«ناسا» درباره پرونده «بوی بد تهران» گزارش منتشر کرد
آدرس ناسا از «متان» در تهران
مجتمع پردازش و بازیافت زباله(پسماند) در اطراف فرودگاه امام، مدتهاست محل انتشار بوی نامطبوع است؛ بهطوریکه شدت بو به قدری است که مسافران فرودگاه در اتوبان تهران-قم، آن را احساس میکنند.
همچنین طی سه سال گذشته، در روزهای سرد سال، «بوی نامطبوع» برای ساعاتی کل شهر تهران را در برمیگرفت که یکی از عوامل انتشار، همین انباشت زباله در جنوب پایتخت اعلام میشد، اما هیچوقت، این پرونده به سرانجام نرسید.
«ناسا» در ماموریتی به نام «امیت» (EMIT) که با هدف بررسی منبع گردوغبار معدنی سطح زمین انجام میشود درحال نقشهبرداری از شیوع مواد معدنی مهم در بیابانهای غبارزای سیاره زمین است که میتواند درک دانشمندان را از اثرات غبار موجود بر آب و هوا را ارتقا دهد. اما امیت قابلیت مهم دیگری نیز دارد: تشخیص محل انتشار و ابرانتشار گاز متان که از گازهای گلخانهای بسیار قوی(اثر تخریبی بسیار بالا بر لایه ازون و افزایش دمای سطح زمین) است.
براساس گزارشی که «ناسا» -اداره کل ملی هوانوردی و فضا در آمریکا- به تازگی منتشر کرده است، دادههای امیت از زمان نصب در ایستگاه فضایی در ماه ژوئیه، بیش از ۵۰ ابرساطعکننده را در آسیای مرکزی، خاورمیانه و جنوب غربی آمریکا شناسایی کرده است. ابرساطعکنندهها، تاسیسات و تجهیزاتی هستند که در سطح بالایی متان منتشر میکنند و معمولا در بخش سوختهای فسیلی، زباله یا کشاورزی فعالیت میکنند. کاهش انتشار متان برای محدود کردن گرمایش زمین بسیار کلیدی است.
در نقشهبرداری ناسا، متان نور مادون قرمز را در الگویی منحصر به فرد جذب میکند و طیفسنج تصویربرداری امیت قادر است با دقت بالا آن را تشخیص دهد. در مقایسه با دیاکسید کربن، متان بخشی از گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی را تشکیل میدهد، اما براساس تخمینها، در به دام انداختن گرما در جو زمین در طول ۲۰ سال پس از انتشار حدود ۸۰ درصد تاثیرگذارتر است. با این وجود، درحالی که دیاکسید کربن میتواند برای قرنها باقی بماند، متان حدود یک دهه باقی میماند؛ به این معنا که اگر انتشار آن کاهش یابد، اتمسفر در بازه زمانی مشابهی پاسخ میدهد و منجر به کندتر شدن گرمایش در کوتاه مدت میشود. بنابراین ناسا معتقد است که شناسایی منابع نقطهای انتشار گسترده گاز متان میتواند گامی مهم در این فرآیند باشد.
منطقه مطالعاتی این ماموریت با «نقاط داغ متان» شناخته شده در سراسر جهان منطبق است، بهطوریکه محققان ناسا را قادر ساخته است تا برای آزمایش توانایی طیفسنج تصویربرداری، آن مناطق را جستوجو کنند. متخصصان ناسا مدعی شدهاند که برخی از تودههای شناساییشده توسط امیت از بزرگترین ستونهای آلودگی هستند که تابهحال دیده شده است و فراتر از انتظارات این سازمان بوده است. به عنوان نمونه، این ابزار یک ستون آلودگی به طول حدود ۲ مایل(۳/ ۳ کیلومتر) در جنوب شرقی کارلزبد در نیومکزیکو شناسایی کرده است که محل قرارگیری حوضه پرمین است. این حوضه یکی از بزرگترین میدانهای نفتی جهان است که جنوب شرقی نیومکزیکو و غرب تگزاس را در بر میگیرد. در ترکمنستان نیز ستون آلودگی از زیرساختهای نفت و گاز در شرق شهر بندری خزر شناسایی شده است.
تیم ناسا همچنین یک توده متان را در جنوب شهر تهران به طول حداقل ۳ مایل (۸/ ۴ کیلومتر) از یک مجتمع بزرگ پردازش زباله شناسایی کرده است. متان یکی از محصولات جانبی تجزیه یکسری مواد است و محل دفن زباله میتواند از منابع اصلی آن باشد. دانشمندان نرخ جریان در مجتمعی در جنوب شهر تهران را ۱۸۷۰۰ پوند (۸۵۰۰ کیلوگرم) در ساعت تخمین زدهاند. نرخ جریان در سایت پرمین نیز حدود ۴۰۳۰۰ پوند (۱۸۳۰۰) در ساعت تخمین زده شده است. رابرت گرین محقق ارشد امیت میگوید، این ماموریت مکانهایی را مشاهده کرده است که قبلا کسی گمان نمیکرد آنجا محل انتشار گازهای گلخانهای باشد و ستونهایی از انتشار آلودگی پیدا شده است که کسی انتظارش را نداشته است.
امیت نخستین طیفسنج تصویربرداری فضایی از نوع جدید است که به مطالعه زمین میپردازد. نقشهبردار ستون کربنی موسوم به سیپیام نیز ابزاری درحال توسعه است که برای شناسایی متان و دی اکسیدکربن طراحی شده است. آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) با همکاری شرکت غیرانتفاعی کربن مپر برای پرتاب دو ماهواره مجهز سیپیام در اواخر ۲۰۲۳ در حال همکاری هستند.