استارت فاز دوم کنترل قاچاق

از سوی دیگر تولیدکنندگان داخلی پس از دریافت شناسه کالا در سه ماه آخر سال ۹۷ باید نسبت به دریافت کدرهگیری برای کالای لوازم خانگی تولیدات داخلی اقدام کنند و در غیر این صورت کالای موجود در بازار به‌عنوان قاچاق شناخته شده و جمع‌آوری خواهد شد. افزایش حقوق ورودی لوازم خانگی یکی از اخباری است که عباس هاشمی آن را اعلام کرده، اقدامی که می‌توان آن را گامی دیگر در راستای کاهش واردات و حمایت از تولید داخل دانست؛‌ براساس خبر اعلام شده حقوق ورودی لوازم خانگی از ۴۰ درصد به ۵۵ درصد افزایش خواهد یافت و رشدی ۱۵ درصدی را تجربه خواهد کرد. اقدامی که هرچند برخی از فعالان این بخش از آن در راستای حمایت از تولید داخل یاد می‌کنند، اما برخی دیگر معتقدند این امر افزایش قاچاق را به همراه خواهد داشت. اما طرح شناسه کالا در مجموع ۱۴۹۷قلم کالا را دربرمی‌گیرد و هدف وزارت صنعت، معدن و تجارت از راه‌اندازی آن کمک به شفاف‌سازی اسناد تجاری و کنترل قاچاق در طول زنجیره تجاری کشور است. از سوی دیگر، این سامانه به منظور تولید و دریافت شناسه کالا و تشکیل شناسنامه کالا که فرآیندهای درخواست و صدور شناسه کالا را در برگرفته و امکان استعلام شناسه کالا را برای سامانه‌ها و افراد مرتبط فراهم می‌کند، ایجاد شده است. براساس آماری که وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده است در مجموع، ۱۴۹۷ قلم کالا در این سامانه تعریف شده که دارو و تجهیزات پزشکی به‌عنوان یکی از اقلام این کالاها به تنهایی ۴۰۰ قلم کالا را شامل می‌شود که باید گام به گام وارد سامانه شود. در مراحل اولیه اجرای این سامانه، ابتدا واردکنندگان کالا به کشور باید نسبت به دریافت شناسه کالا از این سامانه اقدام کنند. بر مبنای آیین‌نامه‌های تدوین‌شده، کالاهای هدف در سه گروه کالایی «الف»، «ب» و «پ» دسته‌بندی می‌شوند. یکی از کالاهای زیرمجموعه گروه «الف» شامل «دارو (انسانی و حیوانی)، مکمل‌های دارویی و غذایی، ملزومات و تجهیزات پزشکی، فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی و فرآورده‌های زیست‌محیطی» است که در دستورالعمل‌های آن با هماهنگی وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی کشور تهیه شده است. «تلفن همراه و سایر تجهیزات ارتباطی با قابلیت نصب سیم‌کارت» و «دخانیات» نیز از دیگر زیرمجموعه‌های گروه «الف» هستند. درخصوص دخانیات اعلام شده که کلیه واردکنندگان دخانیات موظف بودند سال گذشته شناسه کالا را روی کالا نصب کنند.

«لوازم‌خانگی برقی با اولویت تلویزیون، یخچال، کولر گازی و اسپیلت و...» و «قطعات مصرفی و یدکی وسایل نقلیه»، «فرآورده‌ها و مشتقات نفتی، گازی و پتروشیمیایی» نیز از جمله کالاهای زیرمجموعه گروه کالایی «ب» هستند که با توجه به خبر اعلام شده از سوی مدیر کل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت تا ۶ ماه آینده باید نسبت به دریافت شناسه کالا اقدام کنند. در کنار کالای مذکور همچنین «طلا اعم از شمش، مسکوکات و مصنوعات زینتی»، «منسوجات و پوشاک»، «اسباب‌بازی» و «دام زنده شامل گوشت سفید و قرمز» نیز دیگر زیرمجموعه‌های این گروه را تشکیل می‌دهند. در گروه «پ» نیز کالاهای «محصولات اساسی کشاورزی محدود به گندم، برنج، جو، ذرت، دانه‌های روغنی، چای، کنجاله، روغن، شکر، کود شیمیایی، سموم، بذرها» و«سایر گروه‌های کالایی» جای دارند.

صدور ۱۸۰ شناسه

مدیر کل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص مزایای اجرای این طرح به «دنیای اقتصاد» گفت: مبارزه با کالای قاچاق موجب شد تا سال گذشته طرح سامانه مدیریت شناسه کالا در دستور کار قرار گیرد، این اقدام در راستای کنترل قاچاق و شفافیت اسناد تجاری صورت گرفت تا به این طریق بتوان نسبت به جمع‌آوری کالای قاچاق در بازار اقدام کرد؛ حال با گذشت یک سال فاز دوم این طرح در حال اجرا است و تولیدکنندگان داخلی در مدت زمان ۶ ماه مهلت دارند نسبت به دریافت کد شناسه اقدام کنند. به گفته مدیرکل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت، پس از شناسه‌دار شدن تمام کالاهای وارداتی و تولید داخلی، واردکنندگان و تولیدکنندگان باید نسبت به دریافت شناسه رهگیری اقدام کنند. شناسه رهگیری امکان مناسب‌تری برای رصد و ممیزی تعداد و انواع کالاهای شناسه‌دار را در سطح بازار ایجاد می‌کند. همچنین شناسه رهگیری به‌دنبال آن، امکان شناخت کالاهایی را که به شکل قانونی در کشور تولید و عرضه شده یا به شکل قانونی از مجاری گمرکی وارد شده، برای دستگاه‌ها و بازرسان مختلف فراهم می‌کند. این شناسه منجر به ایجاد تمایز بین تعداد اقلام از هر کالا می‌شود؛ از سوی دیگر با پایان مهلت اخذ شناسه رهگیری در صورت وجود کالایی در بازار بدون داشتن کدرهگیری کالای مذکور قاچاق محسوب شده و از بازار جمع‌آوری خواهد شد. به گفته هاشمی، با توجه به اهمیت کدرهگیری، تولیدکنندگان و واردکنندگان باید در مدت زمان تعیین‌شده نسبت به دریافت کدرهگیری اقدام کنند تا در بازار با مشکل مواجه نشوند. هاشمی همچنین با اشاره به اینکه یکی از مباحث پیش‌بینی شده در این طرح به ماده ۴ قانون حمایت از مصرف‌کننده بازمی‌گردد، افزود: براساس این ماده قانونی شرکتی که تمایل به اخذ نمایندگی در داخل کشور دارد، باید به‌طور رسمی از شرکت مادر اقدام به اخذ نمایندگی و ثبت برند کند تا به این طریق پاسخگوی تمام مسائل حقوقی باشد که این امر در این ماده قانونی دیده شده است، به همین دلیل تمامی لوازم خانگی در راستای حمایت از مصرف‌کنندگان باید از شرکت‌های خارجی نمایندگی و خدمات پس از فروش داشته باشند تا وارد‌کننده ضمن پرداخت حقوق دولت بتواند خدمات پس از فروش داشته باشد.

اما درخصوص دریافت کد شناسه نیز مدیر کل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با اشاره به اینکه تمام کالاها باید کد شناسه و کدرهگیری دریافت کنند، عنوان کرد: در این راستا گروه شناسه تعریف کرده‌ایم (برای هر محصول یک شناسه خاص) تا رصد آن در بازار به راحتی امکان‌پذیر باشد. هاشمی درخصوص اینکه تاکنون چه تعداد شناسه کالا صادر شده است، افزود: تاکنون ۱۸۰ نوع محصول وارداتی و داخلی لوازم خانگی شناسه کالا دریافت کرده‌اند.

ظرفیت خطوط تولید لوازم خانگی

هاشمی همچنین در برنامه «تیتر امشب» ظرفیت بالقوه تولید لوازم خانگی در کشور را ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه اعلام کرد. مدیرکل صنایع فلزی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به آمار تولید در سال گذشته گفت: در تولید لباسشویی یک میلیون و ۹۰۰ هزار دستگاه ظرفیت منصوبه داشتیم که از این مقدار ۹۰۰ هزار دستگاه تولید شد. همچنین در کولر آبی از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه ظرفیت، ۸۰۰ هزار دستگاه تولید داشتیم. هاشمی با اشاره به اینکه یکی از برنامه‌های وزارت صنعت حمایت از قطعه‌سازان است، افزود: باتوجه به اینکه ۳۰ تا ۳۵ درصد آمار واردات در صنعت لوازم خانگی حجیم گزارش شده است، سعی داریم تولیدات قطعه‌سازی را توانمندتر کنیم.