در میزگرد تخصصی همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و سنگ‌آهن مطرح شد
گذار از ذخایر سطحی معادن به ذخایر عمیق
علی اصغرزاده، مدیر اکتشافات ایمیدرو با بیان اینکه در ایمیدرو به‌عنوان یک سازمان توسعه‌ای حدود هفت سال است که فعالیت اکتشافی گسترده‌ای را در کشور آغاز کرده‌ایم، گفت: نزدیک به حدود ۷۰۰ هزار کیلومتر در پهنه اکتشافی کار شده است که ماحصل این هفتصد هزار کیلومتری که کار شده است حدود ۱۷۰۰ پردیس اکتشافی جدید بوده که اکتشاف شده‌اند. او با بیان اینکه از این تعداد حدود ۴۵۰ هزار محدوده‌های فلزی را برای ادامه کار درخواست پروانه کرده‌ایم که تا اینجا حدود ۸۸ پروانه صادر شده است و بر اساس این پرونده‌ها حدود ۱۷ گواهی کشف گرفته شده است، گفت: همچنین باید بگویم در استان‌های کرمانشاه و کردستان فعالیت اکتشافی مناسبی داشته‌ایم. اصغرزاده در ادامه بیان کرد: در قسمت جنوب ایران- جازموریان- از بخش خصوصی کمک گرفتیم و ۱۰ شرکت بخش خصوصی در آن مشارکت داشتند. در شمال شرق ایران در حوزه سنگان با کمک سازمان زمین‌شناسی کار اکتشافی جدیدی را آغاز کردیم و ۲۹ تندیس در آنجا پیدا شد که ۱۳ پروانه حاصل زحمات این دوستان بوده است. در مرکز ایران یزد، خراسان جنوبی و اصفهان در قالب پهنه ایران مرکزی فعالیت اکتشافی انجام دادیم که ماحصل این کار تبدیل شده به ۲۰ محدوده جدید معدنی با ذخایر قطعی. او بعد از این توضیحات بیان کرد: در کل حدود یک میلیارد تن به ذخایر سنگ آهنگ کشور توانستیم اضافه کنیم. مدیر اکتشافات ایمیدرو افزود: در بحث فولاد کشور انتظار داریم که در حوزه فولاد به ظرفیت ۵۵ میلیون تن در افق ۱۴۰۴ برسیم و انتظار بر این است که فعالیت‌ها بر سنگ آهن و به خصوص ذخایر عمیق‌تر یا ذخایر پوشیده بیشتر شود.
باید از ذخایر سطحی به ذخایر عمقی برویم
محمدباقر دری، معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه سازمان زمین‌شناسی به‌عنوان یک سازمان حاکمیتی در درجه اول وظیفه‌اش آماده کردن اطلاعات پایه است، گفت: بر این اساس تقریبا تمام کشور را از منظر تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی در مقیاس یکصد هزار تحت پوشش داریم. او همچنین افزود: به جز منطقه زاگرس بقیه کشور را تحت اکتشافات ژئوشیمی در مقیاس یکصد هزار قرار داده‌ایم و در قالب طرح‌های اکتشافی گوناگون سراسری برای مواد معدنی مختلف طرح‌هایی داشته‌ایم. به گفته او امروز کمتر معدنی در کشور وجود دارد که به نوعی سازمان زمین‌شناسی در آن دخالت نداشته باشد؛ چراکه حتما کشف اولیه را انجام داده است و بعضی از آنها کار اکتشافات را تا مرحله اولیه رسانده است و بعضی‌ها را در همان مرحله شناسایی اولیه واگذار کرده است که این واگذاری‌ها به‌صورت مزایده‌ای و در یک فضای سالم در اختیار همگان قرار گرفته است. او در ادامه صحبت‌هایش افزود: اما این موضوع را باید بدانیم که ما پیوسته از ذخایر سطحی کشورمان استفاده کرده‌ایم و حتما هم می‌دانیم که روزی این ذخایر تمام می‌شود. دری افزود: همان‌طور که ما در سطح این مواد معدنی را داریم مسلما در عمق هم داریم و برای همین سیاست سازمان بر این است که اطلاعات را از سطح به عمق ببرد.
در حوزه معدن به تحول سخت‌افزاری نیازمندیم
امید اصغری، مدیر موسسه یونیدرو و استاد دانشگاه تهران هم در این همایش بیان کرد که باید در کنار بحث‌های سخت‌افزاری، بحث‌های ترکیب لایه‌های مختلف اطلاعاتی که مربوط به عمق باشد را در نظر بگیریم. به گفته او وقتی این موضوع‌ها را کنار یکدیگر قرار می‌‌دهیم، می‌بینیم که به یک تحول سخت‌افزاری نیازمندیم و باید بستر لازم را در ذهن مدیران داشته باشیم که بتوانند هزینه کنند. او در بخشی از صحبت‌هایش هم بیان کرد که با روال قبلی اکتشاف‌ها در حال به بن‌بست خوردن است. اصغری همچنین بیان کرد که در جهان حرکت به سمت اکتشافات عمیق در حال انجام است و از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ به ازای هرتن ماده معدنی هزینه اکتشاف چندبرابر شده است. به گفته او در حوزه اکتشاف نیز تحولاتی رخ می‌دهد که از جنبه‌های مختلف باید به آنها توجه ویژه داشته باشیم. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش روی این موضوع تا‌کید کرد که برای اکتشاف منابع جدید باید به سمت داده‌های جدید برویم، اما به این مساله هم اشاره کرد که البته محدودیت‌های زیادی در کشور داریم که اگر از آن فراتر نرویم نمی‌توانیم پیشرفت کنیم.
مجوز و زمینه اکتشاف به فولاد مبارکه داده نمی‌شود
علیرضا رضایی، مدیر ارزیابی و اکتشاف شرکت فولاد مبارکه در صحبت‌هایش از لزوم توجه ویژه و استفاده از تکنولوژی‌های روز و راه‌اندازی معادن راکد بیان کرد که یک سال است که معاونت معدنی فولاد مبارکه شکل گرفته است. او در ادامه این بخش از صحبت‌هایش بیان کرد که البته قبل از آن هم دیگر شرکت‌ها فعالیت‌های مرتبط با معدن را انجام می‌دادند. به گفته رضایی، پهنه انارک در اختیار فولادمبارکه بوده و روی ۴۳۰۰ کیلومتر از آن ژئوفیزیک هوایی توسط سازمان زمین‌شناسی انجام شده و به ۲۵۰ کیلومتر مربع رسیدیم. او در ادامه صحبت‌هایش بیان کرد: اما با توجه به این محدودیت‌ها، اکنون تنها روی ۱۹۰ کیلومتر از این محدوده در قالب هفت پروانه اکتشافی در حال فعالیت است. رضایی همچنین افزود که حتی اگر به ذخایر سنگ‌آهن در این پهنه برسیم خیلی نمی‌توان انتظار داشت ذخایری مانند گل‌گهر و چادرملو دست پیدا کنیم یا اینکه این ذخایر برای مصرف فولاد مبارکه کافی باشد. رضایی در صحبت‌هایش گفت که فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۴ نیازمند ۲۳ میلیون تن کنسانتره سنگ‌آهن است.
به گفته او مشکل این است که مجوز اکتشاف به فولادمبارکه داده نمی‌شود و این در حالی است که توان لازم برای تا‌مین هزینه‌های اکتشاف، تکنولوژی و نیروی متخصص را دارد. او همچنین در ادامه افزود: اکنون با کمبود ذخایر سنگ آهن و استخراج آن مواجهیم و باید تدبیری برای آن اندیشیده شود. رضایی در بخش دیگری از صحبت‌هایش بیان کرد که فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۴، ۲۳ میلیون تن کنستانتره با عیار ۳۰/ ۶۷ نیاز خواهد داشت. رضایی با اشاره به اینکه برای تا‌مین این میزان با سازمان زمین‌شناسی قراردادی داریم که به وسعت ۱۱۶ هزار کیلومتر مربع در تقریبا سه یا چهار استان ایران مرکزی مناطق امیدبخش یا دارای پتانسیل فعال را معرفی کنند. او البته بیان کرد: مشکلی که ما داریم این است که مجوز و زمینه اکتشاف به فولاد مبارکه داده نمی‌شود. این درحالی است که ما از نظر منابع مالی بودجه توان فنی و در اختیار گرفتن نیروهای متخصص و وارد کردن تکنولوژی هیچ مشکلی نداریم.
برداشت‌های مغناطیس سنجی با پهپاد
علی رهنما، مدیر عامل شرکت مهندسین مشاور کاواک آرای نوین معدن در بخش دیگری از این همایش بیان کرد که برای اولین بار در ایران، یک مدل ساختاری ساخته‌اند که تا عمق ۶۰۰ متر صحت‌سنجی شده است. او افزود: در حال حاضر معدن مس میدوک با توجه به گمانه‌های ژئوتکنیک و اکتشافی که سعی کردیم این ابزار را استفاده کنیم فکر می‌کنم ما ۹ کیلومتر برداشت ساختاری را انجام داده‌ایم. او همچنین در صحبت‌هایش به بحث برداشت‌های مغناطیس‌سنجی با استفاده از پهپاد اشاره کرد و گفت که دو سالی است که این کار را شروع کرده‌اند.
پروانه دو میلیون تنی ضرر به مملکت است
حسام مقدم‌علی، معاون بهره‌برداری و اکتشاف شرکت تهیه و تولید مواد و معدنی ایران در این همایش با بیان اینکه با توجه به اصل ۴۴ و خصوصی‌سازی، تهیه و تولید مواداولیه برای فولادسازان برون‌سپاری شد و عمده آنها شرکت‌هایی هستند که در زنجیره فولاد مشغول فعالیتند، گفت: شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در آنومالی مرکزی و گل‌گهر فعالیت داشته و ثمره آن معادن فعال است. در غرب کشور و خراسان جنوبی بحث آهن دنبال شده است. همچنین بالغ بر ۵۰۰میلیون تن از ۹۲ تا ۹۸ به ذخایر معدنی کشور اضافه کرده است. مقدم‌علی در بخش دیگری از صحبت‌هایش افزود: استفاده از ذخایر کم‌عیار یکی از اهداف شرکت تهیه و تولید بود. او در همین رابطه گفت: در سال ۹۷ یک سری فراخوان‌هایی پژوهشی با هدف استفاده از مواد کم‌عیار ارائه کردیم تا شرکت‌هایی که تمایل دارند با ما قرارداد ببندند که اگر طرحشان به نتیجه رسید این فرصت برایشان فراهم شود که از همان مواد اولیه برای فروش محصول قابل فروش تهیه کنند. او توضیح داد که خوشبختانه این فراخوان‌ها با استقبال خوبی روبه‌رو شد. مقدم‌علی افزود: این فراخوان‌ها یک سال فرصت مطالعاتی داشتند و عمده آنها در جمع‌بندی فنی هستند. همچنین بعضی از آنها به نتیجه خوبی رسیده‌اند و برخی دیگر به نتیجه قابل مطلوب نرسیده‌اند. با این حال حسام مقدم‌علی در صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرد که امیدوار هستند در سال ۱۴۰۰ برخی از این فراخوان‌های به نتیجه رسیده را وارد مدار کنند. معاون بهره‌برداری و اکتشاف شرکت تهیه و تولید مواد و معدنی ایران در پایان صحبت‌هایش به این موضوع هم اشاره کرد که یک معدن با ذخیره هشتاد میلیون تنی با یک پروانه دو میلیون تنی در حال کار است که این مساله کتمان واقعیت و ضرر به مملکت است. او ابراز امیدواری کرد در حوزه سیاست‌گذاری اتفاق‌های خوبی بیفتد و با تا‌مین بخش‌های سخت‌افزاری و تعامل با دانشگاه‌ها در کشور قدمی رو به جلو برداشته شود.
