دنیای اقتصاد- براساس آنچه طی روزهای اخیر به تعاونی‌های مسکن‌مهر ابلاغ شده، همه افرادی که یک بار در سال۸۶ توسط دولت بابت صلاحیت مسکن‌مهر پالایش شده‌اند و در این مدت واجد شرایط بودن آنها مورد تایید قرار گرفته، دوباره از فیلتر «شرایط چهارگانه» عبور داده می‌شوند. این پروسه تکراری حتی برای کسانی که واحدهای مسکونی ‌مهر تحویلشان شده نیز به اجرا درمی‌آید و درصورت اخذ نمره منفی در یکی از چهار شرط، کلید واحد از آنها پس گرفته خواهد شد. این طرح دارای ابهاماتی است که آن‌ را با مصوبات پیشین در تناقض قرار داده است. کلیدداران مسکن‌مهر از نو پالایش می‌شوند؛ احتمال ریزش شدید متقاضیان

«استرس» به صاحبان مسکن‌مهر

واجدین شرایطی که سال‌های ۸۶ و ۸۷ تایید شده بودند، باید دوباره از «فیلتر چهارگانه» عبور کنند

«طلاق» و «انتقال‌کارمندان از تهران» دو چالش طرح پالایش مجدد

فرید قدیری- هاجر شادمانی

تاخیر طولانی در پروسه صدور سند‌محضری برای صاحبان کلید واحدهای مسکونی‌مهر که ماه‌ها از اقامت‌شان در این خانه‌های دولتی‌ساز می‌گذرد، علاوه بر اینکه باعث ابهام در نوع مالکیت این خانوارها شده، به تازگی مشکل تازه‌ای را برای آنها به وجود آورده است.

برای ساکنان مسکن‌مهر در یکی از شهرهای جدید اطراف تهران -که به لحاظ وسعت ساخت‌وسازهای ۹۹ساله رتبه اول کشور را در اختیار دارد- طی چند روز گذشته نامه‌ای از طرف دولت ارسال شده که مطابق ۴ دستور قید شده در متن نامه، ساکنان باید برای اثبات واجدشرایط بودن دریافت مسکن‌مهر، یکسری مدارک جدید به وزارت راه‌وشهرسازی ظرف مدت ۱۵ روز تحویل دهند.

خانوارهای صاحب مسکن‌مهر با تعجب نسبت به این نامه و اینکه دولت دوباره تصمیم گرفته آنها را از «فیلتر صلاحیت» عبور دهد، دچار استرس شده‌اند و نگران این موضوع هستند که مبادا در آزمون جدید، بابت یکی از شرایط چهارگانه مسکن‌مهر، نمره منفی بگیرند و مجبور شوند خانه‌ها را تخلیه کنند.

دولت یکبار در سال۸۶ زمانی که ثبت‌نام از متقاضیان مسکن‌مهر تازه شروع شده بود، بعد از ثبت‌نام تعاونی‌ها، تک‌تک اعضا را بابت شرایط چهارگانه مسکن‌مهر پالایش کرد، طوری که حداقل ۳۰ درصد از ۴ میلیون نفری که آن زمان ثبت‌نام کرده بودند به دلیل عدم صلاحیت، از لیست دولت خارج شدند و مابقی به عنوان واجدین شرایط مسکن‌مهر، برای دریافت زمین و صدور مجوز ساخت به وزارت مسکن وقت، معرفی شدند. حالا به‌رغم این پالایش، وزارت راه‌وشهرسازی قصد کرده از نو، صلاحیت‌ها را در مسکن‌مهر، زیر ذره‌بین ببرد.

این اقدام تازه، نه تنها برای افرادی که مسکن‌مهر پیش‌خرید کرده‌اند انجام می‌شود که برای خانوارهایی که طی ماه‌های اخیر واحدهای مسکونی‌مهر تحویلشان شده است نیز تکرار خواهد شد.

شرایط چهارگانه مسکن‌مهر عبارت است از: «نداشتن خانه یا زمین مسکونی از سال۸۴ به بعد»، «سبز بودن فرم (ج) که به معنی عدم استفاده از امکانات دولتی در زمینه مسکن است»، «متاهل بودن» و «اقامت حداقل ۵سال در استان مربوطه».

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، براساس سیستم جدید وزارت راه‌وشهرسازی، صرف‌نظر از پالایش‌هایی که سال‌های ۸۶ و ۸۷، وزارت تعاون از متقاضیان مسکن‌مهر و اعضای تعاونی‌ها به عمل آورده، برای هر نفری که کلید واحد مسکونی‌مهر تحویلش شده یا قرار است ظرف روزها و هفته‌های آینده تحویل وی شود نیز همه شرایط چهارگانه فوق مجددا مورد استعلام قرار خواهد گرفت.

اما مشکلی که این سیستم از امروز برای بازار تقاضای مسکن‌مهر ایجاد می‌کند، احتمال ریزش شدید متقاضیان است آن هم در شرایطی که گفته می‌شود حجم ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر در کشور به مراتب بیشتر از تقاضای بالفعل برای این نوع خانه‌ها است.

آیا دولت ناخواسته دست به این اقدام جدید زده است یا اینکه برخی زیرمجموعه‌های وزارت راه‌وشهرسازی از روی کم‌اطلاعی نسبت به اصل مصوبات دولت، بنا دارند چنین اقدامی را انجام دهند؟

درخواست از وزیر: استعلام‌‌شده‌های سال۸۶ را مستثنی کنید

گزارش‌های رسیده به «دنیای‌اقتصاد» درباره تبعات اجرای چند روز اخیر طرح پالایش مجدد متقاضیان مسکن‌مهر حاکی است: در برخی تعاونی‌هایی که واحدهای مسکونی‌مهر یک‌سال پیش به آنها تحویل شده، پالایش مجدد باعث رد صلاحیت ۱۰ درصد اعضای آنها شده است. در این تعاونی‌ها اعضایی که در سال‌های ۸۶ و ۸۷ -زمان انجام پالایش اول- متاهل بودند و در سال۸۹ مجبور به طلاق همسر شده‌اند، تحت تاثیر پالایش دوم، فاقد شرایط واگذاری مسکن‌مهر شناخته شده‌اند و مقرر شده کلید واحد مسکونی از آنها پس گرفته شود.

مهم‌ترین چالش جالب طرح پالایش مجدد متقاضیان مسکن‌مهر به طرحی برمی‌گردد که خود دولت دو سال پیش آن را در دستور کار قرار داد.

طرح انتقال کارمندان از تهران در سال‌‌ ۸۹ باعث شد اعضای برخی تعاونی‌های مسکن‌مهر که سال۸۶ واجد‌شرایط شده بودند، از تهران منتقل شوند. این تعاونی‌ها اکنون چنانچه مورد پالایش مجدد قرار بگیرند، به دلیل آنکه شرط اقامت ۵ساله آنها زیر سوال می‌رود، مجبورند از ادامه راه مسکن‌مهر کنار روند.

در حال حاضر خواسته افرادی که سال‌های ۸۶ و ۸۷ توسط وزارت تعاون پالایش شده‌اند و مدارک مستند از این وزارتخانه مبنی بر تایید صلاحیت مسکن‌مهر در اختیار دارند، این است که وزارت راه‌وشهرسازی آنها را از طرح پالایش مجدد خارج کند.

نامه تعاونی‌ها به «دنیای‌اقتصاد»

تعدادی از مدیران عامل تعاونی‌های مسکن‌مهر در نامه‌ای به «دنیای‌اقتصاد» ضمن تشریح چالشی که طرح پالایش مجدد برای اعضای آنها ایجاد کرده، بابت افزایش هزینه ساخت‌وساز طی ماه‌های اخیر هشدار داده‌اند و برای عدم تحمیل هزینه اضافی به متقاضیان خواستار افزایش سقف وام مسکن‌مهر شده‌اند.

این تعاونی‌ها با بیان اینکه مساحت مشاعات ساختمان‌هایشان به خاطر نوع پروانه‌هایی که سال‌های ۸۷ تا ۸۸ وزارت مسکن صادر می‌کرد، قابل توجه است، اعلام کردند: در پروژه‌های ما مساحت مفید یک واحدمسکونی ۷۵مترمربع و مشاعات آن ۳۰ مترمربع است.

در نامه مدیران تعاونی‌های مسکن مهر اطراف تهران به روزنامه «دنیای اقتصاد» تاکید شده است: همزمان با واگذاری زمین از سال ۸۷، شرکت عمران شهرهای جدید مبلغ دو میلیون تومان بابت آماده سازی زیرساخت‌ها و ساخت اماکن عمومی از متقاضی و تسهیلات بانکی اختصاص یافته دریافت کرد، اما هم اکنون برای پروژه‌ای که ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد این امکانات تامین نشده و مشکل آب، برق، گاز، فاضلاب و تلفن همچنان پابرجا است.

این مدیران اضافه کردند: همچنین به رغم عدم اجرای تعهد شرکت عمران، درخواست یک میلیون تومان دیگر برای هر واحد جهت اجرای محوطه‌سازی از سوی شرکت عمران مطرح شده است که این امر بار سنگینی را بر دوش تعاونی‌ها قرار داده است. به گونه‌ای که برای نمونه، اجاره نامه چند تن از اعضای تعاونی‌ها چند ماهی است منقضی شده است و این خانوارها به امید اینکه می توانند در مسکن‌های مهر ساکن شوند تمدید قرارداد نکرده و اثاثیه منزل را به پارکینگ و انباری فامیل منتقل کرده و خود و خانواده هر شب مهمان یکی از فامیل‌ها هستند.

مدیران تعاونی‌ها همچنین با انتقاد از نحوه پالایش متقاضیان مسکن مهر از سوی دولت در نامه خود افزوده‌اند: در ابتدای کار، شرایط سختی برای پالایش اعضای تعاونی‌ها یا همان متقاضیان تعیین شده است، اما نکته مهم‌تر آن است که الان مجددا شرکت عمران درخواست مجدد برای دریافت مدارک اعضا را مطرح کرده و پاره ای شروط جدید برای متقاضیان درنظر گرفته که به نظر غیرمنطقی است.

بیمه ۵ هزار تومانی برای یک مترمربع

مدیران تعاونی‌های مسکن مهر شهرهای جدید همچنین با بیان اینکه براساس بخشنامه‌های ابلاغی، تعاونی‌های مسکن مهر از پرداخت بیمه و مالیات معاف هستند، خطاب به روزنامه «دنیای اقتصاد» نوشته‌اند: در حال حاضر شرکت عمران پرداخت تسهیلات و پایان کار را منوط به پرداخت مبلغ ۵۲۰۰ تومان برای هر متر مربع بنای مفید و غیرمفید در وجه بیمه تامین اجتماعی و اخذ مفاصا حساب کرده است و از طرف دیگر برای تعاونی‌ها ممیز مالیاتی و مبلغ مالیات تعیین شده است. در حال حاضر در بسیاری از موارد تعاونی‌ها در پروژه‌های با پیشرفت فیزیکی بیش از ۹۵ درصد، به دلیل ناتوانی در پرداخت کامل اقساط بیمه، نمی‌توانند پایان کار بگیرند و واحدها روی دستشان مانده است.

در این نامه همچنین به تاثیر اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها بر افزایش قیمت ساخت مسکن‌مهر اشاره شده که قراردادهای ساخت براساس مترمربعی ۲۷۰ هزار تومان تعاونی‌ها بعد از اجرای این قانون منجر به افزایش ۲۰۰ میلیون تومانی مبلغ کل قرارداد شده است.