عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور با بیان اینکه سفید بالک‌ها پشه یا مگس نیستند و زندگی آنها روی برگ است، رابطه میان وجود این حشرات با شکل‌گیری دریاچه چیتگر در تهران را رد کرد. به گزارش «ایسنا»، شهاب منظری در نشست علمی تخصصی «مدیریت سفیدبالک‌ها در فضای سبز و راهکارهای مقابله با آن» اظهار کرد: این تصور غلط ناشی از این است که به اشتباه به آنها پشه و مگس می‌گویند، درحالی‌که اینها نوعی از حشرات هستند که به پشه مربوط نمی‌شوند و محل زندگی آنها روی برگ‌ها است نه آب و دریاچه. وی ادامه داد: سفیدبالک‌ها حشرات ریزی به طول یک تا سه میلی‌متر بوده و در تمام مناطق جغرافیایی جانوری انتشار دارند، هر چند تمایلشان به مناطق گرمسیری بیشتر است. تعداد زیادی از این سفیدبالک‌ها به گیاهان زراعی و درختان میوه حمله می‌کنند، بنابراین جزو آفات کشاورزی هم محسوب می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: سفیدبالک‌ها به دو روش جنسی و ندرتا بکرزایی تولید مثل می‌کنند و عمده فعالیت‌شان نیز پشت برگ درختان است. عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور مهم‌ترین صفت سفید بالک‌‌ها را تولید موم دانست و گفت: به غیر از مرحله تخم در باقی مراحل، این حشرات تولید موم می‌کنند و این موم در جلوگیری از تبخیر آب بدن نقش موثری ایفا می‌کند؛ اما گونه‌ای از سفیدبالک‌ها که در حال حاضر در تهران وجود دارند، ترشحات مومی کمی دارند.

وی همچنین درباره خسارات مستقیم و غیرمستقیمی که این سفیدبالک‌ها به گیاهان وارد می‌کنند،گفت: خسارت مستقیم منجر به ضعف گیاه و در نهایت خشکی آن می‌شود و خسارت غیرمستقیم نیز باعث می‌شود تا با ترشح موم روی گیاهان سطح تیره روی آنها ایجاد شده و در فتوسنتز اختلال ایجاد می‌کند و در نهایت منجر به ضعف گیاه و گاهی منجر به گیاه‌سوزی می‌شود. همچنین امکان انتقال ویروس گیاهی نیز وجود دارد. اما این حشرات ناقل هیچ گونه بیماری به انسان نیستند و تنها ممکن است در صورت ورود به چشم و مجاری بینی حساسیت‌هایی ایجاد کنند. به گفته وی، شهر تهران از حدود ۵۰ سال قبل میزبان این سفیدبالک‌ها بوده، اما آنها چون تراکمی نداشتند، دیده نمی‌شدند.

منظری افزود: مساعد بودن شرایط آب و هوایی، فراوانی میزبان گیاهی در تهران (مثل درخت توت)، فعال نبودن یا عدم استقرار دشمنان طبیعی از عوامل طغیان این سفیدبالک‌های توت هستند. همچنین به‌دلیل اینکه این حشرات پتانسیل تولیدمثل بالایی دارند، شاهدیم که تعداد آنها افزایش می‌یابد؛ زیرا طول عمر هر نسل آنها بسیاراندک است. به گفته وی، طول نسل سفیدبالک‌های توت بین ۲۰ تا ۳۰ روز و بسته به شرایط آب و هوایی متغیر است. منظری اظهار کرد: تدوین دستورالعمل زمستانه، تشکیل کارگروه و شبکه مراقبت سفیدبالک توت، پایش یا مانیتورینگ و تدوین دستورالعمل مدیریت سفیدبالک توت در فضای سبز شهر تهران ازجمله اقدامات انجام شده از دو سال پیش است. عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور به دشمنان طبیعی این آفت‌ها که شامل شکارگران و پارازیتوئیدها هستند اشاره کرد و گفت: کفشدوزک‌ها به صورت مستقیم و با تغذیه از سفیدبالک‌ها آنها را از بین می‌برند و زنبورهای پارازیتوئید در شفیره سفیدبالک‌ها تخم گذاشته و از این شفیره‌ها زنبور خارج می‌شود.وی اظهار کرد: استفاده هدفمند از تله‌های زرد چسبنده، حذف پاجوش و تن‌جوش درختان توت به محض افزایش تراکم آنها، آبشویی درختان توت، کاربرد آفت‌کش‌های گیاهی و غیر شیمیایی، حذف شاخ و برگ‌های آلوده، استفاده محدود از آفت کش‌های کم خطر، روغن پاشی و جمع‌آوری برگ درختان، هرس و فرم‌دهی درختان برای هوادهی بیشتر ازجمله اقدامات اجرایی برای مدیریت جمعیت سفیدبالک‌های توت است.