استخدام کارمندان شایسته برای کسب و کارهای کوچک

نویسنده: ریوا لسونسکی

مترجم: سیمین راد

تعداد زیادی از کسب‌وکارهای کوچک همواره با مساله استخدام و اخراج کارمندان تازه مواجه می‌شوند. بسیاری از آنها باید نگران کارمندان خود باشند و همواره با رفت و آمد کارمندان قدیمی و جدید دست و پنجه نرم کنند. مطالعات و پژوهش‌های بسیار زیادی درباره ساز و کار استخدام و جذب کارمندان جدید انجام شده است. موسسه‌های معتبری همچون «مرکز تحقیقات دانشکده کسب‌وکار مریلند»، «مرکز خدمات رفاهی برای کسب‌وکار» و «راه‌حل‌های امروز شبکه‌های کاری» نتایج خود را به تازگی منتشر کرده‌اند. بررسی این اطلاعات و آمار برای مدیران شرکت‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. آنها باید بتوانند با تجزیه و تحلیل دقیق مسائل مهم استخدام به فضای کاری‌شان رونق تازه‌ای ببخشند.

کسب‌وکارهای کوچک دوست دارند تا آرام آرام رشد کنند و چندان با زیان‌های سنگین مواجه نشوند. آنها می‌خواهند همواره در وضعیت رقابت با کسب‌وکارهای بزرگ باقی بمانند. این نکته در مورد کشورهای در حال توسعه یا جهان سوم بیشتر صادق است. حتی اکثر کسب‌وکارهای بزرگ در این کشورها را می‌توان در مقیاسی جهانی نوعی کسب‌وکار کوچک به شمار آورد. رقابت در این وضعیت بسیار مهم است. اگر یک کسب‌وکار کوچک نتواند خودش را در رقابت با دیگر شرکت‌ها حفظ کند، عملا از بین خواهد رفت. پس مسائل مالی وضعیت مالیات‌ها و سهام، اوضاع داخلی شرکت، هزینه‌های جابه‌جایی و فعالیت کارمندان از اهمیت خاصی برخوردار است. استخدام یا اخراج حتی یک کارمند برای یک شرکت کوچک تاثیر زیادی بر کلیت آن شرکت می‌گذارد. اما ناگفته پیدا است که یک شرکت بزرگ چندان از اخراج یک کارمند ضرری نمی‌کند. پس باید تمام این نکته‌ها، داده‌ها، حرف‌ها و آمار را در نسبت با کسب‌وکارهای کوچک یا در حال توسعه قرائت کنیم.

معمولا کسب‌وکارهای کوچک نسبت به روند رو به رشدشان خوشبین هستند. اما ترجیح می‌دهند که خیلی آرام و تدریجی به شرایط رقابت وارد شوند و خودشان را در این شرایط طاقت‌فرسا و سخت حفظ کنند. به این ترتیب، اغلب مدیران کسب‌وکارهای کوچک دورنمای روشن و خوبی از آینده کاری‌شان در ذهن دارند. البته دلیل دیگری نیز برای توجه بیش از اندازه به کسب‌وکارهای کوچک وجود دارد: بنا به همین پژوهش‌ها، آینده اقتصاد جهان را همین کسب‌وکارهای کوچک خواهند ساخت. حتی به اعتقاد بسیاری از کارشناسان امر، وضعیت نامناسب اقتصاد جهانی به‌ واسطه همین شرکت‌های کوچک بهبود خواهد یافت. قریب به ۳۸ درصد از رشد سراسری اقتصاد جهان به همین کسب‌وکارهای کوچک اختصاص دارد. نزدیک به ۳۵ درصد از شانس بهبود و ترقی وضعیت کنونی اقتصاد جهان بر دوش کسب‌وکارهای کوچک است.

حالا همه این آمار و نکته‌ها را خوب به ذهن بسپارید و به ادامه جالب‌تر ماجرا گوش دهید: مهم‌ترین دغدغه ثبات و پایداری برای کسب‌وکارهای کوچک استخدام کارمند جدید است. ۲۸ درصد از این شرکت‌ها برای رشد و توسعه‌شان نیاز به کارمندان جدید دارند. آنها سالانه نزدیک به ۸/۳ میلیون کارمند جدید در سرتاسر جهان استخدام می‌کنند. بی‌شک، هر مدیری می‌داند که این اعداد نجومی هستند. کافی است در نظر بگیریم که صرف استخدام کارمند جدید در کسب‌وکارهای کوچک بر اقتصاد کلان جهان و وضعیت امروزش تاثیر شگرفی دارد.

تا اینجا متوجه شدیم که استخدام کارمندان جدید در کسب‌وکارهای کوچک بخش عظیمی از سرمایه‌های در گردش جهان را شکل می‌دهد. حالا باید بتوانیم به مشکلات و مسائل خاص استخدام کارمند در یک کسب‌وکار کوچک فکر کنیم. بی‌تردید هر مدیری با این مساله دست و پنجه نرم کرده است. هر شرکتی شیوه خاص خودش برای جذب و استخدام کارمندان را دارد. پس هر مدیری با بخشی از نکات کار آشنا است، اما یک شرکت کوچک در این مرحله نیز رقبای خاص خودش را دارد. شرکت‌های کوچک باید بتوانند با شرکت‌های بزرگ به رقابت برخیزند. به همین دلیل، شرکت‌های کوچک ملاحظات و اقتضائات خاص خودشان را دارند. با این وجود، آمارها نشان می‌دهند که نزدیک به ۴۶ درصد از شرکت‌های کوچک در جذب و استخدام یک کارمند شایسته موفق هستند. البته یادمان نباید برود: یک کسب‌وکار کوچک نه تنها با کسب‌وکاری بزرگ، بلکه باید در میان دیگر کسب‌وکارهای کوچک نیز به رقابت برخیزد.

حقیقت دارد که باید مساله را از جانب کارمندان نیز بررسی کرد. آنها اغلب ترجیح می‌دهند تا در شرکتی بزرگ و مطرح استخدام شوند.

با این حال، تاثیرات عظیم کسب‌وکارهای کوچک بر اقتصاد جهانی و محلی باعث شده تا کارمندان نیز رفته رفته به سوی شرکت‌های کوچک‌تر تمایل پیدا کنند. حتی بسیاری از آمریکایی‌ها امروزه دیگر می‌دانند که کسب‌وکارهای بزرگ صرفا یک نام هستند. به اعتقاد بسیاری از کارمندان آمریکایی، شرکت‌های بزرگ دردسرها، نظارت‌ها، شلوغی‌ها، پرکاری‌ها و فشارهای خاص خودشان را دارند. به همین خاطر، حتی می‌توان ادعا کرد که توجه به کسب‌وکارهای کوچک از همه سو در حال افزایش است. چه بسا آینده اقتصاد جهان را همین کسب‌وکارهای ناچیز، محلی و کم‌سرمایه شکل بدهند. البته، در آمریکا اوضاع کمی با دیگر کشورها فرق می‌کند. مردم در این کشور اغلب می‌دانند که کارآفرین‌های بزرگ توقعات و انتظاراتی غیرمعمول و بیش از اندازه دارند. به همین خاطر استخدام در کسب‌وکارهای بزرگ همیشه نتیجه خوبی ندارد.

اگر شما یک مدیر هستید، بد نیست به این نکات توجه زیادی داشته باشید، چراکه مساله استخدام کارمند تازه و گردش سرمایه همواره به مدیران ارشد مربوط می‌شود. اگر شما هم به دنبال کارمندان شایسته و بالقوه‌ای برای کار هستید، باید بتوانید این وضعیت‌ها را به خوبی تحلیل کنید. اخیرا پژوهشی در سوئیس انجام شد و طی آن از مدیران شرکت‌های بزرگ و کوچک در اروپا پرسش‌هایی درباره کارمندان و استخدام آنها به عمل آمد. آنها درباره شایسته‌ترین کارمندان نظرات مهمی داشتند و این نکات را برای استخدامشان گوشزد کردند: (۱) تجربه کار برای دیگر شرکت‌های کوچک؛ (۲) گستره وسیعی از توانایی‌ها و مهارت‌ها؛ (۳) تمایل به ارتباط با دیگری و انعطاف در محیط؛ (۴) قابلیت کنترل و مهار موقعیتی پیش‌بینی‌نشده.

حالا به این چهار نکته خوب فکر کنید و پیش خودتان بگوید آیا کارمندان کنونی‌تان واجد این ویژگی‌ها هستند. بهتر است برای استخدام هر کارمند جدید این پرسش‌ها را نزد خودتان مطرح کنید. نکته اول: باید بتوانید شخصیت کارمند جدید را از طریق همین نکات بررسی کنید و از خودتان بپرسید که آیا او با شرایط شما جفت و جور است یا خیر. حتما باید مطمئن شوید که این کارمند می‌تواند توامان چندین وظیفه را برعهده بگیرد، مهارت‌های زیادی دارد، از پس شرایط تصادفی برمی‌آید و انعطاف‌پذیری زیادی در قبال شرایط کار دارد. ما کارمندی را که واجد این ویژگی‌ها باشد، «شایسته» می‌نامیم. بی‌تردید همه کارمندان مستحق نام شایسته نیستند. همواره باید بتوانید بهترین کارمند را از میان خیل گزینه‌های مشتاقان کسب و کار انتخاب کنید. پس هرگز در انتخاب یک کارمند شایسته عجله به خرج ندهید.

نکته دوم: کلیت فضای کاری شرکت را مشخص کنید. آیا یک خانواده بزرگ هستید یا کوچک، آیا این خانواده شلوغ است یا آرام، آیا مناسبات سالمی بین اعضای این خانواده برقرار است یا خیر، آیا تفاهم در فضای بین آنها موج می‌زند یا میان‌شان آکنده از

زد و خورد است، آیا اعضای این خانواده می‌توانند به همدیگر اطمینان و اعتماد کنند یا همدیگر را اذیت می‌کنند، آیا کل خانواده قابلیت مقابله با دشواری‌ها را دارد یا خیلی زود از پا درمی‌آید، آیا هر عضو خانواده فرصت‌های تازه‌ای را برای اعضای دیگر فراهم می‌کنند، یا همه با همدیگر مشکل دارند. اگر بتوانید کلیت فضای کاری شرکت خود را با این پرسش‌ها مشخص کنید، آنگاه نسبت به استخدام یک کارمند جدید یا ورود یک عضو جدید به خانواده آگاهی دقیق‌تری دارید. در این صورت، می‌توانید بین عضو جدید شرکت و کلیت شرکت یک تناسب یا رابطه شخصیتی برقرار کنید. کارمند جدید تنها در صورتی می‌تواند شایسته خطاب شود که شخصیت‌اش با شخصیت کل شرکت همخوان باشد. سومین نکته: کارمند شایسته به هر تبلیغاتی برای جذب کار بها نمی‌دهند. خودتان، شرکت‌تان و شخصیت کسب‌وکارتان را هرگز کوچک نکنید و در فضاهای بیش از اندازه شلوغ و کم‌اهمیت تبلیغات سفارش ندهید. تبلیغ برای استخدام کارمند جدید باید در روزنامه‌های معتبر، سایت‌های شناخته‌شده و فضاهای مجازی مورد اعتماد جامعه پخش شود. بی‌شک، یک کارمند شایسته هرگز به فضاهای حقیر و کوچک بهایی نمی‌دهد و اهمیت زیادی برای کسب موقعیت کاری از طریق آنها قائل نیست.

نکته مهم آخر اینکه واقعا نمی‌خواهم با این گفته‌ها خوانندگان اصلی این مطلب یعنی مدیران کسب‌وکارهای کوچک را ناراحت و عصبی کنم. نمی‌خواهم سبب شوم بسیاری از کارمندان خود را همین امروز اخراج کنند و از فردا به دنبال کارمندی نو باشند. بی‌تردید آنها در طول روز به اندازه کافی بابت ملاحظات کاری و هزاران دردسر دیگر عصبی می‌شوند.

در واقع، پیشنهادهای من صرفا می‌خواهند به کمک این مدیران بیایند و وضعیت کاری و رشد و توسعه آنها را بهبود بخشند. پس هرگز فراموش نکنیم که استخدام یک کارمند شایسته بسیار دشوار است. اما این دشواری از کجا ناشی می‌شود؟ از یک سو، کسب‌وکارهای کوچک نقطه اتکایی حساس برای اقتصاد جهانی محسوب می‌شوند و از سوی دیگر کارمندان شایسته نقطه اتکایی حساس برای خود این کسب‌وکارها هستند. دست آخرهرگز فراموش نکنید که فقط یک مدیر شایسته می‌تواند یک کارمند شایسته را استخدام کند.