رشد مصرف کتب‌ الکترونیکی در ایران

پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در تازه‌ترین پیمایش رسمی خود نتیجه گرفته است: سرانه مطالعه در کشور حدود یک‌ونیم ساعت مطالعه در هفته و روزانه ۱۳ دقیقه است. این رقم برای افراد کتابخوان ۳۲ دقیقه در روز است. این پژوهش براساس جمع‌آوری اطلاعات از ۱۵ هزار و ۶۰۰ نمونه به نتیجه رسیده است. وزیر ارشاد با ارائه جزئیاتی از یافته‌های این پژوهش گفته است: «حدود ۲۰ درصد از افرادی که به‌عنوان نمونه در این پیمایش بوده‌اند گفته‌اند کتاب الکترونیک می‌خوانیم. و در بین کتابخوان‌ها حدود ۵/ ۴۱ درصد گفته‌اند کتاب الکترونیک می‌خوانند. یعنی عملا جریان کتاب دیجیتال و کتاب الکترونیک به‌عنوان یک قالب جدید در فضای کتابخوانی ما درحال رواج است و حتما جریان نشر و کتابخوانی باید به این مسیر توجه داشته باشد.»  همچنان که پیش از این در همین صفحه گزارش کرده‌ایم، استفاده از کتاب‌های الکترونیکی به ویژه کتب‌ صوتی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه روزبه‌روز رشد بیشتری را تجربه می‌کند و بسیاری از دولت‌ها نیز با فراهم کردن شرایطی که استفاده از کتاب‌های الکترونیکی را تسهیل می‌کند در این فرآیند حضور حمایتگرانه داشته‌اند.

بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند استفاده از کتاب‌های الکترونیکی به دلیل کاهش تدریجی قیمت استفاده از تکنولوژی، ارزان‌تر از پیش شود و این موضوع در کنار کمک به حذف کاغذ، انعطاف‌پذیری استفاده از این نوع کتاب‌ها و... محبوبیت عمومی آنها را بیش از پیش خواهد کرد. معمولا پژوهش‌هایی که درباره سرانه مطالعه کتاب و همچنین بسیاری دیگر از موضوع‌های فرهنگی و هنری انجام می‌شود، تعاریف دقیق خود را از شاخص‌های پژوهش رسانه‌ای نمی‌کنند. برای مثال در موضوع سرانه مطالعه تعریف مفاهیمی همچون «مطالعه»، «کتابخوان» و... برای عموم یا رسانه‎‌ها تبیین نمی‌شود. اما با وجود این مساله، اطلاعات قابل توجهی در پیمایش یاد شده وجود دارد. وزیر ارشاد درباره جزئیات دیگر این پژوهش گفت: در این پیمایش سهم رمان و داستان از سبد مطالعه ایرانیان ۵/ ۱۶ درصد و در بین جمعیت کتابخوان ۴/ ۳۵ درصد است یعنی همچنان طبق آمارهای پیشین رمان و داستان هم در جمعیت کتابخوان و هم در جمعیت‌های عمومی رقم اول را دارد. رقم دوم مربوط به کتاب‌های دینی است که ۱/ ۱۰درصد در میان کل پاسخگویان و ۱/ ۲۶ در میان جمعیت کتابخوان است. کتاب‌های دیگر مانند تاریخ، اجتماعی، روانشناسی و... در رتبه‌های بعدی قرار دارند.