مصاحبه با کریس کمچنسکی مدیرعامل مک‌دونالد
به بهترین حالت عملیاتی خود بازگردید
ممنون که به برنامه ما آمدید. اخباری که از وضعیت بازارهای شما به گوش می‌رسد، حکایت از این دارد که هنوز هم برخی از رستوران‌های زنجیره‌ای شما تعطیل است. اما مساله نگران‌کننده‌تر این است که حتی رستوران‌هایی هم که بازگشایی شده‌اند با کاهش فروش مواجه هستند و استقبال چندانی از آنها نمی‌شود. برآورد شما از روند کلی بازار چیست؟
مشکل برنامه‌ریزی و پیش‌بینی‌ها آن است که شرایط هر کشور با کشور دیگر فرق دارد. هر کشور روند خاص خود را در فراگیری کرونا پشت‌سر می‌گذارد و البته رفتارهای روانشناختی مصرف‌کنندگان آنها با دیگران فرق دارد. به‌عنوان مثال، وضعیت کنونی آمریکا رو به بهبود است و از نیمه دوم ماه آوریل و با گشایش رستوران‌ها، میزان حضور مشتریان رشد خوبی داشته است. به همین دلیل، احساس خوبی نسبت به بازار آمریکا داریم. اما در اروپا اوضاع متفاوت است. همان‌طور که می‌دانید در اروپا ۴ بازار داریم: بریتانیا، اسپانیا، ایتالیا و فرانسه. این بازارها به تازگی فعالیت خود را شروع کرده‌اند و پس از یک تعطیلی کامل، ما هم کار خود را شروع کرده‌ایم. با این حال، شاهد تقاضای خوبی در این بازارها برای محصولات مک‌دونالد هستیم.
اما در چین، اوضاع بر وفق مراد ما پیش نمی‌رود. رستوران‌ها پس از یک تعطیلی کامل، درحال بازگشایی هستند اما استقبال چندانی از آنها نشده است. البته این مساله هم به‌دلیل تعطیل بودن چند ماهه رستوران‌ها طبیعی است و روند احیا، اندکی طول خواهد کشید. موضوع آن است که در هر کدام از این کشورها، شرایط و مولفه‌های خاصی اثرگذار هستند و نمی‌توان پیش‌بینی و برنامه‌ریزی واحدی برای تمام آنها داشت.
یکی از خبرهایی که درباره وضعیت کسب‌وکار شما بیان شده است، سقوط فروش صبحانه بوده است. شاید بتوان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که وضعیت کنونی به‌دلیل اوضاع اشتغال است. مردم الزاما صبح‌ها به محل کار خود نمی‌روند و شاید نیاز چندانی به صرف صبحانه در بیرون از خانه نداشته باشند. این مساله را تا چه حد در آمریکا پررنگ می‌بینید؟
نتیجه‌گیری شما کاملا درست است. زمانی که مردم در خانه خود می‌مانند، خبری از رویه‌های متداول صبح نیست. به‌عنوان مثال، آنها برای صرف یک قهوه و کلوچه به سراغ ما نمی‌آیند. این شرایط، درآمدهای ناشی از فروش صبحانه ما را کاهش داده است. البته پیش از این هم در تعطیلی برخی از رستوران‌ها مشاهده کرده بودیم که بازگشت فروش صبحانه، زمان بیشتری می‌برد و آن هم درحالی است که صبحانه، بخش مهمی از کسب‌وکار ما است. با این حال، اطمینان داریم که با پایان یافتن بحران کرونا و بازگشت به شرایط عادی، از نظر سهم صبحانه از فروش کل ما، به شرایط پیش از کرونا بازخواهد گشت.
یکی از مشکلاتی که کرونا به وجود آورد، وضعیت تامین و خرید مواد اولیه بوده است. این مساله را رقیب شما، شرکت تایسون بیان کرده است. آیا شما هم برای تامین برخی از مواد اولیه رستوران‌های خود با مشکل مواجه شده‌اید؟
یکی از مزیت‌هایی که از آن برخوردار هستیم، این است که هیچ‌کدام از زنجیره‌های تامین ما در سراسر جهان با وقفه و شکست مواجه نشده است. ما ۱۰ هزار رستوران در آمریکا و ۴۰ هزار رستوران در سراسر جهان داریم که برای تامین مواد اولیه آنها، چه اقلام غذایی، چه بسته‌بندی و چه موارد دیگر، مشکلی نداریم. البته قرار نیست که شرایط، مانند پیش از کرونا باشد به‌عنوان مثال، در آمریکای شمالی با کمبود گوشت مواجه هستیم و باید برنامه‌ریزی‌های خود را ساعت به ساعت انجام دهیم. با این حال، به‌دلیل آنکه نام بزرگی در صنعت غذایی هستیم، به تمام منابع تامین‌کننده دسترسی داریم و البته به‌دلیل روابط خوب با تامین‌کنندگان، با مشکلی بابت دریافت مواد اولیه خود مواجه نیستیم.
نظرتان درباره قدرت خرید مردم و وام‌های دولتی اختصاص یافته برای حمایت از کسب‌وکارها چیست؟ آیا رستوران‌های شما قرار است از این وام‌ها و بسته‌های حمایتی استفاده کنند؟
رستوران‌هایی که با حق امتیاز زیر نظر ما کار می‌کنند، درحقیقت کسب‌وکارهایی کوچک هستند و بسیاری از آنها هم کسب‌وکارهایی خانوادگی هستند که نسل به نسل مالکیت آنها انتقال یافته است. برخی از این رستوران‌ها توانسته‌اند از بسته‌های حمایتی دولت بهره‌مند شوند و بسیاری دیگر از آنها هم شرایط دریافت را دارند و به‌دنبال درخواست وام هستند. از نظر من، این حمایت‌های دولتی بسیار خوب و اثربخش هستند و همکاران ما هم قصد استفاده از آنها را دارند.
بحران کرونا بر رفتار مشتریان هم اثر گذاشته است. بسیاری از آنها خواهان محصولات و خدمات ایمن و بدون برخورد فیزیکی با افراد هستند. شما در این زمینه چه کارهایی انجام داده‌اید؟
بله. ما برای نخستین بار، در چین متوجه تغییر رفتارها و انتظارات مشتریان شدیم و براساس آن هم شیوه فعالیت‌های خود را تغییر دادیم. درحال‌حاضر ۷۵ درصد از رستوران‌های ما بازگشایی شده‌اند و فعالیت‌های آنها هم به شیوه‌های جدید مبتنی بر رعایت ملاحظات بهداشتی، بدون برخورد فیزیکی با کارکنان، به شیوه بیرون‌بر یا تحویل درب خانه‌های مشتریان است. رستوران‌هایی هم که به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود، مانند قرار داشتن در یک مرکز فروش بزرگ، خطرآفرین بوده‌اند، همچنان تعطیل هستند.
ما همچنین برای افزایش ایمنی، بیش از ۱۰۰ میلیون ماسک بین رستوران‌های مختلف توزیع کرده‌ایم و کارکنان رستوران‌های تحت مالکیت شرکت هم اگر مبتلا به ویروس شوند، می‌توانند ۲ هفته مرخصی پزشکی دریافت کنند. علاوه بر آن، دستگاه‌های بررسی علایم مشتریان و مواردی مانند فاصله اجتماعی بین افراد در نظر گرفته شده است.
در هر صورت، تحویل درب منزل غذا تبدیل به مهم‌ترین شیوه کسب‌وکار حال حاضر ما شده است و همچنین امکان استفاده از فناوری‌های دیجیتال و تحویل سفارش‌ها را بدون دخالت انسان داریم. مزیت شرکت ما آن است که این گزینه‌های مختلف را دارد و می‌توانیم روش‌های متفاوتی برای فعالیت در نظر بگیریم.
تحویل درب منزل و خدمت‌رسانی بدون ارتباط فیزیکی، مواردی هستند که منطقی به‌نظر می‌رسند. اما این موارد به معنای آن است که رویه‌های کار شما تغییر کرده است و مدتی پیش هم به فکر بازنگری در شیوه کار داینن (DIN EN) و دستگاه‌های کاملا خودکار تحویل سفارش بودید. این مساله چه جایگاهی در آینده کسب‌وکار شما دارد؟
شیوه‌های جدید فعالیت ما به داینن ختم نمی‌شود. ما همچنین سرمایه‌گذاری‌های زیادی در دیجیتال و شیوه تحویل ماشینی سفارش‌ها داشته‌ایم. رستوران‌های ما در تمام کشورهای جهان مدرنیزه شده‌اند و اکنون انعطاف بیشتری برای انتخاب شیوه مناسب خدمت‌رسانی دارند. در هر صورت، داینن و دستگاه‌های کاملا خودکار تحویل سفارش، بخش مهمی از شیوه آینده فعالیت‌های ما است و خوشحالیم که سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در این زمینه انجام داده‌ایم.
شما ۵/ ۶میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید در شرکت داشته‌اید. وضعیت نقدینگی شرکت چطور است؟ آیا (به‌دلیل سقوط ارزش بازار) به فکر بازخرید سهام شرکت هم افتاده‌اید؟
بله، ما ۵/ ۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید داشته‌ایم و البته یک میلیارد دلار از هزینه‌های جاری خود را کم کرده‌ایم. با این حال، ما با وضعیت مالی مناسبی وارد بحران شدیم و درحال‌حاضر، مشکلی از نظر مالی نداریم. ما فقط به‌دنبال اطمینان یافتن از انعطاف‌پذیری در خدمات خود، اطمینان از وجود نقدینگی کافی در رستوران‌های تحت امتیاز خود، اطمینان یافتن از سلامتی کارکنان و توانایی برآورده کردن انتظارات سهامداران هستیم. با این حال، واقعیت آن است که با توجه به بهبود چشم‌انداز مالی و کسب‌وکار، تصور نمی‌کنیم که دست‌کم تا یک سال آینده مجبور به بازخرید سهام خود در بازار شویم.
به‌عنوان سوال آخر، درباره کاهش هزینه‌های عملیاتی و به تعویق انداختن برخی سرمایه‌گذاری‌های خود توضیح می‌دهید؟
به هر حال، شرایط اکنون بازار فرق کرده است و باید با توجه به آن تصمیم‌گیری و فعالیت کرد. ما هزینه‌های عملیاتی خود را کاهش داده‌ایم و برخی از پروژه‌های خود را به سال ۲۰۲۱ موکول کرده‌ایم. در این بین، توسعه رستوران‌ها و البته اضافه کردن رستوران‌های جدید را هم متوقف کرده‌ایم. در این برهه زمانی نیاز است که رستوران‌ها و کارکنان و سهامداران بتوانند به بهترین حالت عملیاتی خود بازگردند و کسب‌وکارشان سر و سامان بگیرد. پس از آن است که می‌توانیم به برنامه‌ریزی‌ها و طرح‌های توسعه‌ای خود برای آینده شرکت بازگردیم.
