سهم نیروگاه‌‌‌ها از آلودگی هوای پایتخت
به گزارش پایگاه اطلاع‌‌‌رسانی وزارت نیرو، تهران دارای پنج‌نیروگاه است. نیروگاه طرشت بیش از ۴۰سال است که مازوتی را در خود جای نداده و حتی بخش مازوت‌‌‌سوز این نیروگاه به زمین فوتبال تبدیل شده است. سیستم مهندسی نیروگاه به تاکید مسوولانش، به صورتی تعبیه شده است که امکان استفاده از سوخت مازوت در آن وجود ندارد و در این نیروگاه به صورت فصلی تعمیرات دوره‌‌‌ای و فصلی انجام می‌شود تا شرایط بهره‌‌‌برداری از نیروگاه آماده شود و اگر این تعمیرات صورت نگیرد، این بهره‌‌‌برداری ۶۰ساله نیز محقق نمی‌‌‌شد، به همین دلیل تعمیرات دقیقی صورت می‌گیرد. بر این اساس، سال‌های زیادی است که این نیروگاه در فصول سرد به دلیل افت فشار گاز و قرار گرفتن نیروگاه در منطقه شهری از مدار خارج و وارد دوره تعمیرات می‌شود.
واحد مازوت نیروگاه برق بعثت به‌‌‌طور کامل پلمب شده و در ساختار فعلی این نیروگاه خبری از مازوت نیست. این نیروگاه از دوسوخت اصلی گاز طبیعی و مازوت تولید برق می‌کند که از سال ۱۳۹۲ به دلیل محدودیت‌های زیست‌‌‌محیطی سوخت مازوت در این نیروگاه مصرف نمی‌شود و تمام مخازن مازوت پلمب شده است. مصرف گاز نیروگاه یک‌میلیون و ۶۰۰مترمکعب در شبانه‌‌‌روز است و هر زمان که فشار گاز افت کند، تولید را کاهش می‌دهند و به تاکید مسوولان، از سوخت دوم استفاده نمی‌شود و استفاده از سوخت مایع در این نیروگاه منسوخ شده است. نیروگاه شهدای پاکدشت نیز که بزرگ‌ترین نیروگاه سیکل‌‌‌ترکیبی محسوب می‌شود، از سال ۱۳۸۲ وارد چرخه بهره‌‌‌برداری شد و در قالب دو فاز ابتدا فاز گازی و در مرحله دوم به صورت سیکل‌‌‌ترکیبی تاکنون مورد بهره‌‌‌برداری قرار گرفته است. باید گفت سوخت اصلی این نیروگاه مطابق مدارک سازنده سوخت گاز طبیعی است و از سوخت گازوئیل در صورت نیاز به‌عنوان سوخت دوم و کمکی استفاده می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که این نیروگاه به لحاظ فنی قابلیت استفاده از سوخت مازوت را ندارد و از تاریخ ساخت نیروگاه تاکنون همواره از سوخت گاز طبیعی در آن استفاده شده و در مواقعی از سال که محدودیت سوخت گاز مطرح شده، بر حسب نیاز شبکه به صورت موردی از سوخت گازوئیل استفاده شده است. راندمان این نیروگاه در حالت سیکل ترکیبی حدود ۵/ ۴۶درصد است که جزو راندمان‌‌‌های بالا در کشور به حساب می‌‌‌آید. سوخت گازوئیلی که در این نیروگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد، به گفته مسوولان، بر اساس استانداردهای شرکت نفت است و آنالیزهای لازم هم توسط نیروگاه صورت می‌گیرد و به لحاظ کیفیتی دارای استانداردهایی بوده که در حد مجاز است.
در نهایت نیروگاه ری یکی از قدیمی‌‌‌ترین نیروگاه‌‌‌های تهران است. طراحی واحدهای تولیدی این نیروگاه به‌‌‌گونه‌‌‌ای است که قابلیت استفاده از سوخت مازوت را ندارد. سوخت اول و اصلی این نیروگاه گازطبیعی است و تنها سوخت جایگزین دراین نیروگاه سوخت مایع گازوئیل است که درمواقع عدم‌تخصیص سهمیه گاز، این مجموعه برای تامین برق موردنیاز شبکه از سوخت جایگزین یعنی گازوئیل استفاده می‌کند. استفاده از سوخت مایع گازوئیل آثار مخرب بیشتری روی تجهیزات توربین خواهد داشت و هرگز اولویت مصرفی نیست.
اما مشکل آلودگی هوای تهران از کجا نشات می‌گیرد؟ در واقع پنج شاخص تعیین آلودگی در کشور وجود دارد که اگر یکی از این شاخص‌‌‌ها رعایت نشود آلودگی اتفاق می‌‌‌افتد.
بر اساس مطالعات صورت‌گرفته در طول ۱۰سال گذشته، شاخص ذرات عامل آلودگی بوده است و زمانی که این شاخص افزایش یابد میزان آلودگی افزایش پیدا می‌کند. مازوت انتشار ترکیبات اکسید گوگردی را دارد که اگر شاخص محلول ترکیب اکسید گوگرد بالا رود، این موضوع مورد بررسی قرار می‌گیرد. در تمام کلان‌شهرها آلودگی ذرات بیشتر است و بر اساس ترازنامه انرژی نیز سهم آلودگی ذرات معلق ۸/ ۸۰درصد مربوط به حوزه حمل‌ونقل است. آن‌طور که عبدالرسول پیش‌‌‌آهنگ، مدیرعامل شرکت مادرتخصصی نیروگاه‌‌‌های برق حرارتی در آخرین نشست خبری خود پاسخ داده، در تهران از سال ۸۸ تاکنون در نیروگاه‌‌‌ها از مازوت استفاده نشده و تنها نیروگاه بعث قابلیت استفاده از مازوت را دارد که آن هم از سال ۱۳۸۸ تاکنون مازوتی مصرف نکرده است. به گفته وی، زمانی که نیروگاه‌‌‌ها از گاز استفاده می‌کنند ضمن اینکه مشکل آلودگی آنها کمتر می‌شود، هزینه تعمیر و نگهداری نیروگاه کاهش می‌‌‌یابد، به همین دلیل تمایل بخش برق استفاده از گاز است.
در مجموع درحال حاضر از ۱۳۲نیروگاه موجود در کشور، سوخت دوم ۱۴نیروگاه مازوت است و مابقی نیروگاه‌‌‌ها از سوخت دوم گازوئیل استفاده می‌کنند. کمتر از ۱۰درصد نیروگاه‌‌‌های کشور قابلیت استفاده از مازوت را دارند. براساس آمار روزانه ۷۷میلیون مترمکعب گاز در نیروگاه‌‌‌ها مصرف شده و ۷میلیون لیتر گازوئیل و ۲۰میلیون لیتر مازوت مورد استفاده قرار گرفته است. اکنون نسبت به سال گذشته میزان گازی که تحویل نیروگاه می‌شود بیشتر است. سالانه ۹۰درصد گاز و حدود ۱۰درصد سوخت مایع به نیروگاه‌‌‌ها به طور میانگین تحویل داده می‌شود.
