جزئیات دادههای «صمت» نشان داد
تب مجوزدهی در میانه پاییز
رشد درخواست برای دریافت جواز صنعتی در حالی است که با رصد دادههای اعلام‌شده می‌توان گفت سرمایه‌گذاری برای طرحهای صنعتی در ثلث دوم سال روند نزولی داشته که این امر را می‌توان به تغییر گرایش سرمایهگذاران برای سرمایه‌گذاری صنعتی نسبت داد؛ به‌طوری‌که دادههای اعلام شده از گرایش سرمایهگذاران برای سرمایه‌گذاری در طرحهای کوچک و بعضا متوسط حکایت دارد. دادههای جدید از تولیدات صنعتی نیز نشان می‌دهد از ۵۴ کالای منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی در میانه پاییز، ۳۲کالا رشد تولید و در مقابل ۲۲کالا افت تولید را ثبت کرده‌اند. با این شرایط می‌توان گفت ۵۹ درصد از کالاهای منتخب ارزیابی شده در هشت ماه منتهی به آبان ۹۸، نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد تولید را تجربه کرده‌اند. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت «داروی انسانی»، «سموم دفع آفات نباتی»، «نخ پلی استر»، «ماشین لباسشویی» و «سیگارت» از جمله کالاهای منتخبی هستند که بیشترین رشد تولید را در مدت زمان مورد بررسی ثبت کرده‌اند.
براساس دادههای اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۱۷هزار و ۵۴ فقره جواز تاسیس با پیش‌بینی سرمایه‌گذاری بیش از یک میلیون و ۸۷۳ هزار میلیارد ریالی در کشور صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ تعداد رشد حدود ۱۶ درصدی و به لحاظ ارزش نیز افت بیش از ۱۰درصدی داشته است. اما درخصوص پروانههای بهره‌برداری صادره (ایجادی و توسعه‌ای) نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۳هزار و ۹۶۰فقره پروانه بهره‌برداری در کشور صادره شده است که نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل رشد حدود ۴درصدی داشته است، سرمایه محقق‌شده برای پروانههای بهره‌برداری نیز حدود ۲۴۶ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افتی بیش از ۳۶درصدی داشته است.
در گزارش منتشر شده از سوی این وزارتخانه بر این نکته تاکید شده است که رشد منفی پیش‌بینی سرمایه‌گذاری در مدت زمان مورد بررسی به دلیل جواز تاسیس واحد «پترو پالایش مکران» با پیش‌بینی سرمایه‌گذاری بیش از ۴۱۱ هزار میلیارد ریالی در شهریور ماه سال گذشته بوده است. بدون احتساب واحد مذکور تغییرات میزان پیش‌بینی سرمایه‌گذاری در ۸ماه منتهی به آبان سال جاری رشد بیش از ۱۱ درصدی داشته است. از سوی دیگر، براساس اطلاعات منتشر شده از سوی این وزارتخانه رشد منفی سرمایه‌گذاری محقق‌شده در مدت زمان مورد بررسی به دلیل صدور پروانه بهره‌برداری واحد «نفت ستاره خلیج فارس» با سرمایه‌گذاری بیش از ۱۹۲هزار میلیارد ریالی در خرداد ماه سال گذشته است. بدون احتساب واحد مذکور تغییرات میزان سرمایه‌گذاری و اشتغال در ۸ماه منتهی به آبان، رشد ۲/ ۲۷ درصدی و کاهش ۷/ ۷ درصدی خواهد داشت.
از سوی دیگر، شرح حال صدور جوازهای صادره در میان هفت گروه و ۱۶زیرگروه در مدت زمان مورد بررسی نیز از تمایل برای اخذ جواز حکایت دارد. براساس آمار اعلام شده از مجموع ۱۶زیرگروه در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۱۱ زیرگروه رشد درخواست برای صدور جواز را پشت‌سر گذاشته‌اند. در ارزیابی وزارت صنعت، معدن و تجارت هفت گروه شامل بخش‌های «صنعت»، «معدن»، «صنف»، «تجارت خارجی»، «تجارت الکترونیک»، «نرم‌افزار» و «پژوهش، فنی و مهندسی، تحقیق و توسعه» ارزیابی می‌شوند که در مجموع ۱۶زیرگروه برای آنها تعریف شده است. افزایش تمایل برای سرمایه‌گذاری در طرحهای صنعتی موجب شد تا پیش‌بینی‌های افت سرمایه‌گذاری با اعمال تحریمهای جدید نیز از بین برود. با اعمال تحریمهای جدید برخی از فعالان اقتصادی پیش‌بینی می‌کردند که سرمایهگذاران از سرمایه‌گذاری جدید در بخش‌های صنعتی خودداری خواهند کرد، اما آمارها نشان می‌دهد همچنان تقاضا برای سرمایه‌گذاری و اخذ مجوز در کشور هرچند برای صنایع کوچک و متوسط وجود دارد.
از سوی دیگر، جزئیات مصوبات هیات سرمایه‌گذاری خارجی نیز نشان‌دهنده آن است که در مدت زمان مورد بررسی ۵۵ طرح سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های صنعتی، معدنی و تجاری با مجموع سرمایه‌گذاری ۶/ ۷۸۴ میلیون دلاری از سوی این هیات به تصویب رسیده است که از لحاظ تعدادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۱۰ درصدی داشته است. در هشت ماه منتهی به آبان سال ۹۷ تعداد ۵۰ طرح با سرمایه ۸۳۷ میلیون دلاری به تصویب هیات سرمایه‌گذاری خارجی رسیده بود. دادههای اعلام شده از روند سرمایه‌گذاری خارجی در ثلث دوم سال جاری در حالی از سوی این وزارتخانه اعلام شده که چندی است این وزارتخانه جزئیات سرمایه‌گذاری خارجی را از فهرست اطلاعات ماهانه این وزارتخانه حذف کرده است.
وضعیت ۱۶ زیرگروه
براساس دادههای اعلام شده بخش معدن که دربرگیرنده سه زیرگروه «پروانه اکتشاف»، «گواهی کشف» و «پروانه بهره‌برداری» می‌شود، مدت زمان مورد بررسی را با رشد در دو زیرگروه و افت در یک زیرگروه دیگر از اخذ جواز سپری کرده است. با توجه به آمار منتشر شده در مدت زمان مورد بررسی، در مجموع ۵۰۴ فقره «پروانه اکتشاف» صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل که ۵۹۳ فقره پروانه اکتشاف صادر شده بود، افت ۱۵ درصدی برای این زیرگروه ثبت شد. اما مجوزهای صادره برای «گواهی کشف» نیز برابر با ۲۸۹ فقره بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد ۵/ ۲درصدی داشته است، اما جوازهای صادره برای «پروانه بهره‌برداری» معدنی نیز در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۳۳۳ فقره بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۳/ ۰ درصدی را ثبت کرده است. دادههای آماری نشان می‌دهد که در بخش «پروانههای صنفی» در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۲۵۲ هزار و ۱۵۸ فقره پروانه ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، افت نزدیک به ۳درصدی را به ثبت رسانده است. اما در گروه «تجارت خارجی» نیز آمارها حکایت از روند مثبت صدور «کارت‌های بازرگانی» و افزایش تجار جدید دارد. براساس ارزیابی‌‌‌ها، در مدت زمان مورد بررسی ۴هزار و ۹۴۲ فقره کارت بازرگانی برای تجار ایرانی صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد ۵/ ۳ درصدی همراه بوده است. «تجارت الکترونیک» یکی دیگر از هفت گروه مورد بررسی در جداول آماری وزارت صنعت، معدن و تجارت است که در زیر گروه «گواهی امضای الکترونیکی» رشد و در زیرگروه «نماد الکترونیکی» افت جواز را ثبت کرده است. در مدت زمان مورد بررسی صدور «گواهی امضای الکترونیکی» بیش از ۱۰۰ هزار فقره بوده که رشد نزدیک به ۶۱ درصدی داشته و صدور «نماد الکترونیکی» نیز معادل ۸ هزار و ۳۶۲ فقره بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل افتی نزدیک به ۱۱ درصدی داشته است. ششمین گروه مورد بررسی صدور جواز «نرم‌افزار» است. در این گروه که در زیر شاخه‌ای به‌نام «پروانه بهره‌برداری نرم‌افزار» جای گرفته است، روند صدور مجوزها نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۳۱ درصدی را تجربه کرده است. هفتمین گروه مورد بررسی صدور جواز «پژوهش، فنی و مهندسی، تحقیق و توسعه» است که خود ۶ زیرگروه دارد. در زیرگروه نخست که «جواز خدمات فنی و مهندسی» جانمایی شده در مدت زمان مورد بررسی ۲۱۸ فقره جواز صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد حدود ۱۵درصدی داشته است. همچنین تعداد «پروانه فنی و مهندسی» در مدت زمان مذکور ۱۱۱ فقره بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل با رشد ۹/ ۰ درصدی همراه بوده است. آمارها همچنین نشان می‌دهد در زیرگروه «جواز تاسیس مرکز پژوهشهای صنعتی و معدنی» نیز ۱۱ فقره جواز ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد بیش از ۵۷ درصدی داشته است. «پروانه پژوهش مرکز پژوهشهای صنعتی و معدنی» نیز در مدت زمان مورد بررسی ۳ فقره بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، افتی حدود ۶۷ درصدی داشته است. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در زیرگروه «گواهی تحقیق و توسعه» نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۶۳ فقره جواز صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افتی بیش از ۶۳ درصد داشته است. اما روند صدور مجوز در زیرگروه «پروانه تحقیق و توسعه» نیز از رشد بیش از ۲۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت دارد، مجموع جوازهای صادره برای این زیرگروه برابر با ۱۱۵ فقره است.
تسهیلات پرداختی
دادههای اعلام شده همچنین بیانگر آن است که در راستای اجرای پروژه‌های اقتصاد مقاومتی و از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه ۱۳۹۸ در مجموع حدود ۷۹ هزار و ۱۷۵ میلیارد ریال تسهیلات به ۴ هزار و ۱۳ واحد در قالب پروژه رونق تولید پرداخت شده است. این واحدها در واقع بنگاه‌های تولیدی کوچک و متوسط و طرحهای نیمه تمام با پیشرفت کاری بالای ۶۰ درصد بوده‌اند و تعداد واحدهای ثبت نام‌کننده برای دریافت این تسهیلات در مجموع ۱۰ هزار و ۱۱۶ واحد بوده است. از سوی دیگر، در قالب تسهیلات برنامه تولید و اشتغال (تبصره ۱۸) از ابتدای اسفندماه ۱۳۹۷ تا پایان آبان ۱۳۹۸ تعداد یک هزار و ۴۴۹ واحد به بانک‌های عامل معرفی شده که از این تعداد، ۱۶۳ واحد تسهیلات خود را دریافت کرده‌اند. تعداد کل ثبت‌نامی‌ها در این حوزه ۴ هزار و ۳۸۱ مورد بوده است.
از سوی دیگر دادههای اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در ۸ ماه منتهی به آبان سال جاری ۷/ ۸۸ میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش بیش از ۲۷ میلیارد دلار صادرات داشته‌ایم که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ وزنی ۴/ ۱۶ درصد افزایش داشته است. از سوی دیگر، میزان واردات به کشور در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۱/ ۲۲ میلیون تن به ارزش ۴/ ۲۸ میلیارد دلار بوده که به لحاظ ارزشی ۹/ ۴درصد کاهش را نشان می‌دهد. میزان واردات در هشت ماه سال گذشته حدود ۸/ ۲۱ میلیون تن و به ارزش بیش از ۸/ ۲۹ میلیارد دلار بوده است. همچنین صادرات در هشت ماه سال گذشته بیش از ۸/ ۷۵ میلیون تن و به ارزش ۳/ ۳۰میلیارد دلار بوده است.
