کارنامه ۴۰ساله سینماها منتشر شد
سالن‌سازی یا مخاطب‌سازی؟
درحالی‌که انبوهی از سینماداران قدیمی به بازسازی سالن‌های فرسوده خود تمایلی ندارند یا درصدد تغییر کاربری هستند، عده‌ای از کارشناسان فرهنگی و سینمایی معتقدند سینماسازی در سراسر کشور به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار باید گسترش یاید و این را جزو عدالت اجتماعی می‌دانند. اما گروهی نیز مخالف این نظر، بر این باورند که با توجه به میزان کم مخاطب و فیلم‌های تولیدی کم‌مخاطب، نیازی به افزایش سالن‌ها نیست. اما پیش از اینکه جانب هر کدام از این دیدگاه‌ها را بگیریم، لازم است آمار دقیقی از تعداد سالن‌های سینمایی کشور در چهار دهه گذشته داشته باشیم تا با بررسی روند ساخت‌و‌ساز، ارزیابی واقع‌بینانه‌‌تری از قول‌ها و پیش‌بینی‌های مسوولان به دست آوریم.
محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی، حدود دو ماه پیش در مراسم افتتاحیه یک سینما در استان اصفهان، با اشاره به اینکه «به‌‌رغم ظرفیت‌های فرهنگی و نیروی انسانی چشمگیر، به لحاظ زیرساخت سینمایی از بسیاری از کشورهای منطقه عقب هستیم» گفته بود: «پس از چهار دهه تعداد سینماهای ما به ۶۰۰ سالن نمی‌رسد. به دنبال آن هستیم که در چهار سال (دولت سیزدهم) ۴۰۰ سالن به این ظرفیت اضافه کنیم.» او گفته بود که «در دو سال گذشته حدود ۲۰۰ سالن بهره‌برداری شده و از این پس هم اتفاقات بزرگی در حال رخ دادن است.» در این راستا تیرماه امسال ۱۱ سالن نمایش فیلم و ۲۵۸۱ صندلی نیز به بهره‌برداری رسیدند. با‌این‌حال تاکید مدیران سینمایی و صاحبان سینما همچنان بر همراهی جدی ارگان‌های مختلف از جمله شهرداری‌ها در سراسر کشور برای افزایش سالن‌های سینماست، چرا که در‌حال‌حاضر نزدیک به ۱۱۹ شهر کشور با جمعیت بالای ۵۰ هزار نفر و ۶۹ شهر با جمعیت بالای ۱۰۰ هزار نفر، فاقد سینما و سالن نمایش هستند.
به گزارش ایسنا در رابطه با وضعیت آماری سالن‌های سینما، امیرحسین علم‌الهدی، کارشناس سینما، ارقامی را از تعداد سالن‌ها و صندلی‌های سینما در چند دهه گذشته، براساس منابع رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمع‌آوری کرده است. بررسی این آمار و مروری بر فیلم‌هایی که در سینماها اکران می‌شدند تحلیل‌های مختلفی را ارائه می‌دهد که یادآور اظهارنظر برخی کارشناسان سینمایی از جمله خود علم‌الهدی است که معتقدند سالن‌سازی به‌تنهایی چاره‌ساز نیست و باید علاوه بر توجه به ژانرهای مختلف در تولید فیلم، اکران فیلم‌های خارجی روز هم اجرایی شود. در جدول بالا، تعداد سالن‌های سینما و صندلی در دهه‌های ۶۰، ۷۰، ۸۰، ۹۰ و سال اخیر را مشاهده می‌کنید و مشخص شده در هر سال چه تعداد سالن در ناوگان سینمایی کشور فعال بودند و در طول ۴۰ سال به چه رقمی رسیده‌اند.
راهکار میانه
ساخت پردیس‌های سینمایی و سالن‌های نمایش فیلم در شهرهای بزرگ و کوچک اگرچه بهترین راه‌حل برای برطرف کردن کمبود مکان نمایش محسوب می‌شود ولی به دلایل متعدد، از جمله کمبود بودجه و احتمال مخاطب معدود، ساخت چنین مکان‌هایی در شهرستان‌های کوچک آن هم در کوتاه‌مدت مقدور و مقرون‌به‌صرفه نیست. جدول مربوطه نشان‌د‌هنده این موضوع است که در مدت چهل سال با اینکه تعداد سالن‌های نمایش دوبرابر شده اما تعداد صندلی‌های تماشاچیان کاهش یافته است. از این‌رو باید در جست‌وجوی شیوه‌هایی متناسب با اوضاع جامعه و اقتصاد بود. یکی از این شیوه‌ها که در سال‌های اخیر به آن توجه شده، ایجاد سالن‌های کوچک و سینماهای سیار است. در چند سال اخیر سینمای سیار توسط سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری به انجمن سینمای جوانان ایران محول شده است و دستگاه سینمای سیار در سراسر کشور راه‌اندازی شده و برنامه تحویل دستگاه‌های سیار به شهرهای دیگر ادامه یافته است.
دستگاه‌های سینمای سیار دارای ویژگی بارگذاری از طریق اینترنت بوده و به همین دلیل فیلم‌های روز سینمای ایران را می‌توان در کوتاه‌ترین زمان ممکن در سراسر کشور اکران کرد. این طرح که پیش از این با عنوان «سینما سلام» در بسیاری از شهرستان‌های کشور در استان‌های مختلف مانند گیلان، بوشهر، اصفهان، زنجان، خراسان، آذربایجان‌شرقی و فارس اجرا شده با استقبال مردم مواجه شده است. برای رونق‌بخشی به این طرح حتی از برخی هنرمندان صاحب‌نام و بازیگران مطرح استفاده شده تا در مراسم افتتاح این سالن‌های کوچک حضور یابند. البته این طرح از سال‌ها پیش آغاز شده ولی در سال جاری با انسجام بیشتری در حال برگزاری است؛ راهکاری که گرچه نمی‌تواند جای سالن‌های استاندارد و مجهز را برای همیشه بگیرد، ولی به‌عنوان مسکنی تا انجام طرح‌های بزرگ برای جذب مخاطب بیشتر در نظر گرفته شده تا به این طریق گره اصلی صنعت سینمای کشور گشوده شود.
