برای بازسازی خانه‌های ویران‌شده، ساخت‌وسازهای جدید را در دستور کار قرار داده است که گاه در مرحله سوم به دلیل اتمام منابع مالی، خانه‌ها نیمه‌کاره رها می‌شود
پلان طرح