دنیای اقتصاد: رئیس مرکز آمار ایران از پیگیری این مرکز برای ایجاد تحول در نظام آمارگیری کشور (سرشماری و نفوس و مسکن)خبر داد. امید‌علی پارسا، با اعلام انجام برنامه‌ریزی‌های موردنیاز برای استقرار نسل نوین سرشماری در کشور در عین حال تاکید کردکه با ورود نسل نوین سرشماری، نظام سنتی آمارگیری در کشور متحول خواهد شد. وی روز گذشته در نشست خود با خبرنگاران اعلام کرد:قرار است طی ۴ ماه آینده نظام آمارگیری کشور از روش «خوداظهاری محور» به نظام «ثبتی مبنا» تغییر کند که با این تغییر روش که هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا به عنوان مدرن‌ترین شیوه سرشماری، مبنای آمارگیری قرار دارد، امکان جایگزینی روش سنتی سرشماری نفوس و مسکن با شکل نوین سرشماری فراهم می‌شود؛ هم‌اکنون سرشماری نفوس و مسکن هر ۵ سال یکبار با صرف هزینه‌های سنگین و بر مبنای خوداظهاری خانوارها انجام می‌شود.با استقرار این نظام اما شکل سنتی سرشماری منسوخ شده و در هر زمان امکان استخراج اطلاعات مربوط به خانوارها وواحدهای مسکونی و سایر آمارهای مورد نیاز برای مراجع تصمیم‌ساز، برنامه‌ریز و سیاست‌گذار فراهم خواهد بود.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، برمبنای آنچه دیروز رئیس مرکز آمار ایران اعلام کرد در رویکرد نوین سرشماری که مبتنی بر «ثبت اداری» سه دسته اطلاعات مربوط به تک تک افراد جامعه است، «همه دستگاه‌های اجرایی» با فراهم شدن زیرساخت‌های قانونی موردنیاز موظف خواهند شد «اطلاعات هویتی» و هر گونه تغییر در «مکان سکونت» و «نوع فعالیت افراد» را برای ثبت در «شبکه اطلاعات ملی» به مرکز آمار ایران ارائه کنند.به این ترتیب، با استقرار این نظام آماری امکان بهره‌برداری از اطلاعات مربوط به نفوس و مسکن در کشور در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت امکان‌پذیر است و در نتیجه نیاز به انجام سرشماری هر ۵ سال یکبار به‌دلیل دسترسی به اطلاعات روزآمد در هر زمان، از بین می‌رود.

به گفته رئیس مرکز آمار، قرار است سه گروه اطلاعات مهم اشخاص در قالب تعریف و استقرار سه کد یونیک مربوط به هر فرد از جمله اطلاعات هویتی اشخاص با عنوان pin (مخفف کلمه Personal Identification Number)، محل سکونت و فعالیت آنها با عنوان lin (مخفف کلمه location Identification Number) نوع کسب‌وکار افراد با عنوان bin (مخفف کلمه business Identification Number) به صورت ریزداده (Micro data)از سوی دستگاه‌های اجرایی وارد شبکه ملی اطلاعات کشور شده ودر اختیار مرکز آمار قرار بگیرد تا مرکز آمار با انجام فرآیندهای آماری روی این اطلاعات و پس از حذف نام افراد برای استفاده به‌منظور سیاست‌گذاری یا کاربرد در پژوهش‌های علمی در اختیار سیاست‌گذاران و محققان قرار دهد.

وی با بیان اینکه نام و نشان شخصی افراد کاملا محرمانه خواهد بود و در اختیار هیچ نهاد یا شخصی قرار داده نخواهد شد، همچنین تاکید کرد که این تصمیم و اقدام مرکز آمار به هیچ وجه جنبه سیاسی ندارد و نوعی وفاق ملی برای به روز رسانی سیستم آمارگیری کشور متناسب با سیستم‌های سرشماری پیشرفته در دنیا وجود دارد.

این در حالی است که اجرای طرح تحول نظام آماری کشور نیازمند وضع قوانین و مقررات جدید است طوری‌که بنا بر تاکید رئیس مرکز آمار، به هیچ وجه با قوانین و زیرساخت‌های فعلی نمی‌توان سیستم نوین سرشماری را در کشور اجرا کرد؛قرار است با استقرار نظام نوین آماری، هرگونه تغییر و تحول در سه سطح هویتی، مکانی و کسب و کار افراد حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز وارد شبکه ملی اطلاعات کشور شود و این درحالی است که سایر اطلاعات(همچون اطلاعات بهداشتی، آموزشی، بهزیستی و...) در اختیار بقیه دستگاه هابه عنوان ثبت‌های جانبی قابل اضافه شدن به نظام جدید آماری و تکمیل اطلاعات مربوط به هویت، محل زندگی و نوع کسب‌وکار افراد است.

آن‌طور که پارسا اعلام کرد هدف از ارتقای نظام آماری کشور از «سنتی محور» به «ثبتی مبنا»، ارتقای کیفیت و افزایش ضریب اعتماد داده‌های آماری، کاهش بار پاسخگویی برای شهروندان و همچنین کاهش هزینه‌های مربوط به انجام سرشماری نفوس و مسکن با بازه زمانی ۵ سال یکبار است و این در حالی است که به گفته وی تخمین زده می‌شود با استقرار نظام نوین سرشماری حدود ۸۰ درصد هزینه‌های سرشماری کاهش پیدا کند. ضمن اینکه در بازه‌های زمانی کوتاه، حتی یک ماهه، نیز امکان گزارش‌دهی آماری از وضعیت کلی نفوس و مسکن و سایر اطلاعات استخراج شده در جریان سرشماری‌های فعلی وجود دارد.

این طرح که قرار است تا چهار ماه آینده همزمان با فراهم سازی زیرساخت‌های قانونی و اجرایی، به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شود هم‌اکنون در مرحله بررسی‌های فنی و اجرایی قرار دارد. رئیس مرکز آمار ایران همچنین فرآیند اجرای این طرح را شامل سه سطح «جهت‌گیری‌ها و راهکارهای کلان»، «تهیه برنامه راهبردی» و همچنین «تدوین نقشه‌راه عملیاتی»، عنوان کرد که هم‌اکنون بخش‌هایی از هر سه سطح انجام شده است.