وقت انتخاب با دست‌های باز

 البته ساخت این فیلم برای فرهادی بدون دردسر نخواهد بود زیرا هم‌اکنون صنعت سینمای آمریکا به دلیل اختلاف در قوانین مربوط به دستمزد با اعتصاب گسترده بازیگران مواجه است و احتمالا شروع فیلم‌برداری با حل‌و‌فصل این غائله صورت بگیرد. درباره بازیگران این فیلم در ماه‌های گذشته یک بمب‌ خبری منتشر شد که البته صحت آن تا امروز تایید نشده است و آن به همکاری آل‌ پاچینو، بازیگر افسانه‌ای، با فرهادی در پروژه اخیرش مربوط می‌شود. ۱۳ فروردین خبری در فضای مجازی و به نقل از نشریه معتبر سینمایی هالیوودریپورتر مبنی بر ساخت فیلم جدید اصغر فرهادی در آمریکا با حضور آل پاچینو و آنا د آرماس، بازیگر نقش مریلین مونرو در فیلم «بلوند»، منتشر شد؛ اما با توجه به اینکه این خبر در سایت این نشریه معتبر سینمایی دیده نشده و در نظر گرفتن روز انتشار، گویا به یک شوخی یا دروغ سیزده بیشتر شبیه بود؛ به‌ویژه اینکه اصغر فرهادی هنوز هیچ واکنشی به این خبر نشان نداده است.

سفر سینمایی به جهان

فرهادی پس از ساختن فیلم‌های موفقی چون شهر زیبا، چهارشنبه‌سوری،‌ درباره الی و جدایی نادر از سیمین که آخری جایزه اسکار را برایش به ارمغان آورد، در نخستین تجربه سینمایی خارج از کشورش، پاریس را به عنوان لوکیشن برگزید و فیلم «گذشته» را ساخت. این فیلم علاوه بر اینکه در بخش اصلی جشنواره کن قرار گرفت، جایزه بهترین بازیگر زن و جایزه کلیسای جهانی این جشنواره را از آن خود کرد. فرهادی درباره انگیزه ساختن این فیلم گفته بود: «هیچ وقت فکر نمی‌کردم بیرون از ایران فیلم بسازم. یکی دوبار این شانس را داشتم. درباره‌اش فکر کردم و تصمیم گرفتم این کار را نکنم. اما زمانی که این داستان به ذهنم رسید، متوجه شدم که رهایم نمی‌کند. حتی یک داستان دیگر نیز داشتم که تقریبا تمام شده بود، اما حال بهانه‌ای برای کنار گذاشتنش داشتم. چون زمانی که داستان «گذشته» به ذهنم رسید یکی از آن داستان‌هایی بود که تمام فکرم را مشغول کرد.» پس از دیده شدن و موفقیت این فیلم و نظر مثبت منتقدان بین‌المللی، احتمال اینکه او فیلمسازی را در خارج از کشور پی بگیرد افزایش یافت.

هرچند او در مصاحبه‌ای گفته بود: «نمی‌خواهم وارد فرآیند ساخت یک فیلم در ایران و یک فیلم در خارج شوم، از سوی دیگر به گشتن دور دنیا مانند وودی آلن هم علاقه‌مند نیستم.» و جایی دیگر تاکید کرده بود: «هر چقدر هم که فیلمی بیرون از کشور مادری، صاحب جایگاه و تماشاگر شود باز برای فیلم‌ساز واکنش‌ها و تاویل‌های هم‌زبان‌هایش قابل‌استنادتر و دارای مقیاس محکم‌تری خواهد بود.» با‌این‌حال او نه‌تنها ترجیح داد فیلم «همه می‌دانند» را در اسپانیا با حضور سوپراستارهایی چون خاویر باردم و پنه‌لوپه کروز بسازد، بلکه قید اکران رسمی‌اش در ایران را هم زد. پس از این، او در مصاحبه‌ای با انعطاف بیشتری درباره کار در خارج از کشور صحبت کرده و گفته بود: «من دست خودم را باز گذاشته‌ام. می‌خواهم داستان‌ها برایم تعیین کنند که کجا کار می‌کنم. ممکن است فردا داستانی داشته باشم که در ایران اتفاق می‌افتد و بنابراین مطمئنا آن را در ایران خواهم ساخت.»

حاشیه‌ها

 فرهادی زمانی در گفت‌وگویی یادآور شده بود: «برای من دشواری‌هایی که مردم در زندگی‌شان با آنها مواجه می‌شوند همیشه یک دغدغه ذهنی بوده است. همان‌طور که ژان پل سارتر می‌گوید مردم زمانی تعریف‌شدنی می‌شوند که شروع به انتخاب کردن می‌کنند. زمانی که انتخاب نمی‌کنند نمی‌توانید بشناسیدشان. یکی از تراژدی‌هایی که بعضی مواقع برای مردم به وجود می‌آید این است که هر سمتی را انتخاب کنند، درهرحال عواقبی وجود خواهد داشت.»

فرهادی پس از ناآرامی‌های سال گذشته، به این وقایع واکنش نشان داد، واکنشی که برای او بدون عواقب نبود. روزنانه آرمان امروز در همان زمان نوشت: «اصغر فرهادی، کارگردان مشهور ایرانی و برنده دو جایزه اسکار، در مصاحبه با نشریه «ورایتی» گفته به‌طور غیررسمی شنیده است که در ایران ممنوع‌الخروج و ممنوع‌الکار شده است. با این حال، اصغر فرهادی که از مدتی پیش برای پیشبرد یک پروژه جدید سینمایی در آمریکا زندگی می‌کند و این روزها به شهر تورین رفته، به نشریه ورایتی گفت که قصد دارد پیش از آغاز فیلم‌برداری فیلم خود در آمریکا، به ایران بازگردد. وی گفته تنها ممنوعیتی که به‌طور رسمی به او ابلاغ شده، «ممنوع‌المعامله» بودن است.

این کارگردان سینما با‌این‌حال تاکید کرد که حضور چند ماه گذشته‌اش در آمریکا به‌ دلیل تحقیق روی پروژه سینمایی جدیدش بوده و به‌زودی به ایران بازمی‌گردد حتی اگر اطمینان ۱۰۰ در‌صدی نسبت به اجازه کار در کشور و خروج خود از ایران نداشته باشد. وی گفته است: دلیل اینکه در این مدت خارج از ایران بودم پروژه‌ای است که از قبل برنامه‌ریزی شده بود. مطمئنم وقتی فیلم‌نامه تمام و تحقیقات انجام شد، تا شروع پیش‌تولید (به ایران) برمی‌گردم. سپس به لوکیشن فیلم بازخواهم گشت، جایی که قرار است فیلم‌برداری کنیم.» اکنون به نظر می‌رسد فرهادی بدون اینکه به کشور بازگردد مشغول تهیه پروژه‌ای است که قولش را داده بود.