دنیای اقتصاد: مدیریت شهری تهران طرح مهار آثار مخرب موتورسیکلت‌ها برای شهر را در قالب اجرای «طرح ترافیک» ویژه این گروه از وسایل نقلیه موتوری کلید زده است اما در عین حال اجرای این طرح با سه مانع جدی روبه‌رو است. تحقیقات اولیه «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد این طرح در گام اول تنها بر جمع‌آوری اطلاعات از موتورسیکلت‌ها متمرکز شده و فعلا زمان اجرای کامل آن مشخص نیست.

هر چند زمان اعمال طرح ترافیک برای موتورسیکلت‌ها نیمه دوم امسال اعلام شده است، اما به نظر می‌رسد پس از تکمیل فاز جمع‌آوری آنلاین اطلاعات از صاحبان این گروه از وسایل نقلیه موتوری، فاز اجرای طرح به سال آینده موکول شود. برنامه‌ریزی برای کاهش آثار مخرب تردد موتورسیکلت‌های شهر تهران اعم از تشدید آلودگی هوا، آلودگی صوتی و مزاحمت‌های ترافیکی بهمن‌ماه پارسال به تصویب لایحه‌ای در شورای شهر تهران انجامید که به موجب آن، امکان اجرای «طرح ترافیک» برای موتورسیکلت‌ها فراهم شد. شورای شهر تهران با تصویب لایحه مذکور اگرچه تکلیفی درخصوص اجرای طرح ترافیک برای موتورسیکلت‌ها تعیین نکرد، اما به شهرداری تهران اجازه داد در صورت ورود به این موضوع، به ازای هر روز تردد موتورسیکلت‌های کاربراتوری در محدوده مصوب طرح ترافیک خودروها ۶۶۰ تومان (معادل ۲۰ درصد از هزینه طرح ترافیک خودروها) و از موتورسیکلت‌های انژکتوری ۳۳۰ تومان (معادل ۱۰ درصد از هزینه طرح ترافیک خودروها) عوارض دریافت کند. در قالب این مصوبه، موتورسیکلت‌های برقی در هر شرایطی از پرداخت عوارض تردد در محدوده طرح ترافیک معاف هستند. علت دو برابر بودن هزینه تردد موتورسیکلت‌های کاربراتوری در محدوده طرح ترافیک این است که به‌عنوان عامل اصلی آلودگی هوای شهر تهران شناخته می‌شوند. بین ۵/ ۲ تا ۳ میلیون موتورسیکلت در شهر تهران تردد می‌کند که ۹۰ درصد از این تعداد کاربراتوری هستند. موتورسیکلت‌های کاربراتوری عامل انتشار ۲۰ درصد از کل ذرات آلاینده‌ای هستند که از طریق تردد وسایل نقلیه موتوری در هوا منتشر می‌شود. سهم کل وسایل نقلیه موتوری از آلودگی هوای شهر تهران حدود ۸۰ درصد است. از طرفی عامل انتشار نیمی از آلودگی صوتی شهر تهران نیز موتورسیکلت‌ها هستند. هدف مدیریت شهری از اجرای طرح ترافیک موتورسیکلت‌ها علاوه بر کاهش آلودگی هوا در هسته مرکزی شهر، ساماندهی این وسایل نقلیه است. در قالب این ساماندهی با موتورهای دارای پلاک مخدوش، دودزا و فاقد معاینه فنی برخورد قانونی صورت می‌گیرد.

با وجود این محدود کردن تردد موتورسیکلت‌ها در محدوده مصوب طرح ترافیک خودروها (مرکز شهر) با سه مانع مهم روبه‌رو است که اگر قبل از اجرای طرح برای آنها تدبیر نشود، این طرح نیز مانند طرح کاهش (LEZ) با اجرای ناقص و در نتیجه بدون تاثیر مورد انتظار مواجه خواهد شد. مانع اول این است که بسیاری از موتورسیکلت‌ها فاقد سند، شناسه فنی و حتی پلاک راهنمایی و رانندگی هستند و از این جهت کنترل آنها حتی برای پلیس راهور نیز دشوار است. مانع دوم نبود ضمانت اجرایی این طرح با توجه به امکان فرار موتورسیکلت‌ها از تور هوشمند دوربین‌های کنترلی است. در حال حاضر برخی از راکبان موتورسیکلت با کمک به رانندگان خودروهای فاقد آرم طرح ترافیک، از طریق استتار پلاک امکان عبور آنها از دوربین‌های محدوده ورودی طرح ترافیک را فراهم می‌کنند. طبعا امکان استتار پلاک موتور نیز به سادگی از طریق زنجیر چرخ یا حتی دست، برای راکبان آنها ممکن است. سومین مانع، نقش حیاتی موتورسیکلت‌ها در تردد و حمل بار و مسافر در شهر تهران است که باید برای آن چاره‌جویی شود. هنوز وضعیت سهمیه موتورسیکلت‌ها مشخص نیست اما قاعدتا تعداد خودروهای مجاز به تردد در مرکز شهر باید به حدی باشد که نیاز حمل‌ونقل غذا و بسته‌های کم‌حجم و سبک که اکنون عمدتا از طریق موتورسیکلت‌ها انجام می‌شود، سلب نشود.