چالش‌ها و فرصت‌های صنعت طلا در نشست هم‌اندیشی کمیته راهبردی «دومین همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنایع غیرآهنی ایران و فناوری‌های وابسته» که نهم و دهم مهرماه امسال به ابتکار گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد»، برگزار می‌شود، مورد ارزیابی قرار گرفت. در این جلسه که با حضور وجیه‌اله جعفری مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران؛ محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران؛ علیرضا طالاری مدیر عامل شرکت طلای موته؛ سعید نادری مسوول امور بازرگانی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و سروش فولادچی مدیر امور همایش‌های گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» برگزار شد، فعالان معدن و صنایع معدنی با طرح مباحثی کارشناسی در حوزه صنعت، تکنولوژی، امنیت و بازار طلا، ناگفته‌هایی از آنچه ظرف یک سال گذشته بر این صنعت گذشته است را بازگو کردند. در این نشست مباحث مرتبط با طلا در قالب دو بخش اصلی «بازار شمش طلا» و «بازار محصولات معدنی مرتبط با این فلز» مورد بررسی قرار گرفت. مروری بر پیشینه مباحث مطرح‌شده در حوزه طلا در همایش سال گذشته صنایع غیرآهنی، نشانگر آن است که پنج‌‌ محور «تولید»، «اشتغال»، «سرمایه‌گذاری»، «محیط‌زیست» و «بازار» مورد بحث قرار گرفته است. آن‌گونه که کارشناسان حوزه طلا عنوان می‌کنند در همایش صنایع غیرآهنی سال جاری باید مواردی همچون «امنیت»، «تکنولوژی» و «فناوری نوین» را به آن اضافه کرد که در هر یک از بخش‌ها می‌توان زمینه‌ای را برای ارائه نظرات مرتبط با موضوع در این همایش فراهم کرد.

مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی در این نشست با اشاره به سرعت گرفتن تولید شمش طلا و افتتاح واحدهای تولیدی که کلیه فرآیند استحصال تا فرآوری و حتی تولید شمش طلا را نیز به عهده دارند، گفت: بخش‌خصوصی باید در میزگردهای تخصصی همایش صنایع غیرآهنی حضور داشته و دیدگاه‌ها و نظرات خود را با مقامات مسوول در میان بگذارد، به همین دلیل لازم است تلاش بیشتری برای حضور بخش‌خصوصی شود. به اعتقاد وجیه‌اله جعفری، اکنون نوبت بخش‌خصوصی است تا از تجربیات و چالش‎های خود در حوزه استحصال و فرآوری طلا سخن گفته و راهکار پیشنهاد دهد.  همچنین رئیس خانه معدن ایران با اشاره به شکل‌گیری کمیته تخصصی طلا در خانه معدن اظهار کرد: برخی افراد حاضر در این کمیته، از اطلاعات به‌روز و جامعی برخوردار هستند و در بحث‌های مرتبط با طلا همکاری داشته‌اند. به گفته محمدرضا بهرامن، از همه مهم‌تر، حضور برخی جوانان با دانش روز در این حوزه است که علم آنها در کنار تجربیات و دانش افراد باسابقه می‌تواند راهگشا باشد. بر همین اساس حضور آنها در میزگرد تخصصی طلا به بررسی و پیگیری مباحث مختلفی همچون چالش‌ها و فرصت‌های استحصال، فرآوری و حتی امنیت سرمایه‌گذاری در این حوزه و بازار این فلز ارزشمند می‌انجامد. در همین راستا، جعفری با بیان اینکه می‌توان از تیم فنی مجتمع طلای زر‌شوران به‌منظور انتقال تجربیات خود در حوزه استحصال و فرآوری به مخاطبان دعوت به عمل آورد، افزود: البته باید به این نکته هم توجه داشت که سرفصل مباحث مطرح شده در حوزه طلا، خیلی نمی‌تواند متفاوت با سال گذشته باشد، بلکه سال جاری باید با توجه به شرایطی که به لحاظ ارزی در کشور طی سال گذشته تاکنون حاکم شده است، بررسی شده و اثرات آن در حوزه معادن طلا و صنایع مرتبط با آن در نظر گرفته شود. وی ادامه داد: در حوزه طلا ظرف یک‌سال گذشته، مشکلات جدیدی مطرح شده که می‌تواند به‌عنوان یکی از محورهای قابل طرح در همایش مدنظر قرار گیرد؛ چراکه این معضلات، تمامی تولیدکنندگان و معدنکاران را درگیر خود کرده، به‌خصوص اینکه طلا با دیگر صنایع معدنی تفاوت داشته و ویژگی‌های خاصی دارد. جعفری معتقد است طلا، سنگی است که محدوده معدنی مرتبط با آن، از هر جهت می‌تواند مشکلاتی را برای صاحبان معادن به وجود آورد و باید برای آن چاره‌ای اندیشیده شود. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که موضوع امنیت را هم به سرفصل‌های قابل طرح در این همایش اضافه کرد.

در پاسخ به این پیشنهاد، بهرامن اشاره کرد که برخی از مباحث مرتبط با امنیت معادن طلا را نمی‌توان به صراحت ذکر کرد، چراکه به بروز مشکلات جدیدی می‌انجامد. وی افزود: دولت هم برخی تصمیماتی را در این راستا اتخاذ کرده که مشکلات بخش‌خصوصی و دارندگان معادن طلا را دوچندان کرده است. وی ادامه داد: قرار داشتن معادن طلا در برخی محدوده‌های کشور، منجر به شکل‌گیری برخی باورهای غلط شده؛ چراکه اینگونه نیست که همه معادن طلای موجود لزوما از عیار بالایی برخوردار باشند. در واقع، در برخی نقاط کشور عیار طلای استحصال شده بالاست و به راحتی می‌توان طلای استحصال شده را تبدیل به شمش کرد؛ اما در برخی معادن دیگر این اتفاق رخ نمی‌دهد. بهرامن تصریح کرد: صاحبان معادن طلا به لحاظ امنیت باید کاملا مطمئن باشند، ضمن اینکه تاکنون کمتر دستگاه یا ارگانی، مسوولیت تامین امنیت محدوده‌های معدنی طلا را به‌صورت کامل پذیرفته است. این در حالی است که صاحبان معادن نمی‌توانند کل محدوده ۳۰ تا ۴۰ هکتاری خود را فنس‌کشی و محفوظ کنند. وی در ادامه به انتشار کلیپی اشاره کرد که بر مبنای آن، برخی اهالی روستا، سنگ‌های طلا را بدون رعایت مسائل زیست‌محیطی و بهداشتی در منازل خود استحصال می‌کنند؛ بدون اطلاع از اینکه سیانور به خانه خود می‌برند و ممکن است به سلامتی آنها آسیب برساند. بهرامن اظهار کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست، به‌شدت از این موضوع نگران است، چراکه فاضلاب ناشی از این اقدام به‌طور مستقیم وارد محیط‌زیست شده و آلودگی‌های خطرناکی را به‌دنبال دارد. وی ادامه داد: استحصال طلا یک تکنولوژی است؛ در حالی‌که برخی بومی‌ها، کار استحصال طلا را روی چاه‌های خانه‌های خود انجام می‌دهند و به خطر فاضلاب ناشی از آن توجهی نداشته و علم مرتبط با آن را نیز ندارند. به گفته وی، همه اطلاعات چنین بخش‌هایی به سازمان حفاظت از محیط‌زیست داده شده است.  بهرامن با اشاره به موضوع امنیت معادن طلا تصریح کرد: یکی از مباحث مهم مرتبط با سرمایه‌گذاری در حوزه استحصال و فرآوری طلا، بحث امنیت است. در واقع، حتی یک‌بار موضوع راه‌اندازی شهرک تخصصی طلا نیز مطرح شده، اما هیچ نهادی موضوع تامین امنیت آن را به عهده نگرفته است. وی به بخشنامه‌های مرتبط با نظارت دستگاه‌های دولتی بر پروسه استحصال طلا اشاره و اظهار کرد: این دستورالعمل‌ها منجر به تامین امنیت واحدهای فرآوری و استحصال طلا نمی‌شود؛ چراکه ممکن است برخی اطلاعات مرتبط با حمل طلا یا حتی میزان استحصال نیز در اختیار عده‌ای قرار گیرد که می‌توانند به لحاظ امنیتی به این صنعت معدنی، لطمه وارد آورند.

مدیرعامل شرکت طلای موته نیز در ادامه این نشست با تایید مشکلات مرتبط با بخشنامه‌های صادره در نظارت بر واحدهای استحصال‌کننده طلا، گفت: متاسفانه اجرای این بخشنامه حتی برای ماموران و ناظران دولتی هم بسیار سخت است. بنابراین موضوع تامین امنیت در معادن طلا و کارخانه‌های فرآوری باید با دقت بسیار بررسی شده و تمام جوانب آن سنجیده شود. وی افزود: موضوع اشتغال در واحدهای طلا به‌شدت حائز اهمیت است، چراکه احداث معادن طلا اشتغال‌زایی بسیار بالایی را به همراه دارد و حتی یک واحد کوچک ۶۰۰ نفر نیروی انسانی را در خود جای داده است. طالاری ادامه داد: یکی دیگر از دغدغه‌های اصلی فعالان حوزه معادن طلا بحث فروش آن است؛ چراکه اکنون معضلات جدی در این زمینه وجود دارد.

بهرامن نیز با تایید وجود این مشکلات، به موضوع معاملات قاچاق طلا اشاره کرد و گفت: فروش نیز یکی از دغدغه‌های فعالان این حوزه به‌شمار می‌رود؛ چراکه یکی از معضلات طلا، قوانین مربوط به آن در کشور است. بهرامن معامله طلا به‌صورت قاچاق را عامل کاهش تقاضای خرید طلا دانست. وی افزود که صاحبان معادن پرداخت ۹ درصد مالیات ارزش افزوده را نیز می‌پذیرند، اما نکته حائز اهمیت آن است که گاهی حتی از سوی دولت جریمه هم می‌شویم که این جریمه‌ها اعداد و ارقام قابل توجهی است. وی افزود: هم اکنون برخی کارخانه‌های طلا، به‌رغم تولید، فروش قابل‌توجهی ندارند.  جعفری در این‌باره افزود: برخی واحدهای دولتی نیز در این رابطه مشکلاتی دارند و گاه مشکلات آنها بیشتر از بخش‌خصوصی نیز است، چراکه آنها مکلف هستند طلای خود را در بورس کالا به فروش برسانند که آن هم مشکلات خاص خود را دارد. وی پیشنهاد داد تا موضوع فروش طلا در بورس کالا نیز به یکی از سرفصل‌های همایش تبدیل شود. براساس این گزارش، برنامه‌های توسعه‌ای کشورهای همسایه در تولید فلزات غیرآهنی، لزوم آگاهی از روند عرضه و تقاضا در بازارهای بین‌المللی، اثرات مستقیم و غیرمستقیم فلزات غیرآهنی بر یکدیگر و بر آهن و فولاد، صرف هزینه‌های هنگفت برای تولیدکنندگان داخلی جهت شرکت در رویدادهای بین‌المللی، توازن و تعادل داخلی و بین‌المللی در تصمیمات کلان صنایع فلزات غیرآهنی مهم‌ترین عواملی است که نیاز به برگزاری همایش در این خصوص را بیش از پیش نمایان می‌کند. بر این اساس، برای دومین بار، گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» با همکاری شرکت ملی صنایع مس ایران همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنایع غیرآهنی ایران و فناوری‌های وابسته را در مهر ماه، برگزار می‌کند. علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این همایش می‌توانند با شماره تلفن ۶-۴۲۷۱۰۱۸۰ تماس بگیرند یا به وب‌سایت http:/  /  events.den.ir مراجعه کنند.