تجربه جهانی تلفیق انقلاب صنعتی چهارم با معادن
استفاده از هوش مصنوعی (AI) و اینترنت‌اشیا (IOT) می‌‌‌تواند نظارت بر ماشینآلات معدنی و نیروی کار را به‌منظور افزایش بازدهی و کاهش خطرات محیط کار، تسهیل کند. نصب تجهیزات لازم روی ماشینآلات برای اتصال به شبکه اینترنتی و مجهز کردن آنها به اینترنت‌اشیا از روش‌های نوین کنترل و هدایت ماشینآلات توسط اپراتور و از راه دور به شمار می‌‌‌آید. از طرف دیگر، هوش مصنوعی، هم برای بهبود عملکرد ماشینآلات و هم برای بررسی عملکرد نیروی کار انسانی به کار گرفته می‌شود. از «بلاک‌چین» نیز به‌عنوان شبکه‌ای یکپارچه برای ذخیره داده‌‌‌ها و نظم بخشیدن به این سیستم‌ها استفاده می‌شود.
استفاده از بلاک‌چین در شرکت‌های بزرگ معدنی
به گزارش سایت شرکت «ریوتینتو»، این شرکت در سال ۲۰۲۱ سامانه‌‌‌ای به نام «استارت» (START) را به‌وسیله فناوری بلاک‌چین راه‌اندازی کرد. این سامانه برچسبی مشابه برچسب موادغذایی را روی محصولات آلومینیومی می‌‌‌چسباند که اطلاعات محصول را از ابتدایی‌‌‌ترین مرحله تولید رهگیری می‌کند و آن را روی نشان می‌دهد. این برچسب، اطلاعات کلیدی در مورد سایتی را که آلومینیوم در آن تولید شده است، ارائه می‌دهد که ۱۰معیار را پوشش می‌دهد: میزان مصرف و تولید کربن، مصرف آب، محتوای بازیافتی، منابع انرژی، سرمایه‌گذاری مردم روی آن محصول، عملکرد ایمنی، تنوع در رهبری کارخانه، یکپارچگی تجاری، انطباق مراحل تولید با مقررات و شفافیت آماری.
از آنجا که الماس‌‌‌ها معمولا در آفریقا و بدون نظارت به رفاه و ایمنی کارکنان و نحوه فرآوری این سنگ‌‌‌های قیمتی تولید می‌‌‌شوند، برخی شرکت‌ها به دنبال منظم‌کردن اطلاعات و سامان‌بخشیدن به فضای کاری این معادن هستند. سایت «فست‌مارکتز» در گزارشی اعلام کرد: شرکت «آنگلو آمریکن» یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های معدنی دنیا، در سال ۲۰۱۹ راه‌حلی مبتنی بر بلاک‌چین را برای رهگیری زنجیره تولید سنگ‌‌‌های قیمتی ارائه کرده است. TRACR توسط یکی از شرکت‌های زیرمجموعه «آنگلو آمریکن» برای ردیابی الماس که تصرف معادن آن با جنگ‌‌‌های وحشیانه و استخراج آن به بی‌‌‌رحمانه‌‌‌ترین حالت ممکن انجام می‌‌‌شد، متولد شد. هدف آن سامانه این بود که به مصرف‌کنندگان اطمینان دهد، الماس‌‌‌های ثبت‌شده، طبیعی و بدون درگیری تولید شده‌‌‌اند، همچنین اعتماد را در صنعت بهبود بخشد و کارآیی را در سراسر زنجیره ارزش الماس افزایش دهد.
به گزارش سایت «رویترز» در دسامبر سال ۲۰۲۱ نیز شرکت «بی‌اچ‌پی بیلیتون» یکی دیگر از غول‌‌‌های معدنی جهان، اولین معامله خود بر بستر بلاک‌چین را به ارزش ۳۰میلیون دلار برای فروش کنسانتره مس به یک شرکت چینی انجام داد. این در حالی است که شرکت ریوتینتو یک‌سال پیش از این معامله، مبلغ حاصل از یک معامله سنگ‌آهنی را بر بستر بلاک‌چین دریافت کرده بود.
به گزارش سایت «ماینینگ تکنولوژی»، برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های معدنی در استفاده از اینترنت‌اشیا در معادن نیز پیشرو هستند. از جمله این شرکت‌ها می‌‌‌توان به Fortescue Metals، Rio Tinto، Vale و BHP اشاره کرد که بهترین شرکت‌هایی هستند که از سرمایه‌گذاری در اینترنت‌اشیا بهره می‌‌‌برند. شرکت ریوتینتو در راستای دیجیتالی و هوشمند کردن معادن خود از سیستمی به نام (MAS) بهره می‌‌‌برد. این سیستم اتوماسیون، اطلاعات را به صورت یکپارچه ذخیره می‌کند و در اختیار مدیران قرار می‌دهد. ریوتینتو در معادن خود از اینترنت‌اشیا برای هدایت ماشینآلات خود استفاده می‌کند. اطلاعات توسط این سیستم جمع‌‌‌آوری و تجزیه‌وتحلیل می‌شود.
اینها تنها گوشه‌‌‌ای از کاربرد فناوری‌‌‌های نوین در معادن و ثمرات چشمگیر آن در سایر کشورهاست. اما آیا صنعت معدن ایران گامی در راستای دیجیتالی‌شدن معادن و ورود فناوری‌‌‌های انقلاب صنعتی چهارم به این حوزه برداشته است؟ این تکنولوژی‌‌‌ها هر چه دیرتر وارد شوند، فاصله صنایع معدنی کشور با سایر کشور‌‌‌ها بیشتر خواهد شد.
اولین دوره همایش معدنکاری دیجیتال در راستای به‌‌‌کارگیری تکنولوژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نوین صنعت معدنکاری، به همت گروه رسانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد» و با معرفی شرکت‌ها و استارت‌آپ‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پیشرو در این زمینه و آموزش مفاهیم و مقدمات معدنکاری دیجیتال طی روزهای ۲۱ تا ۲۳شهریورماه سال‌جاری به صورت حضوری در هتل المپیک تهران برگزار خواهد شد. افرادی که تمایل به حضور در این همایش دارند، می‌‌‌توانند با شماره تلفن‌‌‌های ۴۲۷۱۰۱۸۰، ۴۲۷۱۰۱۸۶ و ۴۲۷۱۰۱۸۹ تماس بگیرند یا برای کسب اطلاع بیشتر به سایت events.den.ir مراجعه کنند.
