کاهش خریداران تابستانی کتاب

این تصمیم به دنبال آن گرفته شد که گزارش‌های طرح فروش فصلی کتاب حاکی از فروش بسیار بالای کتاب‌های ترجمه بود. این موضوع مسوولان برگزاری را وادار کرد در حمایت از تالیفات ایرانی تصمیم بگیرند یارانه کتاب‌های ترجمه را کاهش دهند. این طرح روز سی‌ام مرداد ماه امسال با شعار «دانش‌گستری با حمایت از تالیف ایرانی» در کشور آغاز شد و روز پنجم شهریور ماه در شهر تهران و روز هشتم شهریور در شهرهای دیگر به کار خود پایان داد. البته هنوز آمارهای رسمی از این طرح منتشر نشده است، با این حال می‌توان با توجه به تعطیلات آخر هفته گذشته، آمارهای نیمه نخست این طرح را در چهار روز اول مرور کرد و مجموع فروش نهایی طرح را هم تخمین زد. به هر روی در حالی که تصور می‌شد روز شنبه آمارهای مربوط به این طرح منتشر شود، چنین اتفاقی نیفتاد تا همچنان تاخیرها و تعلل‌های سازمان‌ها و نهادهای مربوطه تامل‌برانگیز باشد.

آخرین آمارهای منتشر شده

مطابق با اطلاعات ثبت شده در سامانه تابستانه کتاب، ۱۰۷ کتاب‌فروشی از استان تهران در سومین طرح تابستانه کتاب فعالیت داشتند که از این تعداد، ۱۰۲ کتاب‌فروشی از مرکز استان و ۵ کتاب‌فروشی از سایر شهرهای استان در این طرح شرکت کردند.  همان‌طور که اعلام شده بود، زمان برگزاری طرح برای کتاب‌فروشی‌های تهرانی، هفت روز لحاظ شده بود و کتاب‌فروشان تهرانی توانستند در طول این مدت، ۷میلیارد و۹۲۵ میلیون و ۲۶۱هزار و ۶۴۴ ریال؛ معادل ۷۹۲میلیون و ۵۲۶هزار و ۱۶۴ تومان بفروشند.  اطلاعات حاکی از آن است که تعداد کتاب‌های فروخته‌شده در این طرح(اعم از ترجمه و تالیف) ۳۴هزار و ۱۷۲ نسخه بوده است. تعداد کتاب‌فروشی‌های تهران ۱۶درصد کل کتاب‌فروشی‌های عضو در تابستانه کتاب را تشکیل داد و تا پایان روز هفتم از این طرح؛ یعنی پایان طرح برای تهرانی‌ها، ۱۸درصد از کل مبلغ فروش و ۱۸درصد از کل کتاب‌های فروخته‌شده، به این استان اختصاص یافت. در جدول پرفروش‌ترین استان‌های کشور در سومین طرح تابستانه کتاب، استان تهران هم به لحاظ تعداد کتاب‌های به‌فروش رفته و هم به لحاظ مبلغ فروش کل، از سایر استان‌ها فاصله قابل‌توجهی داشته است که البته باید قضاوت نهایی در این موضوع را به پایان طرح برای سایر استان‌های کشور؛ یعنی هشتم شهریورماه موکول کنیم.

 از میان کتاب‌فروشی‌های فعال در این طرح، دو کتاب‌فروشی شهرکتاب مرکزی و شهرکتاب هفت‌حوض تهران، در جدول ۱۰ کتاب‌فروشی پرفروش طرح قرار گرفته‌اند که ممکن است این وضعیت نیز تا پایان طرح دستخوش تغییراتی شود. پس از گذشت چهار روز از اجرای طرح تابستانه کتاب کتاب‌فروشی‌های «پردیس کتاب مشهد»، «شهر کتاب مرکزی تهران»، «کتاب فرازمند رشت»، «کتاب آبان مشهد»، «شهر کتاب ساری»، «شهر کتاب هفت حوض تهران»، «کتاب محام اهواز»، «ماهان کتاب کرمان»، «دنیای کتاب قم» و «شهرکتاب رشت» جزو پرفروش‌ترین کتاب‌فروشی‌ها بر اساس تعداد کتاب در طرح تابستانه کتاب ۹۷ شناخته شدند. همچنین با گذشت ۴روز از اجرای طرح تابستانه کتاب۹۷، ۱۰۶هزار و ۶۷۸ نسخه کتاب به مبلغ ۲۵ میلیارد ریال به فروش رسید. بر اساس آمار، در طول چهار روز نخست این طرح، استان‌های تهران با ۱۰۶کتاب‌فروشی، اصفهان با ۸۸کتاب‌فروشی، خراسان رضوی با ۸۵کتاب‌فروشی و قم با ۷۴ کتاب‌فروشی تاکنون بیشترین مشارکت را در طرح تابستانه کتاب ۹۷ داشته‌اند.

همچنین از جمله پرفروش‌ترین استان‌ها براساس مبلغ فروش در این طرح استان‌های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، فارس، گیلان، خوزستان، قم، مازندران، آذربایجان شرقی و کرمانشاه هستند. در این طرح به استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی، آذر‌بایجان غربی، کهگیلویه و بویراحمد، قزوین، لرستان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری و ایلام به‌عنوان استان‌های کم‌برخوردار در حوزه کتاب، مبلغ ۱۰ میلیون تومان اعتبار ویژه تعلق گرفت. مجموع فروش این طرح در چهار روز نخست اجرای آن به دو و نیم میلیارد تومان رسیده است که البته نشان‌دهنده کاهش فروش و استقبال عمومی است.

مقایسه با طرح تابستانه سال ۹۶

طرح تابستانه فروش کتاب در تابستان سال گذشته دو تفاوت اساسی داشت. یکی زمان برگزاری و دیگری درصد تخفیف‌ها. طرح «تابستانه کتاب ۹۶» از پانزدهم مردادماه تا سیزدهم شهریور در شهرستان‌ها و تا سوم شهریور در مراکز استان‌ها برگزار شد که ۸۱۳ کتاب‌فروشی از سراسر کشور در این دوره مشارکت کردند و توانستند ۴۹۸ هزار و ۷۴۹ نسخه کتاب را به ۲۰۳ هزار و ۷۶۱ نفر بفروشند. از بین ۸۱۳ کتاب‌فروشی فعال در طرح تابستانه کتاب، ۶۱۸ کتاب‌فروشی در مراکز استان و ۱۹۵ کتاب‌فروشی در شهرستان‌ها کتاب‌های بخش کودک و نوجوان را با ۲۵درصد تخفیف و کتاب‌های بخش عمومی را با ۲۰ درصد تخفیف عرضه کردند.  در بین ۳۱ استان‌ شرکت‌کننده در طرح تابستانه کتاب، استان تهران با ۱۵۰ کتاب‌فروشی در صدر قرار دارد و پس از آن، استان اصفهان با ۹۸کتاب‌فروشی و قم با ۹۳ کتاب‌فروشی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. همچنین خراسان‌ رضوی با ۸۲ کتاب‌فروشی،‌ فارس با ۵۱ کتاب‌فروشی، آذربایجان‌شرقی با ۳۰ کتاب‌فروشی، کردستان با ۲۸ کتاب‌فروشی، کرمان با ۲۸ کتاب‌فروشی، مازندران با ۲۵ کتاب‌فروشی، خوزستان با ۲۳ کتاب‌فروشی و آذربایجان‌غربی با ۲۱ کتاب‌فروشی در این طرح شرکت کرده‌اند. طرح تابستانه سال ۹۶ بیش از ۱۰ میلیارد و طرح سال ۹۵ بیش از ۹ میلیارد تومان فروش داشتند.