به گزارش پایگاه اطلاع‌‌‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، تابستان سال ۱۴۰۲ در حالی وارد دومین ماه خود شد که براساس بسیاری از داده‌‌‌های هواشناسی، میزان افزایش دمای هوا در تابستان سال‌جاری در ۱۱سال گذشته بی‌‌‌سابقه بود و همین مساله سبب شد در تیرماه چند بار رکورد مصرف برق کشور شکسته شود. به‌طور نمونه در تاریخ ۱۹تیرماه سال‌جاری نیاز مصرف برق کشور به ۷۲‌هزار و ۴۸۵مگاوات رسید و این رکورد در حالی در تاریخ صنعت برق کشور به ثبت رسید که سال گذشته و در همین زمان، میزان نیاز مصرف برق کشور براساس داده‌‌‌های رسمی شرکت مدیریت شبکه برق کشور ۶۰‌هزار و ۱۳۹مگاوات بود.

یکی از دلایل افزایش قابل‌توجه میزان مصرف برق کشور در تابستان سال‌جاری به موضوع دمای بالای هوا و افزایش میزان استفاده از سیستم‌های سرمایشی مربوط است، اما از آن‌سو بررسی‌‌‌های تخصصی‌‌‌تر نشان می‌دهد که به طور کلی و تحت‌تاثیر عوامل مختلف شدت مصرف انرژی در ایران به‌مراتب از بسیاری از کشور‌‌‌های جهان بالاتر است. بالا بودن شدت مصرف انرژی در ایران در مقایسه با بسیاری از کشور‌‌‌های منطقه و جهان به این معناست که در ایران و برای رفع میزان مشخصی از نیاز به برق نسبت به کشور‌‌‌هایی که در آنها شدت مصرف انرژی پایین‌‌‌تر است، برق به مراتب بیشتری مصرف می‌شود؛ واقعیتی ناخوشایند که بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد ظرف ۳۰سال گذشته در روندی معکوس در قیاس با دیگر کشور‌‌‌ها استمرار داشته و تا سال ۲۰۲۰ میلادی ۷۵‌درصد رشد یافته است.

براساس داده‌‌‌های بین‌المللی، ایران اکنون به لحاظ شدت مصرف انرژی در جایگاه ششمین کشور با شدت مصرف انرژی بالا قرار دارد و این موضوع نشان می‌دهد که مصرف انرژی در ایران به‌شدت ناکارآمد است.بالا بودن شدت مصرف انرژی ایران بیانگر این واقعیت است که میزان مصرف انرژی در ایران دست‌کم ۶۰‌درصد بیشتر از میانگین جهانی برای تولید کالا و خدمات مشابه است. بررسی آمار و ارقام رسمی نشان می‌دهد که شاخص مصرف انرژی در بخش خانگی ایران چیزی حدود ۴۶۰کیلووات ساعت در سال به ازای هر مترمکعب است که اگر این داده به واحد مگاژول تبدیل شده و با آمار‌‌‌های جهانی سایر کشور‌‌‌ها مقایسه شود، میزان ناکارآمدی مصرف انرژی در بخش خانگی ایران را بیش از پیش نمایان می‌کند.

توضیح بیشتر اینکه در حالی مصرف انرژی به ازای واحد سطح خانه در ایران براساس داده‌‌‌های ترازنامه هیدروکربوری ۱۶۵۰مگاژول محاسبه می‌شود که در هیچ‌یک از کشور‌‌‌های عضو آژانس بین‌المللی انرژی، میزان مصرف انرژی با وجود آب و هوایی به مراتب سردتر از ایران از هزار مگاژول تجاوز نمی‌‌‌کند. به‌عنوان نمونه میزان مصرف انرژی به ازای واحد سطح خانه در پرتغال چیزی حدود ۲۵۰مگاژول، در یونان ۴۰۰مگاژول، در ایتالیا ۶۰۰مگاژول و در جمهوری چک ۸۰۰مگاژول است.

بالا بودن شدت مصرف انرژی در ایران تابعی از عوامل مختلف است که نتیجه آن ناکارآمدی مصرف انرژی در بخش‌‌‌های مختلف مصرفی ایران به‌ویژه در بخش خانگی است. به‌طور نمونه متوسط مصرف برق سالانه مشترکان بخش خانگی در استان هرمزگان حدود ۱۰‌هزار کیلووات ساعت است که بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد در صورت اجرای برخی راهکار‌‌‌های مدیریت مصرف می‌‌‌توان این میزان مصرف را تا ۶۰‌درصد کاهش داد. به‌عنوان نمونه با اصلاح سیستم‌های روشنایی می‌‌‌توان ۲۵۰کیلووات ساعت، با تعویض یخچال‌‌‌های قدیمی ۶۵۰کیلووات ساعت، با اصلاح سیستم سرمایشی و تعویض سه‌دستگاه کولر گازی رتبه A پلاس، عایق‌بندی و نصب پنجره دوجداره ۴۸۵۰کیلووات ساعت و با نصب آبگرمکن خورشیدی ۲۵۰کیلووات ساعت و در مصرف برق سالانه خانوار هرمزگانی ۶هزار کیلووات ساعت صرفه‌جویی کرد.

مجموعه ارقام و آمار که به‌خوبی نشان می‌دهد که میزان مصرف انرژی در ایران به‌ویژه در حوزه برق به‌شدت نسبت به سایر کشور‌‌‌های جهان بالاتر است و مهم‌تر از آن، اینکه می‌‌‌توان با اجرای برخی راهکار‌‌‌ها تا ۶۰‌درصد از این میزان مصرف را کاهش داد و علاوه بر کمک به حفظ محیط‌زیست، نقش موثری در بهبود شاخص‌‌‌های اقتصاد انرژی کشور ایفا کرد.