گیشه چگونه به رکورد ۲۴۰ میلیارد تومانی رسید؟

اعداد و ارقام بازار سینما در ۹۷

دنیای اقتصاد : سینمای ایران رکورد باورنکردنی فروش در سال‎‌های قبل را به اتفاقی در دسترس تبدیل کرد. امسال مجموع فروش فیلم‌های سینمای ایران به رقم ۲۴۰ میلیارد تومان رسید که در مقایسه با سال گذشته حدود ۶۰ میلیارد تومان افزایش داشت. روند افزایش فروش سینمای ایران در سال‌های اخیر، بازار سینما را با اتفاق‌هایی تازه روبه‌رو کرده است. اتفاق‌هایی خوب و همزمان اتفاق‌هایی بد. از اتفاق‌های خوب می‌توان به شفاف شدن فروش و شیشه‌ای شدن دخل سینمای ایران اشاره کرد که با رونمایی از سامانه یکپارچه فروش بلیت در روزهای اخیر، آخرین مراحل اجرایی شدن را طی کرد و در دسترس عموم قرار گرفت. نکته مثبت دیگر افزایش سرگروه‌های سینمایی از پنج به هفت سرگروه و افزایش تنوع در بازار سینمای ایران بود. علاوه بر این گسترش سالن‌های سینما به همه مراکز استان‌ها و بسیاری از شهرهای کوچک و همچنین استقبال صاحبان سرمایه از تولید فیلم و توجه به صنعت سینما در ایران، دیگر نکات مثبتی بودند که در سال ۹۷ برای خانواده سینمای ایران رخ داد.

اما در مقابل این رخدادها افزایش ورود پول‌های کثیف به سینما، افزایش غیرمنتظره برخی دستمزدها و گلایه‌های فیلمسازان از نامتناسب بودن درآمد عوامل فیلم‌ها و... از مهم‌ترین اتفاق‌های تلخ سینما در سال جاری بود که حاشیه‌ها و تنش‌های بسیاری را ایجاد کرد. افزون بر این برخی ناهماهنگی‌ها و اختلاف‌نظرهای عمیق در استانداردهای اکران، سیاست‌گذاری‌های انتقادآمیز در شیوه اکران و پذیرش فیلم‌های جشنواره ملی فجر و... نیز دیگر رخدادهایی بودند که کام سینما را در سال ۹۷ تلخ کردند. با این حال، آخرین خبر خوب سینما در سال ۹۷، فروش فوق‌العاده فیلم‌ها بود. امسال ۷۹ فیلم سینمایی اکران شدند و در مجموع به‌طور دقیق ٢٣٩ میلیارد و ٧٦٩ میلیون و ٣٤٠هزار تومان برای سینمای ایران عایدی به همراه داشتند.

زمان پیک فروش سینماها، اکران نوروزی و طبیعتا در فروردین ماه است. فروردین سال ۹۶ فروش سینماها حدود ۲۷ میلیارد تومان بود در حالی که امسال این رقم به ۴۲ میلیارد تومان رسید. اما اسفند ماه امسال که البته هنوز به نیمه نرسیده است، تا کنون پنج میلیارد تومان برای سینما عایدی داشته که در مقایسه با ۲۵ روز از اسفند سال ۹۶ حدود یک میلیارد تومان کاهش داشته است. البته در مقایسه آماری بین این دو سال میزان فروش در سال ۹۷ در نیمی از سال تقریبا دو برابر زمان مشابه‌اش بود. با این حال در نیمی از سال مانند ماه‌های خرداد، شهریور، آبان، آذر، دی، بهمن و اسفند میزان فروش برابر یا با فاصله کمی از هم بوده‌اند.

 آمار بازار

امسال بنا به آمارهایی که تا کنون منتشر شده است، ۲۷ میلیون و ٤١٠ هزار و ٨٣٦ نفر به سینما رفته‌اند. از این مقدار حدود یک هفتم یعنی بیش از ۴ میلیون نفر به تماشای فیلم هزارپا نشستند. فیلمی که با اختلاف بسیار زیادی از دیگر فیلم‌ها در صدر پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران ایستاده است. این فیلم که حدود ۳۴ هفته روی پرده سینماها بود، بیش از ۳۸ میلیارد تومان فروش داشت. تا سال‌های گذشته پیوستن فیلم‌ها به جمع کلوپ میلیاردی‌های سینما یک اتفاق خاص به شمار می‌آمد اما چند سالی است که به دلایل متعددی از جمله گران شدن قیمت بلیت‌های سینما، فروش فیلم‌ها هم افزایش پیدا کرده و دیگر رسیدن به رقم‌هایی بالای میلیارد کار سختی نیست.

به‌طور دقیق‌تر فیلم‌های «هزارپا، مصادره، لاتاری، تگزاس، به وقت شام، مغزهای کوچک زنگ زده، لونه زنبور، قانون مورفی، فیلشاه (انیمیشن)، لس‌آنجلس تهران، بمب؛ یک عاشقانه، مارموز، تنگه ابوقریب، کُلمبوس، خجالت نکش، لازانیا، پیشونی سفید ۲، هشتگ، پارادایس، دشمن زن، عصبانی نیستم، چهارراه استانبول، خانم یایا، پاستاریونی، دم سرخ‌ها، کاتیوشا، خاله قورباغه، آشغال‌های دوست داشتنی، دارکوب، تخته گاز، عرق سرد، خرگیوش‌، دزد و پری ۲، دلم می‌خواد، آستیگمات، گرگ بازی، وای آمپول، خوک، اتاق تاریک، میلیونر میامی، به وقت خماری و شعله ور» همه ۴۲ فیلمی هستند که در گیشه امسال رقم فروششان از یک میلیارد تومان بیشتر  شد.

در میان فیلم‌های میلیاردی امسال پس از «هزارپا» به کارگردانی ابوالحسن داوودی، فیلم «مصادره» ساخته مهران احمدی با ۶/ ۱۵ میلیارد فروش در رده دوم فروش است و پس از این دو به ترتیب فیلم‌های «لاتاری» محمدحسین مهدویان و «تگزاس» مسعود اطیابی به ترتیب با ۸/ ۱۴ و ۴/ ۱۴ میلیارد و همچنین «به وقت شام» ابراهیم حاتمی‌کیا با ۱۳ میلیارد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

چهار فصل در یک نگاه

بازار سینمای ایران فروش ۲۴۰ میلیارد تومانی‌اش را در میان فصل‌ها به این شکل تقسیم کرده است. بهار بیش از ۸۵ میلیارد تومان، تابستان بیش از ۶۳ میلیارد تومان، پاییز بیش از ۵۴ میلیارد و زمستان با بیش از ۳۷ میلیارد تومان، یک سال را پشت سر گذاشت. در گیشه بهاری سینمای ایران با نمایش ۲۱ فیلم سینمایی، شاهد اتفاقاتی چون کاهش مهلت هفته‌های اکران یک فیلم از هفت هفته به شش هفته، افزودن یک فیلم به جدول اکران‌های نوروزی و افزایش سرگروه‌های سینمایی، افزایش بهای بلیت سینماهای سراسر کشور به خصوص پردیس‌های سینمایی و سینماهای ممتاز از شرایط جدیدی بودند که اجرای آنها از بهار امسال آغاز شده است. اکران تابستانه سینمای امسال با جام جهانی فوتبال آغاز و پایانش با ماه محرم مصادف شد. تنوع ژانری نسبتا مناسبی را در این فصل شاهد بودیم اما شهریورماه با کاهش محسوس فروش مواجه شد. با این وجود همچنان از نظر فروش، فیلم‌های کمدی با فاصله زیادی از دیگر ژانرها در صدر جدول قرار گرفتند البته در کنار آنها، فیلم‌های کودک و نوجوان، اجتماعی و دفاع مقدس هم با استقبال خوبی مواجه شدند.

در فصل پاییز بیشترین تعداد فیلم در این سال روی پرده رفت، به این معنا که از ابتدای مهرماه تا پایان آذر، ۲۵ فیلم سینمایی روی پرده رفتند. همین اتفاق باعث شد برخی از فعالان سینما از این اتفاق با عنوان فیلم سوزی یاد کنند و معتقد باشند که نمایش این تعداد فیلم در یک بازه زمانی کوتاه باعث دیده نشدن بسیاری از فیلم‌ها شد. در این فصل که شاهد بازگشایی مدارس هستیم تنها سه فیلم سینمایی برای گروه سنی کودکان و نوجوانان به نمایش درآمد که در این میان دو انیمیشن و یک فیلم سینمایی موزیکال وجود دارد. گیشه زمستان سینما با نمایش ۱۶ اثر، به لحاظ فروش هم سرد بود. دراین فصل شاهد بزرگترین رویداد سینمایی کشور یعنی جشنواره فیلم فجر هستیم که تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر فروش می‌گذارد و البته پس از آن جشنواره تئاتر فجر نیز هست که البته نه به آن اندازه ولی باز هم بی‌تاثیر نیست.