پایان رنج‌های حسین زمان

از این هنرمندان پیشگام که از اواخر دهه ۷۰ کار خود را آغاز کرده بودند، متاسفانه اکنون کمتر خواننده‌ای است که به کار حرفه‌ای‌اش با چنان اشتیاقی ادامه دهد؛ برخی مانند ناصر عبداللهی در اوج جوانی و شهرت پرکشیدند و تعدادی چون خشایار اعتمادی و قاسم افشار دلسرد یا کم‌کار شدند. در این میان خوانندگانی نیز چون حسین زمان با قربانی شدن هنرشان در منازعات سیاسی، مدت‌ها از صحنه اجرا دور ماندند. زمان اگرچه تا مرداد ۱۳۹۸ از اجرای هر گونه فعالیتی محروم بود، هیچ‌وقت از غیبت ۱۷ساله‌اش پشیمان نشد. خود در مصاحبه‌ای در این‌باره گفته بود: «هنرمند نمی‌تواند به بهانه اینکه سیاست‌زدگی چیز بدی است دچار خود‌سانسوری شود و تن به عافیت‌طلبی و محافظه‌کاری بدهد. وظیفه یک هنرمند روشنگری و آگاهی‌بخشی است و البته نقد حاکمیت آنجا که مصلحت مردم در آن است، لازم است، ولو در این مسیر ضربه بخورد…».

البته این حساسیت سیاسی و اجتماعی منحصر به دهه‌های اخیر نبود. فعالیت‌های سیاسی زمان به دوران دبیرستان و پخش اعلامیه‌ها و نوشتن مقالات سیاسی باز‌می‌گردد، فعالیتی که در دانشگاه ادامه پیدا کرد و منجر به این شد که پس از دو ترم تحصیل توسط ساواک دستگیر و از دانشگاه اخراج شود. پس از آن برای تحصیل به آمریکا رفت و تا آغاز جنگ ایران و عراق در آنجا بود. با آغاز جنگ، با وجود اینکه حدود صد واحد دانشگاهی را گذرانده و برای چند ترم پیاپی شاگرد اول شده بود، به ایران بازگشت و درسش را نیمه‌کاره رها کرد. او سپس راهی جبهه شد و در طول هشت سال جنگ، هم‌زمان با ادامه تحصیل، در جبهه‌ها به نبرد پرداخت. او تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی مخابرات ادامه داد و برای مدتی فرمانده معاونت مخابرات نیروی دریایی سپاه پاسداران بود.

حسین زمان در طی بیست سال، به تدریس در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و نیز پژوهش در زمینه‌های الکترونیک، مخابرات و رایانه مشغول بود. او معاون طرح و برنامه و نیز عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف، پردیس کیش بود تا اینکه در سال ۱۳۹۲ به خدمتش در دانشگاه خاتمه داده شد. او در مصاحبه‌ای گفته بود: «حتی به کارهایی که خودم بخواهم تولید کنم، اجازه انتشار نمی‌دهند. نمی‌توانم نه آلبوم منتشر کنم نه کنسرت بگذارم و نه هیچ فعالیت دیگری داشته باشم. پیش از این حدود ۲۸ سال در دانشگاه تدریس می‌کردم. آخرین بار عضو هیات علمی پردیس بین‌المللی دانشگاه شریف بودم. از دو سال پیش هم نامه آمده که حق تدریس ندارم و امروز هم جلوی تدریسم گرفته شده و هم جلوی فعالیت هنری من گرفته شده است.»

حسین زمان در زمینه موسیقی و خوانندگی از آموزش‌های هنرمندانی نظیر بابک بیات و فریدون شهبازیان بهره برد و فعالیت‌های هنری خود را از سال ۱۳۷۵ آغاز کرد. از آلبوم‌های موسیقی او می‌توان به شب دلتنگی، مشق عشق، قصه نگفته و قرار عاشقی اشاره کرد.

وداع با زمان

آیین تشییع پیکر و خاکسپاری حسین زمان دیروز جمعه با حضور تعدادی از هنرمندان و علاقه‌مندان موسیقی در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران برگزار شد. در این مراسم حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی، درباره این خواننده فقید گفت: زمان، هنرمند ارجمند متعهد و اندیشه‌ورزی بود که از سال‌های آغازین دهه هفتاد وقتی که موج جدید موسیقی پاپ پا به عرصه گذاشت، از پیش‌قراولان بود. او از همان ابتدا نشان داد که هنر را برای سرگرمی و تفنن انتخاب نمی‌کند. او هنرمندی دغدغه‌مند بود که از سر درد می‌خواند. طبیعتا چنین حرکتی مشکلات زیادی دارد.

او ادامه داد: از طرف خانه موسیقی ایران فقدان حسین زمان را به خانواده و جامعه موسیقی تسلیت می‌گویم و امیدوارم همه ما بتوانیم به تعهد خودمان در زندگی عمل کنیم و زمانی که می‌رویم پیش خودمان، مردممان و خدای خودمان شرمنده نباشیم. چنگیز حبیبیان از خوانندگان موسیقی پاپ هم ضمن تسلیت گفتن به خانواده این هنرمند توضیح داد: من حسین زمان را از سال ۱۳۷۸ به‌خوبی می‌شناسم و خیلی از مجالس بود که همراه او بودم. او انسان بسیار شریفی بود که واقعا مرد عمل بود. او گاهی نکات کلیدی را می‌گفت که هرکدام کتابی برای خودش بود. همه رفتنی هستیم و باید قدر خودمان را بدانیم اما حیف که در این روزگار چنین کاری را انجام نمی‌دهیم. او افزود: صدای حسین سوز خاصی داشت و بسیار حیف شد که از بین ما رفت. چقدر حیف که او چندین سال شرایط برگزاری کنسرت را نداشت. متاسفانه خوانندگان اکنون با دریایی از مشکلات رو‌به‌رو هستند که واقعا کار را برای آن‌ها دشوار می‌کنند. گویی بال آن‌ها چیده می‌شود. به هر حال چیزی که ما را نگه داشته عشق است. این دنیای ما که زیاد آباد نشد اما امیدوارم در آن دنیا بتوانیم راحت‌تر زندگی کنیم.

حسین زنده است

امیر بکان آهنگساز که سابقه همکاری با حسین زمان را در کارنامه خود دارد در این مراسم با ابراز تاسف گفت: این سرزمین امروز یکی از شریف‌ترین و آزادمردترین هنرمندان خود را از دست داد. فقدان او به شکلی است که جایش را با هیچ چیزی نمی‌توان پر کرد. او افزود: زمانی که جریان موسیقی پاپ در کشورمان به راه افتاد، بنده این افتخار را داشتم که با حسین زمان کنسرت‌های سراسر کشور را برگزار کردیم. آن زمان فضا به گونه‌ای بود که برگزاری کنسرت اصلا در شرایط متعادل امروزی قرار نداشت اما حسین عزیز در همه این برنامه متین و ثابت‌قدم به خاطر مردم‌داری اصرار به برگزاری برنامه‌هایش در شهرستان‌ها داشت. او مصر بود که به احترام مردم باید کارهایی را انجام داد. او انسان شریفی بود که موسیقی را برای ابراز احساسات به مردم انتخاب کرده بود.

این آهنگساز ادامه داد: او با دقت شاعرانش را انتخاب می‌کرد. به هر حال رسم زمانه این نیست که با چنین مردی که هشت سال در جبهه بود، چنین رفتار شود. او می‌توانست پیام‌های زیادی را به ما ابلاغ کند اما اجل مهلت نداد. حسین زنده است و به ما پیام می‌دهد که مسائل را خوب تحلیل کنیم. در این مراسم اعلام شد آیین یادبود مرحوم حسین زمان ساعت ۱۹ تا ۲۰:۳۰ روز یکشنبه ۲۴ اردیبهشت در مسجد جامع شهرک غرب برگزار خواهد شد.