این در حالی است که بانک مرکزی در آخرین گزارش خود از تسهیلات اعطایی در نیمه اول سال جاری، از اختصاص بیش از ۸۲هزار میلیارد تومان از مجموع بیش از ۲۷۰هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن خبر داد که ۶۹هزار میلیارد تومان آن صرف تامین سرمایه در گردش بخش صنعت شده است. به راستی چرا به‌رغم تزریق این حجم عظیم از منابع به بنگاه‌های صنعتی، این مجموعه همچنان به شدت تشنه منابع است و در صف طویل دریافت تسهیلات کم بهره؟!

علت به نظر آن است که فضای اقتصادی کشور به گونه ای ساماندهی شده است که اکثر بنگاه‌های کوچک و متوسط کمتر سوددهی قابل قبولی داشته و قادر به انباشت منابع نبوده و برای ادامه حیات و بقا متکی به بیرون از خود و صف کشیدن در مقابل بانک‌ها برای دریافت تسهیلات دستوری‌ هستند. البته وجود همین حجم انبوه از بنگاه های ریز و درشت که فعالیت بخشی از آنها توجیه اقتصادی ندارد خود نیز بیانگر نابسامانی در ساختار و سازماندهی صنعتی کشور است. حدود ۱۷۷ تولیدکننده کولر، ۱۴۰ تولیدکننده یخچال و ۱۲۳ تولیدکننده لباسشویی و ۲۸۰تولید کننده اجاق گاز و... در کمتر کشوری در جهان قابل مشاهده است.

در واقع آن مسیر توسعه صنعتی هر کشوری بسته به پاسخی است که به یک پرسش بنیادین می‌دهد و آن این است که «انباشت سرمایه و منابع لازم برای رشد و توسعه صنعتی را از کجا و چگونه فراهم می‌کند؟» پاسخی که تاکنون متاسفانه در کشورمان به این پرسش داده شده، نه تامین منابع از طریق پس‌انداز خصوصی یا بازار سرمایه و سرمایه خارجی -چنانکه در کشورهای توسعه یافته و موفق در مسیر توسعه انجام شده- بلکه دولت و منابع نفتی بوده است. نتیجه آن نیز پس از دهه‌ها وضعیت نابسامان فعلی است: تعداد اندکی بنگاه بزرگ انحصاری و شبه انحصاری و کثیری بنگاه‌های کوچک و متوسط نیازمند حمایت و کمک دولت.به نظر می‌رسد تا زمانی که پاسخ صحیحی به پرسش اساسی فوق ندهیم و بند ناف تولید صنعتی را از دولت قطع نکنیم، در بر همین پاشنه خواهد چرخید و هر سال باید شاهد مرحله ای دیگر از اعطای تسهیلات کم بهره و اجرای طرح‌های رونق تولید و... باشیم!

اخبار مرتبط