کارنامه احیای مجدد بنگاهها در نیمه اول سال منتشر شد
سه دلیل اصلی توقف کار
سیاستگذاران و متولیان وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای عبور از چالشها که بخشی از آنها به اعمال تحریمها بازمیگردد، برنامه و استراتژی سال ۹۸ را بر دو اصل «مقابله با تحریمها» و «رونق تولید» پیریزی کردند. شاخصهای کلان بخش صنعت نشانگر برخی چالشها است و همین موضوع متولیان را برآن داشت که فارغ از مسائل و دستاندازهای بیرونی، هفت برنامه مبنی بر «توسعه تولید و تعمیق ساخت داخل»، «توسعه صادرات غیرنفتی»، «توسعه معادن و صنایع معدنی»، «استفاده از شرکتهای دانش بنیان»، «مدیریت بازار و ساماندهی لجستیک»، «بهبود فضای کسبوکار تامین مالی» و «توسعه سرمایهگذاری» را در دستور کار قرار دهند.
یکی از مهمترین محورها که بهگواه تحلیلگران اقتصادی در شرایط سخت اقتصادی میتواند چارهساز باشد و صنعت کشور را از برخی گلوگاهها به سلامت عبور دهد، «فعالسازی ظرفیت خالی واحدهای تولیدی کشور» است. برای فعالسازی این ظرفیت دو مسیر «احیای واحدهای راکد» و «احیای ظرفیت واحدهایی که زیر ظرفیت کار میکنند» انتخاب شد.
طبق آسیبشناسیها سه عامل مهم در توقف واحدهای تولیدی کشور نقش کلیدی را به عهده داشتند. «کمبود نقدینگی»، «فقدان بازار» و «اختلاف شرکا» بهترتیب بیشترین سهم را در توقف بنگاهها داشتهاند. حال در تازهترین جزئیات اعلامشده، وزارت صنعت، معدن و تجارت آمار راهاندازی و احیای مجدد واحدهای تولیدی راکد در نیمه نخست امسال را منتشر کرده است. آمارها نشان میدهد در نیمه نخست سالجاری، ۵۲۹ واحد غیرفعال مجددا راهاندازی و ۹۹۷۹ نفر در این واحدها مشغول بهکار شدهاند.
تصویر احیای بنگاهها
آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صمت که «ایسنا» آن را منتشر کرده است نشان میدهد تا پایان شهریورماه امسال ۵۲۹ بنگاه غیرفعال، بازسازی و احیا شدهاند. این در حالی است که براساس دادهها، تا پایان ششمین ماه سال، ۱۰ هزار و ۳۸۰ واحد صنعتی به بهرهبرداری رسیده، غیرفعال شدهاند که علت توقف تولید ۷۷ درصد آنها، یعنی ۸۰۱۲ واحد، «کمبود نقدینگی» بوده است. عامل بعدی که باعث تعطیلی ۱۶۷۲ واحد (۱۶درصد کل واحدهای تعطیل شده) شده، «نبود بازار» معرفی شده است.
در ادامه مشکلات و چالشهای مطرح شده که سهم پررنگی در تعطیلی بنگاهها داشتهاند میتوان به «اختلاف شرکا»، «تامین مواد اولیه» و «نقصان ماشینآلات» اشاره کرد. مطابق با ارزیابیها، «اختلاف شرکا» سهم ۳ درصدی در توقف فعالیت واحدهای تولیدی را به عهده داشته است. همچنین «تامین مواد اولیه» با سهم ۳ درصدی در جایگاه بعدی تعطیلی بنگاههای تولیدی جانمایی شده است. پس از آنها عامل «نقصان ماشینآلات» است که تا پایان شهریورماه امسال با سهم یک درصدی در لیست عواملی که به توقف بنگاهها منجر شدهاند، قرار گرفته است. از سوی دیگر، طبق آمار منتشر شده، تعداد کل واحدهای به بهرهبرداری رسیده غیرفعال تا پایان سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ بهترتیب ۱۰ هزار و ۳۰۱ و ۱۰ هزار و ۳۶۹ واحد بوده است. همچنین تا پایان شهریور امسال ۱۰ هزار و ۳۸۰ واحد غیرفعال به بهرهبرداری رسیده است.
تعداد اشتغال از دست رفته این واحدها نیز تا پایان شهریورماه امسال ۱۷۸ هزار و ۶۲۸ نفر و تا پایان سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ بهترتیب ۱۷۷ هزار و ۶۶۶ نفر و ۱۷۸ هزار و ۴۸۲ نفر بوده است. به عبارت دیگر میتوان گفت در نیمه اول سالجاری، ۱۴۶ شغل واحدهای به بهرهبرداری رسیده غیرفعال از دست رفته است. این در حالی است که تعداد کل واحدهای به بهرهبرداری رسیده فعال در شهرکهای صنعتی تا پایان شهریورماه امسال ۳۴ هزار و ۵۲ واحد است که ۷۱۸ هزار و ۹۴۴ نفر در آنها مشغول به کار هستند. همچنین در نیمه نخست امسال ۵۲۹ واحد غیرفعال مجددا راهاندازی و ۹ هزار و ۹۷۹ نفر در این واحدها مشغول به کار شدهاند.