نخستین کارتپستال جهان کِی چاپ شد؟
اسکویی گفت: نخستین کارتپستال تبلیغاتی جهان در سال ۱۸۷۲ در بریتانیا چاپ و نخستین نمونه آلمانی آن در ۱۸۷۴ تولید شد. در دو دهه بعد، چاپ کارتپستالهای تصویری افزایش یافت. هنگام برگزاری نمایشگاه پاریس و اولین مراسم بازدید عمومی برج ایفل در ژوئن ۱۸۸۹ناشران فرانسوی این رویداد باشکوه و مجلل را با انتشار نقشونگارهای تصویری در قسمت نگارش پیام کارتهای پستی جشن گرفتند. در همان سال کارتهای چشمنواز هلیگولند چاپ شدند. این فیلمساز افزود: در این زمان دولتهای جهان از انحصار حق چاپ کارتپستالها صرفنظر کردند و صدها چاپخانه خصوصی وارد عرصه شدند. در ابتدای سال ۱۸۹۸ناشران آمریکایی اجازه یافتند کارتهایی با عنوان کارت پستی خصوصی تحت قانون ۱۹ مه ۱۸۹۸ کنگره چاپ کنند و به فروش رسانند.
اینگونه از سال ۱۸۹۹آغاز دوره کارتپستالهای تصویری فرارسید و تا سال ۱۹۰۲ علاقه جهانی برای جمعآوری کارتپستال مانند گسترش آتش در جنگل بین مردم همهگیر شد. بسیاری از مردم با اشتیاق جنونآمیزی کارتپستال میخریدند و بهویژه برای قشر جوان سرگرمی لوکس و لذتبخشی به شمار میرفت. او در تشریح پیشینه چاپ و نشر کارتپستال تصویری در ایران گفت: رفتهرفته کشورهای بیرون از جهان غرب هم به عصر طلایی کارتپستالهای مصور گام گذاشتند؛ ایران دوره مظفری نیز به این جریان پیوست و علاوهبر ناشران خارجی و ایرانی دولت قاجار هم به نشر کارتپستال تصویردار اقدام کرد. در دوران مشروطهخواهی و بهخصوص ماههای مبارزه و مقاومت مردم تبریز برای دفاع از مشروطه، عکس به عنوان ابزار آگاهی از اخبار کشور مورد استقبال مردم قرار گرفت و تکثیر عکسهای آن دوره از طریق کارتپستال کاربست سیاسی به آنها بخشید.
این تهیهکننده و چهره فرهنگی کشور درباره وضعیت انتشار کارتپستالها اظهار کرد: از سه دهه پایانی سلطنت قاجار ناشران مختلف خارجی و داخلی کارتپستالهای تصویری با موضوع ایران منتشر میکردند.نخستین ناشر خصوصی کارتپستال در ایران، احتمالا تجارتخانه کاشانی بود. این تجارتخانه در سال ۱۲۷۲شمسی برابر با ۱۸۹۳میلادی توسط سید عبدالرحیم کاشانی در تهران تاسیس شد. آقا سید عبدالرحیم پرکارترین ناشر کارتپستال در دوره قاجار بود. شیوه کار او در زمینه تولید و نشر کارتپستال تفاوت چندانی با شیوه کار دیگر ناشران همعصرش نداشت. تصاویر کارتپستالهایش را معمولا از میان عکسهای عکاسان حرفهای برمیگزید و گاه از نقاشان معاصرش میخواست موضوعاتی نظیر مشاغل یا چهره مشاهیر برایش نقاشی کنند.
اسکویی افزود: یکی دیگر از موسسات نشر و فروش کارتپستال در تهران دوره قاجار کتابفروشی «شیخ حسن» بود. این کتابفروشی در انتهای خیابان ناصریه زیر عمارت شمسالعماره قرار داشت و پاتوق بسیاری از کتابدوستان و روشنفکران مهم آن روزگار بود. شیخ حسن به نشر کارتپستال هم میپرداخت، اما در مقایسه با سایر ناشران آن دوره کمکار بود. موسسه شناختهشده دیگری که در تهران به نشر و فروش کارتپستال میپرداخت مغازه گلستان بود. بانیان این مغازه مراد بن ابراهام شالم و برادرش اشر بن ابراهام شالم هر دو از کلیمیان تهران و به گمان زیاد از فارغالتحصیلان مدرسه نوبنیاد آلیانس بودند.