انواع فیلتر صنایع غذایی با تاکید بر فیلتراسیون صنایع لبنی
انواع فیلترهای صنعتی مورداستفاده در صنایع غذایی و آشامیدنی
فیلترهای صنعتی بسته به نوع سیال مورد فیلتراسیون (مایع، گاز، هوا)، نوع و درصد ناخالصی و میزان درجه خلوص موردنیاز (میکرون ریتینگ)، شرایط فرآیندی (دما، فشار، خورندگی سیال) و انواع مختلفی دارند. ازجمله فیلترهای مورداستفاده در صنایع غذایی می‌توان به بگ فیلتر Bag filter، کارتریج فیلتر، پلیتد فیلتر، سینترد فیلتر، داست کالکتور، فیلترهای اتوماتیک، فیلتر برنولی برای سیستم‌های خنک‌کننده، پری فیلترها Pre-Filter، فیلتر هپا HEPA، فیلتر اولپا ULPA و ...اشاره کرد.
فیلتراسیون صنعتی در بخش تولید فرآورده‌های لبنی
یکی از بخش‌های مهم صنایع غذایی که فیلتراسیون در آن نقش مهمی دارد، کارخانه‌های تولید لبنیات هستند. فیلتراسیون نه‌تنها در بخش تولید بلکه در کیفیت هوای بهداشتی کارخانه نیز بسیار مهم است. با استفاده از فیلترهای صنعتی مناسب می‌توان به کیفیت هوای بهداشتی رسید و احتمال آلودگی در فرآیند تولید لبنیات را کاهش داد. با استفاده از فیلترهای هوای مناسب و استفاده از هوای فیلتر شده می‌توان از فرآیند پر ریسک تولید لبنیات محافظت کرد و ماندگاری محصول را افزایش داد. فیلترهای هوای قابل‌ارائه توسط شرکت دیباج صنعت پاسارگاد، به تولیدکنندگان مواد غذایی و فرآورده‌های لبنی کمک می‌کند تا خطر آلودگی را با استفاده از فیلتراسیون کاهش داده و تولید محصول خود را مطابق با استانداردهای سازمان‌هایی غذایی به انجام برسانند. آلاینده‌های موجود در هوا از انواع قارچ‌ها و باکتری‌ها بر ماندگاری محصولات لبنی مانند شیر و شیر خشک، پنیر، ماست، بستنی و کره تاثیر می‌گذارند. علاوه بر این در تولید شیر خشک نوزاد نسبت به کیفیت فرآیند حساسیت بیشتری را باید در نظر گرفت.
حذف آلاینده‌های موجود در هوا به دلیل اندازه آنها - به‌طور متوسط حدود ۶/ ۰ میکرون- کار ساده‌ای نیست. حتی با وجود تجهیزات فرآیند clean، منافذ یا نواحی باز می‌توانند باعث شوند هوای آلوده مملو از میکروب با محصولات تماس پیدا کند؛ بنابراین، هر یک از اجزای مربوط به فرآیند باید با ایمنی مواد غذایی مطابقت داشته باشد و همچنین مطابق با الزامات فرآیندهای Cleaning باشد. منابع آلاینده‌ها در فرآوری لبنیات شامل باکتری اشریشیا کلی E-coli، انتروباکتر سازاکی Enterobacter sakazakii،PAA (از مواد ضدعفونی‌کننده‌ای که در پردازش و بسته‌بندی اسپتیک استفاده می‌شود)، انواع باکتری‌ها، ترکیبات آلی فرار (VOC)، مواد تشکیل‌دهنده محصول (که می‌تواند باعث آلودگی متقابل شود)، ازنو (ابرهای میکروبی) افراد و کارکنان است. با توجه به میزان منابع آلوده‌کننده در فرآورده‌های لبنی، جای تعجب نیست که مواد لبنی باید مقررات و الزامات دقیق برای ایمنی تولید مواد غذایی را رعایت کنند. کنترل کیفیت هوا و نرخ تغییر هوا همراه با سطح دما و رطوبت، در اتاق‌های تمیز و سالن‌های پرکن، همگی نقش مهمی در کنترل آلودگی دارند. در صنایع غذایی و مخصوصا در صنایع تولید مواد لبنی، نمی‌توان سطح کیفی را کاهش داد. سیستم خشک‌کن بسترسیال، خطوط پرکن اسپتیک، خطوط اسلایسینگ، مچورینگ، خطوط بسته‌بندی و ... باید به فیلترهایی با بالاترین کیفیت و کارآمدترین سطح فیلتراسیون مجهز شوند تا اطمینان حاصل شود که فساد مواد غذایی و شکایات مشتری به‌طور کامل از بین می‌رود و لطمه‌ای به شهرت برند وارد نشود. درصورتی که تجهیزات مورداستفاده برای فیلتراسیون به‌درستی مورد آزمایش و تایید قرار نگرفته باشد تا بتواند نیازهای شما را تایید کند، ممکن است در طولانی‌مدت هزینه بیشتری برای شما داشته باشد.
فیلتر هوا، راهکاری تخصصی برای نیاز صنایع غذایی و لبنی
معیارهای انتخاب فیلتر هوا شامل سطح فیلتراسیون موردنیاز، الزامات طبقه‌بندی فیلتر، مقرون‌به‌صرفه بودن، کارآیی جمع‌آوری پایدار و قابلیت ذخیره گردوغبار در اختلاف فشار کم است.
نکات خاصی که باید هنگام طراحی سیستم فیلتراسیون هوا به خاطر بسپاریم اینکه جریان هوا باید تا حد ممکن در سطح فیلتر یکنواخت باشد، قبل از فیلترهای اصلی و با کارآیی بالا باید از پیش‌فیلترهای Pre-filter استفاده شود تا عمر مفید بیشتری داشته باشد،برای تعیین افت فشار در سراسر سیستم فشارسنج نصب شود،همچنین دسترسی کافی به فیلترها برای زمان سرویس‌دهی باید فراهم شود. از فیلترها نباید بیش از مشخصات تعیین‌شده برای آنها استفاده شود؛ و نباید از مقاومت نهایی توصیه شده فراتر رفت. در مواردی که رطوبت آزاد می‌تواند تأثیر بگذارد، نباید دستگاه‌های تمیزکننده هوا الکترواستاتیک نصب شوند.
فرآیند فیلتراسیون شیر
روش‌های گوناگونی برای فیلتراسیون شیر وجود دارد. هدف مشترک همه روش‌ها جدا کردن مواد مختلف از یکدیگر است. در صنایع لبنی، این بدان معنی است که ذرات ناخواسته را از شیر جدا کنید. چهار فرآیند تصفیه غشای (فیلتراسیون ممبرانی) مختلف وجود دارد که به‌طورمعمول برای فیلتر کردن شیر استفاده می‌شود. فرآیندها عبارت هستند از اسمز معکوس (این فرآیند محکم‌ترین غشای ممکن را در جداسازی مایع فراهم می‌کند. این بدان معنا است که فقط آب می‌تواند از غشا عبور کند درحالی‌که تمام مواد دیگر (محلول و معلق) از بین می‌رود)، فیلتراسیون نانو (این فرآیند طیف وسیعی از مواد معدنی مختلف را از مایع جداسازی می‌کند و باعث می‌شود فقط مایعات و یون‌های یک ظرفیتی خاص از غشا عبور کنند)، اولترافیلتراسیون (این فرآیند شیر بدون چربی (که به آن خوراک نیز گفته می‌شود) را به دو جریان مختلف جدا می‌کند که باعث می‌شود آب، نمک‌ها، لاکتوز و اسیدها از غشا در هر دو جهت عبور کنند درحالی‌که پروتئین‌ها و چربی را حفظ می‌کنند و آنها را تغلیظ می‌کنند) و میکروفیلتراسیون (در این فرآیند از بازترین نوع غشا استفاده می‌شود. این ماده برای از بین بردن‌هاگ، باکتری‌ها و تکه‌های چربی از مایع و همچنین برای تقسیم شیر بدون چربی استفاده می‌شود) فیلتراسیون شیری که در مزرعه انجام می‌شود نیز ممکن است از فیلتر مکانیکی برای از بین بردن ذرات جامد شیر خام استفاده کند. این ذرات جامد ممکن است شامل کود، خاک، کاه، مو، حشرات و لخته‌ها باشد و قبل از رسیدن شیر به مخزن شیر عمده فیلتر می‌شوند.
