نمایش عمومی مجوزهای خاص

دنیای اقتصاد: امکان مشاهده عمومی مجوزهای خاص ساختمانی، از طریق انتشار «اخبار مصوبات کمیسیون ماده پنج» فراهم شد. وزیر راه و شهرسازی اوایل امسال - به‌دنبال یک مصوبه شورای‌عالی شهرسازی - در نامه‌ای خطاب به استانداران سراسر کشور، خواستار انتشار متن کامل مصوبات کمیسیون‌های ماده پنج شد تا «حقوق شهر و شهروندان» در برابر منافع متقاضیان ساخت‌وسازهای متفاوت از ضوابط بالادست، به‌صورت کامل، تضمین و حفظ شود. انتشار «اخبار» مربوط به تصمیمات کمیسیون ماده پنج شهر تهران، مطالبه عمومی برای تغییر رویه این کمیسیون در سایر شهرها را افزایش داده است.

گام نخست برای انتشار عمومی کلیه تصمیمات و مصوبات مربوط به صدور مجوزهای ساختمانی خاص در پایتخت از طریق اعلام «اخبار مصوبات» در سایت دبیرخانه کمیسیون ماده پنج برداشته شد. اوایل سال جاری شورای عالی شهرسازی و معماری کشور در یک مصوبه سراسری برای شهرهای کل کشور ضمن یادآوری یک مسوولیت عمومی کمیسیون‌های ماده پنج در شهرداری‌ها، از استانداران و شهرداران کل کشور خواست کلیه تصمیمات، پیشنهادها و از آن مهم‌تر مصوبات کمیسیون ماده پنج را به‌صورت عمومی منتشر کند. به دنبال این مصوبه شورای عالی شهرسازی، وزیر راه و شهرسازی نیز در بخشنامه‌ای خطاب به استانداران و روسای شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌های سراسر کشور از عالی‌ترین مقام اجرایی هر استان خواست دستور ورود مصوبات کمیسیون ماده پنج به اتاق شیشه‌ای را از طریق انتشار مصوبات این کمیسیون‌ها در سایت اینترنتی شهرداری‌ها صادر کند.

هر چند در برخی شهرها هنوز اطلاعی از نحوه صدور مجوزهای خاص ساختمانی در دسترس شهروندان قرار نمی‌گیرد اما کمیسیون ماده پنج شهر تهران اولین گام را در این راستا برداشت. دبیرخانه کمیسیون ماده پنج در حال حاضر به‌صورتی منظم «اخبار مصوبات» این کمیسیون را در سایت دبیرخانه منتشر می‌کند. به‌طوری‌که آخرین خبری که در سایت قرار گرفته مربوط به جلسه ۲۲ آذرماه سال جاری است که در قالب آن کلیات طراحی اراضی قلعه‌مرغی (باغ شهر ولایت) با حضور شهردار تهران به تصویب اعضای کمیسیون ماده پنج رسیده‌است.

بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد شورای عالی شهرسازی با هدف «تضمین رعایت حقوق شهر و شهروندان در تصمیمات کمیسیون ماده پنج» خواستار انتشار عمومی این مصوبات شده ‌است. لنز عمومی به مصوبات کمیسیون ماده پنج به‌عنوان نهادی که همواره نسبت به تصویب طرح‌های شهرسازی «موردی» و «موافقت با درخواست‌های ساختمانی متفاوت از ضوابط بالادست شهرسازی در هر شهر(طرح تفصیلی شهرها)» اقدام می‌کند باعث خواهد شد ریسک «ملاحظه منافع گروه خاص (سرمایه‌گذاران ساختمانی) در برابر حقوق شهر و شهروندان» به بالاترین حد ممکن افزایش پیدا کند طوری که اطلاع مسوولان و ساکنان شهر از هر نوع پیشنهاد یا مصوبه کمیسیون‌های ماده پنج باعث می‌شود مجوزهای ساختمانی صادر شده توسط این نهاد در صورت تضاد یا مغایرت با ضوابط بالادست قابل پیگیری و مطالبه عمومی باشد و در نتیجه از تصویب چنین مصوباتی عملا خودداری شود.

گزارش «دنیای اقتصاد» از متن مصوبه شورای عالی شهرسازی، نامه وزیر راه و شهرسازی و تاکید مجدد دبیر شورای عالی شهرسازی بر اجرای این مصوبه نشان می‌دهد: باید فرآیند کار در کمیسیون ماده پنج از مرحله تشکیل جلسه، تعیین دستور جلسه، مراحل تصمیم‌گیری تا پایان مرحله تصویب هر نوع طرح یا مجوز به شکل «گزارش کامل» عینا از متن مصوبه انتشار عمومی پیدا کند. در ابلاغیه عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی آمده است: به منظور پیشگیری از نقض حقوق شهروندان، دستور جلسات و مصوبات کمیسیون‌های ماده پنج در معرض اطلاع عمومی قرار گیرد. با توجه به مراتب فوق مقتضی است بلافاصله پس از تشکیل کمیسیون ماده پنج هر یک از شهرهای استان، گزارش تشکیل جلسه و دستور کار آن در صدا و سیما و کثیرالانتشار‌ترین روزنامه استان منتشر و در خبر مربوطه اعلام شود. در ادامه ابلاغیه وزیر راه آمده است: مصوبه فوق پس از طی مراحل قانونی بررسی و تایید توسط دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (حداکثر ظرف مدت یک ماه) به شهرداری ابلاغ و شرح مصوبات کمیسیون نیز به تفصیل در سایت استانداری یا شهرداری(با درج آدرس دقیق سایت در روزنامه و اعلام آن در سیمای استان) انتشار خواهد یافت. متعاقبا نیز همزمان با ابلاغ مصوبه شهرداری متن کامل مصوبات در سایت مذکور قرار گرفته و حتی‌الامکان در روزنامه محلی شهر یا استان مربوطه نیز درج شود.

آخوندی در پایان نامه تاکید کرده است: بدیهی است مصوباتی که همزمان با ابلاغ به شهرداری، به‌صورت عمومی انتشار نیافته باشند فاقد اعتبار بوده و دبیرخانه شورای عالی ضمن نظارت بر امر فوق، نسبت به طی مراحل قانونی مصوبات مذکور اقدام خواهد کرد. پس از نامه وزیر راه که در تیرماه سال جاری به استانداران و روسای شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌های سراسر کشور ابلاغ شد، پیروز حناچی، دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری نیز در نامه تاکیدی مجددا به استانداران و روسای شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌های سراسر کشور اعلام کرد که پیرو جلسه اخیر شورای عالی شهرسازی و معماری کشور در دی ماه درخصوص عملکرد دبیرخانه‌های کمیسیون ماده پنج بر لزوم انتشار دستور جلسات و مصوبات کمیسیون‌های ماده پنج تاکید می‌شود.

در بند اول این نامه آمده است: تاکید مجدد بر لزوم انتشار دستور جلسات و مصوبات کمیسیون‌های ماده ۵ در رسانه‌های عمومی و پرتیراژ محلی در راستای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات، به منظور امکان اطلاع‌رسانی عمومی موضوعات مرتبط با کمیسیون‌های ماده ۵ (از مرحله طرح موضوع تا مرحله تصمیم‌گیری و صدور مصوبه)، ایجاد زمینه ورود مردم و سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد به فرآیند بررسی و تصمیم‌گیری در مورد طرح‌های تفصیلی شهری و ارتقای اعتماد عمومی به تصمیمات مراجع حاکمیتی به منظور تقویت اعتبار این تصمیمات. در بند دوم این نامه بر ضرورت آگاهی شهروندان از موضوعات مرتبط با حقوق متقابل شهر و شهروندان تاکید شده است. در بند دو آمده است: ضرورت آگاهی عموم مردم پیرامون موضوعات مرتبط با شهرسازی و حقوق متقابل شهر و شهروند و از جمله ماهیت و وظایف کمیسیون‌های ماده ۵ از طریق دبیرخانه شورای عالی و لزوم ارائه گزارش‌های دوره‌ای به شورای‌عالی در همین خصوص.

آنچه در حال حاضر در سایت دبیرخانه کمیسیون ماده پنج شهر تهران منتشر می‌شود گام نخست در این مسیر است. چراکه متن مصوبات تا پایان سال ۹۴ منتشر شده و از ابتدای سال جاری تاکنون تمامی مصوبات کمیسیون ماده پنج به‌صورت «اخبار مصوبات» منتشر شده‌است. این در حالی است که مطابق با مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری کشور باید متن دستور جلسات و مصوبات کمیسیون ماده پنج عینا به‌صورت عمومی منتشر شود. بنابراین این انتظار وجود دارد متن کامل مصوباتی که از ابتدای سال ۹۵ تاکنون به تصویب رسیده عینا انتشار عمومی پیدا کند. چراکه اگر گام تکمیلی این مسیر از سوی کمیسیون ماده پنج شهر تهران برداشته شود، می‌تواند الگوی سایر شهرهای کشور باشد.

نمایش عمومی مجوزهای خاص