واکنش به نمایش آثار غیر ایرانی در سالن‌های سینما ادامه دارد
دو راهی اکران فیلم‌های خارجی
در روزهای گذشته بحث اکران فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران بازهم شدت گرفت و موافقان و مخالفان این اتفاق در ایران هر یک استدلال‌های قابل‌توجهی دارند؛ اما سوای این بحث‌های کارشناسی و صنفی، تصمیم‌گیران اصلی، یعنی مسوولان و نهادهای حاکمیتی و دولتی سینما و سینماداران به جمع‌بندی نهایی در این باره نرسیده‌اند. چهارشنبه گذشته وزیر ارشاد با بیان استدلال‌های موافقان و مخالفان اکران فیلم خارجی گفته بود که هنوز به این جمع‌بندی نرسیده‌ایم که تصمیم نهایی بگیریم. وزیر ارشاد اگرچه اکران فیلم خارجی را کمک به اقتصاد سینمای داخلی خواند، اما گفت که این کار عرصه را برای اکران فیلم‌های داخلی تنگ می‌کند. فردای آن، حوزه هنری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین سینماداران ایران که بیش از ۳۰ هزار صندلی برای نمایش فیلم در اختیار دارد، موافقت رسمی و البته مشروط خود را درباره اکران فیلم‌های خارجی خود اعلام کرد. رئیس سازمان سینمایی حوزه هنری روز پنج‌شنبه گفت که «اگر سینمای ایران با همین روند فعلی در زمینه تولید فیلم پیش برود و به بخش تجاری توجه نکند ما به عنوان یکی از بخش‌های سینماداری کشور اکران فیلم‌های خارجی را در دستور کار قرار می‌دهیم.»
به هر حال جدل بر سر نمایش فیلم‌های خارجی در کشور ادامه‌دار است. اما به نظر می‌رسد که این بار قضیه جدی‌تر از دفعات گذشته باشد. در سه سال گذشته رشد فروش فیلم‌ها چشمگیر بود و فروش ۱۷۰ میلیارد تومانی سال گذشته سینماها ظرفیت بالقوه استقبال از فیلم‌های سینمایی را در کشور نشان داد. امسال نیز در ۶ ماه اول سال رکورد بیش از ۱۰۰ میلیاردتومانی در فروش فیلم‌ها ثبت شده است. این موضوع نشان می‌دهد که تقاضا برای مصرف سینما در کشور بالاست؛ اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که میزان عرضه فیلم‌های سینمایی به اندازه تقاضا نیست.
علی سرتیپی چندی پیش از قرمز شدن وضعیت اکران برای ۶ ماه دوم سال خبر داده و گفته بود همه فیلم‌هایی که می‌توانستند مخاطبان را به سالن‌های سینما بکشانند در نیمه اول سال روی پرده رفتند و برای نیمه دوم فیلم پرمخاطبی وجود ندارد که بتواند بازار سینما را نگاه دارد. به گفته او کمبود تولید فیلم‌های پرمخاطب در سینمای ایران امکان حفظ بازار سینما را دشوار کرده است. حالا برخی دیگر از کارشناسان برای هماهنگ کردن عرضه و تقاضا، دوباره پیشنهاد اکران فیلم‌های خارجی را مطرح کرده‌اند. پیشنهادی که هم مخالفان بسیار دارد و هم موافقان بسیار. در ادامه به صورتی اجمالی استدلال هر دو گروه را مرور خواهیم کرد؛ هرچند به نظر می‌رسد فضای فعلی راه را برای اکران فیلم‌های خارجی هموارتر کرده است.
موافقان
عبدالله علیخانی، تهیه‌کننده سینما
طرح اکران فیلم‌های خارجی بالاخره باید عملی می‌شد؛ چون فضای سینما و فیلم‌های ما مانند صنعت اتومبیل‌سازی شده. یعنی تا رقیب قدری وارد میدان نشود، حاضر به تغییر و بالابردن کیفیت نیستیم. سالن‌های به‌روز و استاندارد ما بیشتر شده اما از تعداد مخاطبمان کاسته شده است و دلیلش ضعف فیلم‌هاست. پس توجیهی برای بیان اینکه سالن خوب نداریم و... نمی‌ماند. تا زمانی که هر نوع خوراک فرهنگی را بدون در نظر گرفتن شعور مخاطب امروز بسازیم و نمایش دهیم، درجا خواهیم زد. باید به خودمان بیاییم و به دنبال نوگرایی و جذب مخاطب باشیم و چون رقیب نداریم دست به تولید هر فیلمی نزنیم.
امیرحسین علم‌الهدی، کارشناس سینما
اگر مثلا به اندازه ۲۵ درصد از اکران را به فیلم خارجی اختصاص دهیم، مطمئن هستم فروش فیلم ایرانی هم بالا می‌رود. اگر از ۴ هزار فیلمی که سالانه در جهان اکران می‌شود، سی، چهل فیلم خارجی در ایران اکران شود، بی‌شک استقبال از سینما بالا خواهد رفت. قبلا هر کسی قهر می‌کرد، خواننده می‌شد حالا هر کس قهر می‌کند فیلمساز می‌شود. چه لزومی دارد همه فیلم‌های ایرانی اکران شوند؟ می‌توانیم تعدادی از آنها را وارد شبکه پخش خانگی کنیم. به‌طور مثال در سال ۱۳۷۹، ۱۳۷ عنوان فیلم خارجی اکران شد که در تهران ۱۰۰ میلیون تومان و در شهرستان‌ها ۲۳۰ میلیون فروش داشت.
مسعود فراستی، منتقد فیلم
قطعا این حرف که این سینمای دولتی- نیمه‌دولتی... فرسنگ‌ها با سینما فاصله دارد و در شأن این ملت نیست، حرف درستی است و باید آرام‌آرام و اگر به من باشد به‌سرعت فکری جدی کرد در حذف سوبسید و رانت‌خواران سینمای ایران و حرکت در جهت سینمای غیردولتی. اکران فیلم خارجی نخستین قدم در این مسیر است؛ چراکه زیبایی‌شناسی آسیب‌دیده مخاطب توسط این سینمای باسمه‌ای دولتی، احتیاج به ترمیم دارد. اکران فیلم خارجی روز که حداقل سرگرمی است و اکران محدودتر فیلم‌های کلاسیک جهان که زیبایی‌شناسی‌مان را تربیت می‌کند، ما را به یاد سینما می‌اندازد و پرده عریضش که با فیلم‌های سینمای ایران به بوته فراموشی سپرده شده است.
مخالفان
سیدضیاء هاشمی، تهیه‌کننده
مردم از طریق اینترنت به سهولت می‌توانند به نسخه‌های باکیفیت و سانسورنشده این آثار دسترسی داشته باشند. بنابراین، اینکه فکر کنیم با اکران دیرهنگام نسخه سانسور یا حتی تحریف‌شده این فیلم‌ها می‌توانیم در ظاهر جمعیت زیادی را به سالن‌های سینما بکشانیم و در باطن به هدف نابودی سینمای ملی برسیم، چیزی جز کوته‌نظری چنین طراحانی را نمی‌رساند. فیلم خارجی با توجه به شرایطی که گفتم حتی توان رقابت با فیلم‌های درجه چندم سینمای بدنه را هم ندارد. فیلم‌های خارجی منتخب برای اکران باید از کم‍پانی اصلی خریداری شوند و با حداقل سانسور، عدم تحریف و همزمان با اکران جهانی در سینماهای کشور به نمایش درآیند. آیا می‌شود؟
رامین رحیمی، پخش‌کننده فیلم
من خیلی به اکران خارجی اعتقاد ندارم، ما باید راجع به نوع فیلم هم صحبت کنیم که فیلم آمریکایی و هالیوودی مدنظر است یا اروپایی یا هندی که هرکدام به غیر از مسائل فوق و تفاوت زبانی باید دوبله شود و آن هم نیاز به داشتن باند بین‌المللی است و حتما باید با پرداخت آل‌رایت برای ایران که در تحریم است، اتفاق بیفتد و در صورت توافق، باید مبالغ بالایی پرداخت شود که با وضعیت موجود برای بخش خصوصی سودآور نخواهد بود و مساله دیگر تایمینگ این فیلم‌هاست که غالبا ١٢٠ دقیقه است و با سانس‌های اکران ما همخوانی ندارد.
علیرضا داوودنژاد، فیلمساز
با اکران فیلم‌های خارجی و تنگ شدن دامنه نمایش فیلم‌های داخلی در سینماها، به مرور زمان سالن‌های سینمای کشور بسته خواهد شد و این حرکت ماموریتی برای تعطیلی سینمای ایران محسوب می‌شود. سینما با نمایش فیلم‌های خارجی رونق نمی‌گیرد و مخاطب از اکران این تولیدات خارجی استقبال نخواهد کرد. فیلم‌های روز سینمای جهان در تمامی ژانرها به صورت گسترده با شاخه‌های متعددی مانند قاچاق فیلم‌ها و نمایش این آثار از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای در دسترس مردم قرار دارند و آنها به‌راحتی نسخه اصلی این آثار برجسته سینمای جهان را در اختیار دارند و دیگر برای نمایش فیلم‌های خارجی تمایلی به سینما رفتن ندارند.
ارسال نظر