آمریکا ۴ روزنامه دارد ایران ۱۷۱ روزنامه!

 علیرضا خانی در گفت‌وگو با «ایسنا» درباره اقدام معاونت مطبوعاتی برای رتبه‌بندی کیفی روزنامه‌ها و تخصیص امتیازات بر اساس جایگاه هر روزنامه گفت: شاید خیلی‌ها بتوانند جایگاه روزنامه‌های مطرح را حدس بزنند؛ اما اگر ۲۰ روزنامه مهم را کنار بگذارید، بقیه ناشناخته‌اند.

وی درباره ماهیت این اقدام با بیان اینکه اصل این اقدام خوب، لازم و ضروری است، یادآور شد: متاسفانه در ایران کمیت روزنامه‌های سراسری با بقیه کشورهای دنیا قابل قیاس نیستند؛ به‌عنوان مثال در آمریکا با آن طول و عرض و جغرافیا و ۵۰ ایالت، ۴ روزنامه سراسری وجود دارد؛ اما در ایران ۱۷۱ روزنامه سراسری وجود دارد که اغلب وجود خارجی ندارند، صرفا یک پرینتی درمی‌آورند که یارانه‌ای دریافت کنند! بنابراین تکلیف اینها باید مشخص شود. علت آن هم نظام رانتی بوده است؛ یعنی اینکه شما وقتی موفق می‌شدی امتیاز روزنامه بگیری، اتوماتیک دولت به شما یارانه و وام و آگهی دولتی می‌داده است. خوب مشخص است که با این شرایط کسانی تحریض می‌شوند که از مواهب دولتی بهره ببرند. زمانی یکی از معاونان مطبوعاتی ارشاد گفت در مجلس یک نماینده شهرستانی از من پرسید چرا سهمیه کاغذ روزنامه مرا نداده‌اید، گفتم: اسم روزنامه‌تان چیست؟ هر چه فکر کرد یادش نیامد! این گواه آشکاری از نظام رانتی است.

وی دربخشی از حرف‌های خود در پاسخ به اینکه آیا با این شرایط روزنامه‌ها به حیات خود ادامه خواهند داد، اظهار کرد: روزنامه‌ها به حیات خودشان ادامه می‌دهند؛ ولی اگر دولت دستش را از شانه رسانه‌ها بردارد، خود به خود خیلی از آنها تعطیل می‌شوند. مساله این است که آیا دولت باید از روزنامه‌های قوی حمایت کند یا روزنامه‌های ضعیف؟ برخی می‌گویند باید از روزنامه‌های ضعیف حمایت شود. این یک مغالطه است. روزنامه‌های ضعیف معمولا غیرحرفه‌ای هستند و در فضای رانتی متولد شده‌اند. بنابراین نتیجه حمایت دولت می‌شود، ضعیف‌پروری. بر این پایه هر کسی هم که سواد روزنامه‌نگاری ندارد، مجوز بگیرد و بعد بگوید حالا دولت به من پولش را بدهد چون مجوز گرفته‌ام! انتهای این مسیر، ویرانی است. کسی روزنامه دارد که بلد است روزنامه‌نگاری و روزنامه‌داری کند. اگر بلد است باید بتواند روی پایش بایستد و دولت وظیفه دارد روزنامه‌هایی را که مخاطب واقعی دارند در چارچوبی متفاوت، حمایت کند. اما روزنامه‌هایی که فقط یک پرینت می‌دهند به وزارت ارشاد تا ارشاد آنها را اعلام وصول کند و اصطلاحا به آنها روزنامه‌های «اعلام وصولی» می گویند، کماکان دارند با این قاعده غلط که منجر به دور ریز منابع می‌شوند، بازی می‌کنند. این روزنامه‌نگار اظهار کرد: اصل داستان به سیستم رانتی برمی‌گردد، اینکه هرکسی امتیاز روزنامه گرفت، دولت بخواهد امتیاز دهد. این سیستم کاملا غلط است. خود دولتی‌ها می گویند غلط است، مطبوعاتی‌ها و اقتصاددان‌ها هم می‌گویند غلط است، منتها هیچ‌کسی همت نکرده است این غلط را اصلاح کند. بنابراین این اقدام گام اولی است که تکلیف روزنامه‌ها مشخص شود که جایگاه واقعی‌شان کجاست و چه نمره‌ای می‌گیرند. گام بعدی هم آن است که دولت در نوع ارتباط اقتصادی و امتیازدهی به مطبوعات تجدیدنظر کند و روزنامه‌های واقعی و حرفه‌ای از روزنامه‌های غیرواقعی بازشناسی شوند و یک نظم و نسقی صورت بگیرد. این کارشناس حوزه رسانه گفت: بالاخره باید روزی به این نقطه برسیم که مجوز روزنامه‌ها توسط دولت صادر نشود، بلکه هرکس می‌خواهد روزنامه منتشر کند صرفا آن را ثبت کند و هرگاه مرتکب تخلفی شد بر اساس شکایت شاکی خصوصی یا عمومی به آن رسیدگی شود. در این شرایط است که از نظام رانتی رها می‌شویم.

این روزنامه‌نگار درباره نوع حمایت دولت‌ها از روزنامه‌ها گفت: در کشورهای توسعه‌یافته حمایت عام اساسا معنا ندارد فقط دولت‌ها از نشریاتی که برای برخی قشرهای خاص، مثلا کودکان یا برخی گروه‌های خاص، مثلا معلولان یا برخی موضوعات خاص، مثلا محیط زیست منتشر می‌شوند با روش‌های غیرمستقیم حمایت‌هایی به عمل می‌آورند.

 

اخبار مرتبط