23-01

اخیرا «برنامه محیط زیست سازمان ملل»  بر این مشکل تاکید و خاطرنشان کرد که طی موج اخیر گرما، تقریبا ۹۰شهر، از جمله شهرهایی در ژاپن درباره پیامدهای آن، از جمله آتش‌‌سوزی گسترده جنگل‌‌ها هشدار دادند. این بحران‌‌ها زندگی و جان جمعیت کثیری را تهدید می‌کند.

اما خوشبختانه، کمک در راه است. «جی صادق»،  کارآفرین ساکن ابوظبی که بنیان‌گذار استارت‌آپی به نام «فورتی‌‌گارد»  است، می‌گوید ماموریتش، خنک‌‌سازی شهرهاست: «وقتی صحبت از تغییرات آب و هوایی به میان می‌‌آید، مهم‌ترین عامل تاثیرگذار، دماست. پس خنک‌‌تر شدن شهرها، یک امر حیاتی است. باید کاری کنیم که شهرها، کارآمدتر و برگشت‌‌پذیرتر شوند. همه باید در این راستا همکاری کنند. خنک‌‌سازی شهرها فقط وظیفه دولت‌ها نیست. بخش خصوصی، جوامع و سایر گروه‌ها نیز مسوولند.»

فورتی‌‌گارد به زبان ساده، با داده‌های دمایی سر و کار دارد. صادق می‌گوید: «ما یکسری کارشناس دمای فضای باز هستیم که با استفاده از منابع داده‌های محلی و جهانی، نقشه‌های گرمای بسیار دقیق تهیه می‌کنیم. ما این داده‌ها را از تامین‌‌کنندگان مختلف دریافت می‌کنیم.»

چشم‌‌انداز آنها این است که داده‌های دمایی را در دسترس همگان قرار دهند تا جوامع بتوانند با استفاده از این اطلاعات، استراتژی‌‌های مدیریت گرما را به بهترین و سریع‌‌ترین شکل ممکن، اجرا کنند.

صادق می‌گوید: «ما علاوه بر کمک به تصمیم‌گیرندگان کلیدی در شناسایی استراتژی‌‌های کاهش دما (از جمله طراحی‌‌های خنک‌کننده فضای باز)، امید داریم که بتوانیم ابزارهایی برای مشتریان بسازیم تا مثلا، شما به عنوان یک مشتری عادی بتوانی خنک‌‌ترین مسیر را برای رسیدن به مقصدت انتخاب کنی یا از یک منطقه خنک‌‌تر، خانه یا ملک بخری.»

این روزها، بسیاری از شهرهای جهان تحت تاثیر گرمای شدید هستند و در تابستان اخیر، گرمای بی‌سابقه‌‌ای را تجربه کردند. به باور صادق، گرما معضلی است که می‌تواند سایر مشکلات شهرها را تشدید کند، از جمله افزایش تقاضا و مصرف انرژی و سایر زیرساخت‌‌ها و هزینه‌های عملیاتی ساختمانی و صنعتی. گرمای شدید می‌تواند بر بازدهی نیروی کار، عملکرد خرده‌‌فروشی‌‌ها و صنعت توریسم تاثیر بگذارد. جابه‌جایی و نقل مکان افراد و شرکت‌‌ها برای فرار از گرما می‌تواند پیامدهای اقتصادی جبران‌ناپذیری برای شهرها داشته باشد. علاوه بر اینها، مصرف آب و انرژی نیز به شکلی دیوانه‌‌وار افزایش خواهد یافت چرا که هر دو مورد با افزایش دما ارتباط مستقیم دارند. صادق می‌گوید: «افزایش مصرف برق در شهرهای اقصی نقاط جهان باعث شده زیرساخت‌‌های انرژی، کارآمدی خود را از دست بدهند.» صادق معتقد است که در حال حاضر، شواهد کافی برای درک ابعاد این مشکل در دست نیست. تقریبا هیچ ابزاری برای بررسی گرمای شهری وجود ندارد. روش‌های ماهواره‌‌ای به اندازه کافی دقیق نیستند که بتوانیم با کمک آنها، راه‌حل‌‌هایی مختص منطقه خودمان پیدا کنیم. به‌علاوه، داده‌های تصویری به دست آمده از این روش‌ها، قابلیت پیش‌‌بینی دقیق ندارند. صادق می‌گوید: «با ارائه داده‌های گرمایی به جوامع، می‌توانیم به مردم در مدیریت گرما کمک کنیم. از جمله استراتژی‌‌های مدیریت دما عبارتند از تکنیک‌‌های تبخیر و مبتنی بر آب، تکنیک‌‌های شهر سبز، تکنیک‌‌های ایجاد سایه و تکنیک‌‌های ماده و سطوح.»

فورتی‌‌گارد هم به مشتریان حقیقی و هم کسب‌‌وکارها خدمات می‌دهد. کار آنها، جمع‌آوری و ارائه داده‌هاست. به‌این منظور، آنها از دو مدل کسب‌‌وکار استفاده می‌کنند: مدل DaaS که در آن، فورتی‌‌گارد در نقش پلی ارتباطی میان تامین‌‌کنندگان و کاربران داده‌هاست. این شرکت در واقع کمک می‌کند که داده‌های پردازش شده و دقیق، در عرض چند ثانیه در اختیار مشتری قرار گیرند. صادق می‌گوید: «داده‌های دمایی، از جمله داده‌های رفتاری و محلی، سال‌هاست که وجود دارند اما برای آنکه تحول ایجاد کنند، باید کاری کنیم که همه کاربران نقشه و داده‌ها به آنها دسترسی داشته باشند.»

آنها همچنین دارند روی مدلی به نام inception کار می‌کنند تا داده‌ها را در اختیار نهادهای شهری، هم در بخش خصوصی و هم دولتی، قرار دهند و خدماتی مثل برنامه‌های خنک‌‌سازی استراتژیک و طراحی‌هایی در راستای خنک‌‌سازی به آنها ارائه کنند.

صادق، به شهر «مصدر»  در امارات اشاره می‌کند که طوری طراحی شده تا ۱۰ درجه خنک‌‌تر از سایر شهرهای منطقه باشد: «ارزیابی‌‌های گرمایی ما، رفتار یک شهر را به شکلی دقیق و با دقت یک متر مربع نشان می‌دهد. این داده‌ها به طراحان، مشاوران مهندسی و پیمانکاران بینشی می‌دهد تا طراحی شهر خود را به نحوی تغییر دهند که خنک‌‌تر شود.»

او در ادامه می‌گوید: «ما می‌خواهیم رفتار را تغییر دهیم. دوست داریم دفعه بعد که می‌خواهید پیاده‌روی کنید، بتوانید خنک‌‌ترین مسیر را انتخاب کنید، نه کوتاه‌‌ترین مسیر را.» در عصر حاضر، شهرسازی با سرعت بسیاری رو به افزایش است. همزمان، زیرساخت‌‌ها، ساختمان‌ها و جاده‌هایی نیز در دست احداث‌اند. همین، دمای نقاط شهری را نیز افزایش می‌دهد. صادق می‌گوید: «باید بتوانیم این روند را در قالب اعداد و ارقام، اندازه‌‌گیری کنیم. به همین علت است که ما، خودمان را یک ابزار اندازه‌‌گیری می‌دانیم. ما می‌خواهیم مشکل افزایش دما را هم اندازه‌‌گیری کنیم و هم آن را در تمامی تصمیمات شهرسازی، به عنوان فاکتور اصلی، لحاظ کنیم. راه‌حل‌‌های بسیاری برای ارتقای کارآمدی شهرها و کاهش ریسک افزایش دما وجود دارد اما فقدان داده‌ها باعث می‌شود نتوانیم این روش‌ها را به بهترین شکل ممکن، اعمال کنیم.»