نگاهی به کتاب «مواجهه با مرگ» اثر برایان مگی
جدال با مساله مرگ و زندگی
برایان مگی از فیلسوفهای نامدار دنیا که دستی هم در روزنامهنگاری و شاعری داشته است، در کتاب «مواجهه با مرگ» در ۵۹۸ صفحه به این سوالها سعی کرده است در قالب داستانی جواب دهد. او در این کتاب سعی کرده ذهن شما را با مساله مرگ و زندگی، دروغ و واقعیت، شادی و غم، زندگی دروغین در شادی و زندگی واقعی در تلخی، درگیر کند. برای همین هم با خواندن این کتاب، مدام با خودتان فکر میکنید که اگر جای شخصیتهای کتاب بودید چه تصمیمی میگرفتید. چه کاری انجام میدادید. آیا بعد از اینکه متوجه شدید که انسانی ارزشمند در زندگیتان تا چند ماه دیگر از دنیایی که در آن در حال زندگی هستید، غیب میشود، در روزمرهتان خللی وارد میشد یا به مسیر طبیعی روزمرههایتان ادامه میدادید. آیا تصمیمهای مهمی برای زندگیتان در همان روزهای باقیمانده از عمرتان میگرفتید یا نه، زندگی را به امان خدا ول میکردید. «مواجهه با مرگ» تنها رمان برایان مگی است. اما با اینکه متاسفانه فلسفه با بحثهای خستهکننده و کسالتآور در جامعه ایران گره خورده و اکثریت چنین نگاهی به فلسفه دارند، درباره این رمان نباید چنین نگاهی داشته باشید. اتفاقا رمان برایان مگی از این جهت جذاب و خواندنی است که شما را به جهان فلسفه و هستی و نیستی میبرد اما بدون اینکه کسل شوید و حوصلهتان سر برود.
«مواجهه با مرگ» دیالوگهای طولانی خوبی دارد که از خواندن آنها در اکثر مواقع خسته نمیشوید. مسائل و موضوعات روزمره و عادی یا سخت در بین صحبتهای شخصیتهای کتاب شکل میگیرد که به موضوعاتی مثل مرگ، بیماری، زندگی، عشق، دروغ و واقعیت، بچه داشتن یا نداشتن و... میپردازد. داستان رمان اما در مورد شخصی است به نام جان اسمیت که قهرمان کتاب است. او یک روزنامهنگار است که یک سالی میشود در خاورمیانه زندگی میکند. اما ناگهان یک روز متوجه میشود روی گردنش چند تا غده درآمده است. پزشک معالجش توصیه میکند فوری به انگلستان برگردد تا معاینه شود. وقتی به انگلستان برمیگردد این موضوع را با مادرش در میان میگذارد و به دنبال درمان بیماریاش میرود. دکترها حدس میزنند که او به نوعی سرطان خون مبتلا شده است و بر اساس معاینات چند سال بیشتر زنده نخواهد ماند. به درخواست خانواده او، این موضوع در ابتدای داستان از جان مخفی میماند و داستان در این موقعیت روایت میشود.
پس از مدتی جان نیز از ماجرای مرگ زودرس خود خبردار میشود و فصل تازهای در داستان رقم میخورد که این بار مواجهه با مرگ خود است. نکته دیگری که قابل ذکر است این است که در بخشهایی از کتاب «مواجهه با مرگ»، داستان به خوبی پیش میرود و در بخشهای دیگر ممکن است برایتان روند داستان به کندی پیش برود. اما در کل کتاب «مواجهه با مرگ»، ارزش وقت گذاشتن و خواندن دارد. این کتاب با ترجمه زندهیاد مجتبی عبداللهنژاد تا کنون چندبار توسط انتشارات فرهنگ نشر نو تجدید چاپ شده و با قیمت ۱۶۲هزار تومان در دسترس قرار دارد. مجتبی عبداللهنژاد بعد از ترجمه این کتاب نوشته بود : «در تمام مدتی که این کتاب را ترجمه میکردم، به مرگ فکر میکردم. شبح مرگ بالای سرم ایستاده بود. خیال میکردم قهرمان داستان که بمیرد، من هم میمیرم. نمردم ولی شبح مرگ هنوز بالای سرم ایستاده، رهایم نمیکند.» او چند روز پس از نوشتن این یادداشت با زندگی خداحافظی کرد.