اولویت واگذاری زمین در شهرهای جدید

گـــروه مسکـن: استادان دانشگاه تهران و مسوولان دولتی شهرهای جدید اولویت واگذاری زمین در این شهرها را برای جذاب‌سازی سکونتی، تشریح کردند. به گزارش «دنیای اقتصاد» استادان شهرسازی دانشگاه تهران در نشست مشترک با مسوولان شهرهای جدید در دولت، با ارائه نسخه کارشناسی درباره اولویت واگذاری زمین در شهرهای جدید اعلام کردند: بهتر است بخش قابل توجهی از این زمین‌ها به جای آنکه در اختیار شهرداری‌ها قرار داده شود برای ساخت فضاهای جذاب خدماتی و رفاهی مورد استفاده قرار بگیرد تا از این طریق، فرآیند هویت بخشی، اجتماع‌سازی و به ویژه ایجاد حس تعلق در ساکنان شهرهای جدید تسریع و تقویت شود. به اعتقاد آن ها، فروش زمین‌های موجود در شهرهای جدید اگرچه به منظور دسترسی به منابع مالی مورد نیاز برای تامین زیرساخت‌های خدماتی در شرایط فعلی امری اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد، اما لازم است بخش قابل توجهی از این زمین‌ها در اختیار سیاست‌های جذاب‌سازی، هویت بخشی و جذب جمعیت در این شهرها قرار بگیرد. این در حالی است که این اراضی می‌تواند در اختیار ایجاد شهری نوین، نوآورانه و محلی برای اجرای ایده‌های نو قرار بگیرد که امکان اجرای آنها در شهرهای معمولی وجود ندارد. استادان شهرسازی همچنین هفت ضرورت مهم در رابطه با جمعیت پذیر کردن و اجرای سیاست‌های کارآمد جذب جمعیت در شهرهای جدید را مورد تاکید قرار دادند که با توجه به آنها می‌توان بخشی از چالش‌های عمده‌ای که هم اکنون در این شهرها وجود دارد را مدیریت، کنترل و حل و فصل کرد.

استاد شهرسازی و رئیس پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در این باره گفت: تنوع در الگوهای ساخت مسکن یکی از مهمترین الزاماتی است که در شهرهای جدید باید مورد توجه واقع می‌شد، این در حالی است که تنوع در اقشار مختلف اجتماعی و اقتصادی ساکن در این شهرها در کنار اعمال سیاست‌های متنوع جذب جمعیت از دیگر الزامات برنامه‌ریزی برای شهرهای جدید است.

محمد مهدی عزیزی با اشاره به موضوع بسیار مهم الگوهای سکونتی مورد تقاضا، تشکیلات و مدیریت در شهرهای جدید، افزود: از آنجا که طولانی بودن دوره ساخت و هویت‌پذیری شهرهای جدید منجر به تغییر قابل توجه شرایط در این شهرها در طول زمان می‌شود لازم است مدیریت شهری در شهرهای جدید به‌طور مداوم در معرض بازآفرینی و برنامه‌ریزی قرار بگیرد. به اعتقاد وی هم اکنون برنامه‌ریزی و طراحی شهرهای جدید با مشکلات اساسی مواجه است که ریشه این مشکلات به نبود جمعیت ساکن در این شهرها حین برنامه‌ریزی برای آنها و در نتیجه ناشناخته بودن ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی خانوارهایی بر‌می‌گردد که قرار است در این شهرها ساکن شوند.

یکی دیگر از استادان شهرسازی در دانشگاه تهران با تایید نیاز به بازآرایی مدیریت شهری در شهرهای جدید به واسطه تحولات جمعیتی و ویژگی‌های سکونتی در این شهرها در دوره‌ها و سال‌های مختلف، گفت: هم اکنون نیازهای مدیریتی در شهرهای جدید تشدید شده است و توجه به گذار از تفرق به یکپارچگی و حرکت به سمت نظام حکمروایی خوب شهری از مهم‌ترین الزامات پیش روی برنامه‌ریزی در شهرهای جدید محسوب می‌شود. میثم بصیرت با تاکید بر ضرورت ایجاد تعادل و هماهنگی بین نظام ساخت و ساز در شهرهای جدید و نهادهای شهری این موضوع را یکی از موانع مهم در برابر ایجاد فساد شهری عنوان کرد. به اعتقاد وی ناکارآمدی نظام تامین مالی و آسیب‌های آن در شهرهای جدید موضوعی است که هم اکنون به‌طور جدی این شهرها را تهدید می‌کند و باید هر چه سریع‌تر برای آن چاره اندیشی و برنامه‌ریزی شود.

تغییر سیاست مالی در شهرهای جدید

معاون وزیر راه وشهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید با اعلام سیاست جدید دولت برای تامین مالی در این شهرها گفت: به دنبال تغییر نظام تامین مالی در شهرهای جدید هستیم که واگذاری زمین به منظور تامین هزینه‌های مربوط به خدمات زیربنایی یکی از مصادیق آن محسوب می‌شود. محسن نریمان تصریح کرد: هم اکنون با دو روش واگذاری و تهاتر اراضی دولتی شهرهای جدید به شهرداری‌ها برای تامین سرانه‌های خدماتی و همچنین اعمال مدیریت دارایی‌ها و استفاده از سیستم‌های نوین بانکی، این زمین‌ها را برای کمک به نظام تامین مالی در شهرهای جدید به کار گرفته‌ایم تا از این طریق بتوانیم منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرح‌های انتقال آب و برق، فاضلاب، گاز شهری، ساخت مخازن و... را تامین کنیم.

خطر واگذاری زمین به شهرداری

همچنین، عضو هیات مدیره شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید با اشاره به اولویت واگذاری زمین در شهرهای جدید گفت: اولویت واگذاری زمین‌های دولتی در شهرهای جدید باید به گونه‌ای باشد که دولت تنها فروشنده و واگذارکننده زمین نباشد بلکه از این زمین‌ها به‌عنوان بستر جذاب‌سازی و جذب جمعیت در شهرهای جدید استفاده کند. حسین ایمانی جاجرمی افزود: اعتماد ۱۰۰درصدی به شهرداری‌ها برای واگذاری زمین شهرهای جدید به آنها سیاست مناسبی به نظر نمی‌رسد، چرا که اغلب شهرداری‌ها هم‌اکنون به دلیل مواجهه با مشکلات مالی، ممکن است دست به فروش این زمین‌ها بزنند. وی تاکید کرد: بهتر است بخش عمده‌ای از این زمین‌ها در اختیار ساخت مراکز ویژه خدماتی، رفاهی و... قرار بگیرد به این معنا که به‌عنوان بستر استقرار مجهزترین بیمارستان‌ها، مراکز ورزشی، تفریحی، آموزشی و... مورد استفاده قرار بگیرد و از این طریق به جذب جمعیت و هویت بخشی به شهرهای جدید کمک کند. وی توجه به تغییر رویکرد حکمرانی در شهرهای جدید، نگاه جامع دولت به مسوولیت مدنی و مراقبت از شهرهای جدید در برابر برچسب‌های نامطلوب را سه الزام مهم شهرهای جدید عنوان کرد.