عادتهای عجیب هنرمندان: استنلی کوبریک
شطرنج باز حرفهای
شلی دووال بعدا در مصاحبهای گفت در جریان ساخت فیلم «درخشش» موهایش ریخته است. کوبریک علاوه بر اینکه در تمام مراحل ساخت فیلم دخالت میکرد یک عادت جالب هم داشت. به سینماهایی که فیلمهایش را نمایش میدادند سر میزد تا ببیند آیا نورپردازی سالن مناسب است یا نه. حتی برای نمایش فیلمهایش در کشورهای غیرانگلیسیزبان بر انتخاب دوبلور و ترجمه فیلمنامه نظارت میکرد. البته همین چیزها باعث شد در طول ۴۸ سال فعالیت هنری تنها ۱۳ فیلم بلند بسازد. کوبریک یک شطرنجباز حرفهای بود و مدام با رفقایش بازی میکرد. در گفتوگو با میشل سیمان، منتقد و نویسنده فرانسوی که در کتابی منتشر شده گفته است: بزرگترین استادان بینالمللی شطرنج حتی، هر قدر هم عمیق یک موقعیت را آنالیز کنند، به ندرت ممکن است بتوانند تا آخر بازی را تصور کنند. پس تصمیمشان درباره هر حرکت مهره، به احساس درونیشان بستگی دارد. من شطرنجباز خوبی بودم، البته نه در سطح آن بزرگان؛ قبل از اینکه فیلمساز بشوم، در مسابقات شطرنج در نیویورک شرکت میکردم و در پارکها سر پول بازی میکردم. یکی از چیزهایی که شطرنج به شما یاد میدهد، کنترل آن هیجان اولیه است، وقتی چیزی میبینید که به نظر خیلی خوب میآید. به شما میآموزد که قبل از اینکه چیزی را بقاپید، دربارهاش فکر کنید و همینطور زمانی که به دردسر افتادید، واقعبینانه بیندیشید. زمانی که دارید فیلمی میسازید، باید بیشتر تصمیمهایتان را سرپا بگیرید و این باعث میشود که با عجله و بدون بررسی عمل کنید. فکر کردن، حتی برای ۳۰ ثانیه، در محیط شلوغ و پرسروصدا و گیجکننده فیلمسازی، بسیار بیش از آنچه فکر میکنید، به انضباط احتیاج دارد. ولی همان چند ثانیه تفکر میتواند از یک اشتباه جدی درباره چیزی که در وهله اول خوب به نظر میرسد، جلوگیری کند. درخصوص فیلمها، تاثیر شطرنج بیشتر در جلوگیری از اشتباهات است تا دادن ایدههای خوب. ایدهها یکباره به ذهن میرسند و باید با دقت و انضباط بررسیشان کنیم و بعد از آنها استفاده کنیم.