اولین تولیدکننده فلز از آب دریا

کوشان غلامی

شرکت شیمیایی Dow یک شرکت چند ملیتی آمریکایی است که دفتر مرکزی آن در میدلند میشیگان واقع شده است و در سال ۲۰۰۷ به عنوان دومین تولیدکننده مواد شیمیایی جهان از لحاظ درآمد شناخته شد. در فوریه ۲۰۰۹ نیز از لحاظ سهم بازار، رتبه سوم جهان را به خود اختصاص داد. Dow تولیدکننده انواع مواد پلاستیکی، شیمیایی و محصولات کشاورزی است که در بیش از ۱۷۵ کشور جهان حضور داشته و سالانه بیش از یک میلیارد دلار صرف تحقیق و توسعه می‌کند. این شرکت در سال ۱۸۹۷ توسط شیمیدان کانادایی الاصل، «هربرت هنری دو» تاسیس شد. هربرت روش جدیدی برای استخراج برم که در زیر آب‌های شور میدلند رسوب کرده بود، پیدا کرد. شرکت در ابتدا مایع سفیدکننده و برمید پتاسیم تولید می‌کرد. بازده مایع سفیدکننده در سال ۱۹۰۲ به ۷۲ تن در روز رسیده بود.

در همان ابتدای پیدایش کارخانه، تعدادی از شرکت‌های تولید سفیدکننده با پایین آوردن قیمت‌های خود تلاش‌هایی در جهت خارج کردن Dow از بازار کردند، اما این شرکت با کاهش قیمت‌ از این دام نجات یافت و به‌رغم از دست دادن ۹۰ هزار دلار از درآمدش، شروع به متنوع کردن خط تولید خود کرد.

در سال ۱۹۰۵ تولیدکنندگان برمید در آلمان، برای ورشکست کردن Dow و جلوگیری از ورود این شرکت به بازار اروپا، قیمت‌های خود را در آمریکا به شدت کاهش دادند، ولی با این کار Dow قادر می‌شد تمامی ‌برمیدهای آلمانی را خریداری کرده و پس از انتقال به اروپا، با قیمت ارزان‌تری از کارخانه‌های آلمانی به فروش برساند! بنابراین این تلاش‌ها بی‌ثمر ماند و حتی بنیان این شرکت را نیز قوی‌تر کرد.

ولی این اقدامات، Dow را به فکر اضافه کردن شاخه‌های دیگر به حوزه کاری خود انداخت. پس شروع به تنوع بخشیدن به محصولاتش کرد و در کمتر از بیست سال به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مواد شیمیایی کشاورزی، عنصر کلر، فلز منیزیم، فنول و سایر مواد رنگی تبدیل شد.

این شرکت در سال ۱۹۳۰ شروع به تولید رزین‌های پلاستیکی نمود که این شاخه با رشدی قابل توجه به یکی از تجارت‌های اصلی شرکت تبدیل شد.

اولین محصول پلاستیکی Dow «اتیل‌سلولز» بود که در سال ۱۹۳۵ تولید شد و دو سال پس از آن «پلی استایرن» به تولید رسید.

در سال‌های ۴۱-۱۹۴۰ این شرکت اولین کارخانه خود را که منیزیم را به جای آب‌های شور از آب دریا تولید می‌کرد، به راه انداخت. این اولین باری بود که آب دریا برای استخراج فلزات استفاده می‌شد، بنابراین گسترش این صنعت به دلیل اهمیت ویژه فلز منیزیم در ساخت قطعات سبک هواپیماها، باعث شد Dow از لحاظ استراتژیکی نقش مهمی‌در جریان جنگ جهانی دوم داشته باشد.

Dow همچنین در سال‌های جنگ، با شرکت کورنینگ ادغام شد تا به تولید سیلیکون برای مصارف ارتشی و سپس خانگی بپردازند. در سال ۱۹۴۰ نیز کارخانه‌هایی در تگزاس تاسیس کرد که هنوز هم یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولیدی شیمیایی در جهان می‌باشد. این شرکت در سال ۱۹۴۲ ضمن افتتاح شعبه ای در «اونتاریو» کانادا برای تولید استایرن، به گسترش بیشتر خارجی پرداخت.

در دوران پس از جنگ، توسعه خارجی باز هم افزایش یافت و در سال ۱۹۵۲ زیرمجموعه‌هایی در ژاپن و سپس در چندین کشور دیگر تاسیس کرد. در سال بعد نیز با توجه به رشد تولیدات پلاستیک خود، یک شعبه فروش مستقیم محصولاتش را افتتاح کرد که در ابتدا فقط سلفون‌های نایلونی می‌فروخت. تولید محصولات شیمیایی و پلاستیکی به سرعت پیشرفت کرد و فروش شرکت در سال ۱۹۶۴ از مرز یک میلیارد دلار گذشت. این رقم در سال ۱۹۷۱ به ۲میلیارد و در ۱۹۸۰ به ۱۰ میلیارد دلار رسید.

در دهه ۱۹۹۰، شرکت Dow دست به تجدید ساختار اساسی زد و به جای سلسله مراتب جغرافیایی با مدیریت محلی، به ساختار دپارتمانی روی آورد و مدیران هر محصول آن، اتخاذ تصمیمات مربوط به آن محصول را در مناطق مختلف به عهده گرفتند.

در اوایل سال ۱۹۹۹، شرکت‌Dow با خرید شرکت Union Carbide به مبلغ ۳/۹ میلیارد دلار موافقت کرد. پس از این ادغام، شرکت حاصله به عنوان دومین شرکت شیمیایی جهان بعد از DuPont قرار گرفت. در سال ۲۰۰۸ نیز تمامی‌ سهام و دارایی‌های شرکت Rohm and Haas به مبلغ ۸/۱۸ میلیارد دلار توسط Dow خریداری شد و این شرکت به سمت تولید مواد شیمیایی خاص رفت.

این شرکت با بیش از ۵۳ هزار کارمند، در سال گذشته درآمدی بالغ بر ۴۴ میلیارد دلار داشته که ۶۵۰ میلیون‌دلار سود نصیب این شرکت کرده است.