غبار «خارجی» در نظافت شهر

ماجرای تمیز نبودن شهر از زمستان سال گذشته که تعداد پیمانکاران پسماند به بهانه ساماندهی کاهش یافت شروع شد و با اینکه مدیران ارشد شهری وعده داده بودند که با کاهش پیمانکاران پسماند شهر به تنها ۱۴ پیمانکار موضوع نظافت شهر بهتر می‌شود اما نشد و این مساله موجب شد تا شهردار تهران نیز ضمن تایید تلویحی این کثیفی از تقویت بخش پسماند و کمک به پیمانکاران بگوید به‌گونه‌ای که شهردار در مصاحبه با یکی از رسانه‌‌‌ها در مورد وضعیت تنظیف شهر تهران با وجود انتخاب ۱۴ پیمانکار، به تعیین تیم‌‌‌های کمکی برای این امر اشاره کرد و گفت: خودمان نیز مجموعه‌‌‌ای در سازمان پسماند تشکیل دادیم که هم کمک به امر تنظیف شهر کرده و هم تشدید نظارت بر عملکرد انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه حتما شهرداری تهران نظارتش را بر فعالیت پیمانکاران در امر نظافت شهر تشدید خواهد کرد، اعلام کرد: شهرداری تهران تعدادی خودروی ملکی در حوزه پسماند دارد که اگر مجموعه‌‌‌ای در امر نظافت شهر این امکانات را کم بگذارد، می‌‌‌رویم و کار را انجام می‌‌‌دهیم؛ اما از سرجمع، اعتبارات پیمانکار را پرداخت می‌‌‌کنیم. با وجود وعده تقویت و کمک به پیمانکاران اما شاهد آن هستیم که وضعیت بهتر نشده است هرچند که این روزها بحث کمبود نیروی انسانی یا پاکبان‌ها نیز از سوی شهرداری تهران به عنوان یکی از عوامل عقبگرد در تنظیف شهر مطرح می‌شود به‌گونه‌‌‌ای که رضا محمدی، مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری تهران، در دفاع از عملکرد این حوزه در زمینه تمیزی شهر با بیان اینکه ماشین‌‌‌آلات و نیروی انسانی دو عنصر اثرگذار در حوزه مدیریت پسماند هستند، تاکید کرد: میانگین ماشین‌‌‌آلات تحویلی به ما به ظرفیت سال ۱۳۹۴ بود و امروز به سال ۱۳۹۹ رسیده است و همچنین جاروهای مکانیزه که از ساختار خارج شده بود دوباره فعال شده است. سه‌هزار نیروی ایرانی داریم که پیمانکاران را مجاب کردیم نیروهای ایرانی یا اتباع مجاز جذب کنند که در یک سال اخیر ۱۰۰۰ نیروی ایرانی جذب شد.

وی ادامه داد: از شهردار تهران و شورا خواستیم که با وزارت کشور هماهنگی‌‌‌های لازم را داشته باشند تا بتوانیم نیروی ایرانی جذب کنیم. در حال حاضر آمادگی داریم ۵هزار نیروی پاکبان جذب کنیم و بیش از قانون کار حقوق بپردازیم و حقوق بیش از ۱۲ میلیون تومان را در نظر گرفته‌‌‌ایم.

وی در تشریح موضوع خدمت‌‌‌رسانی پاکبانان در شهر تهران گفت: در حال حاضر حدود ۱۰‌هزار پاکبان در شهر تهران فعال هستند که از این تعداد ۶هزار پاکبان موجود از اتباع خارجی هستند که البته بیشتر آنها از اتباع مجاز هستند و تعدادی از آنها غیرمجاز. هنگامی که پلیس به اسکان‌‌‌های کارگری مراجعه می‌کند و اتباع غیر‌مجاز را رد مرز می‌کند میان آنها اتباع مجاز هم رد مرز می‌‌‌شوند. بر همین اساس جایگزینی حداقل ۲هزار تا ۳هزارپاکبان ایرانی در این حوزه در دستور کار قرار گرفته و بر اساس آن آمادگی جذب ۵هزار پاکبان را داریم که حقوقی حدود ۱۲.۵ تا ۱۵ میلیون تومان برای آنها پرداخت می‌‌‌کنیم.

محمدی افزود: از سوی دیگر از شورا درخواست کردیم تا وزارت کشور بازه زمانی‌‌‌ را اعلام کند تا ما بتوانیم جایگزینی این پاکبان‌‌‌ها را انجام دهیم. چراکه با رد مرز این پاکبانان اتباع، گاهی یک ناحیه یا منطقه ما تخلیه می‌شود و زباله‌‌‌ها روی زمین می‌‌‌ماند که ما مجبور می‌‌‌شویم از نیروهای سایر نواحی و مناطق جهت جمع‌‌‌آوری زباله‌‌‌ها و رفت و روب استفاده کنیم؛ بنابراین از شهردار تهران نیز درخواست کردیم که این معضل را که برای کل کشور وجود دارد در تعامل با وزارت کشور پیگیری کند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در خصوص گلایه شهروندان از نظافت شهر با تاکید بر اینکه نظافت شهر نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری دارد، افزود: در حال حاضر نسبت به هدف‌‌‌گذاری‌‌‌ که انجام داده‌‌‌ایم این موضوع باید خود را بیشتر نشان می‌‌‌داد؛ اما بر اساس گزارش‌‌‌های سامانه نظارتی ۱۳۷ در ۱۵ روز نخست شهریور ماه سال‌جاری در مقایسه با سال گذشته به تفکیک ۱۰ آیتم که فرمت ثابت سامانه ۱۳۷ است شامل آب‌گرفتگی، شست‌وشوی المان و مخازن، لایروبی و مدیریت جوندگان و... مورد ارزیابی قرار گرفته است. ظرف مدت یک ماه در سال گذشته ۴۹‌هزار نفر در این حوزه بر اساس این ۱۰ آیتم با سامانه ۱۳۷ تماس گرفته‌‌‌اند. بر همین اساس در مناطق ۴۶‌درصد نسبت به سال قبل شکایات کاهش یافته است.

وی با اشاره به گزارش اخیر روزنامه «دنیای‌اقتصاد»  در حوزه نارضایتی شهروندان از منظر و تمیزی شهر تاکید کرد: البته در ۱۵ روز نخست شهریور ماه سال‌جاری، منطقه ۱۴ از نگاه ما و شهروندان دچار اشکال است و دو منطقه ۴ و ۲۱ ضعف داشتند؛ البته وضعیت منطقه ۴ رو به بهبود است و برای منطقه ۱۴ نیز پیمانکار نتوانست آنچه می‌‌‌خواستیم را اجرا کند؛ بنابراین بر اساس جمع‌‌‌بندی صورت‌گرفته قراردادش لغو شد و منطقه ۱۴ نسبت به سال قبل وضعیت بدتری داشته است. محمدی با اشاره به اینکه مبنای ارزیابی ما نگاه شهروندان است، افزود: اگر شهروندان نسبت به نظافت شهر شکایت و اعتراضی دارند می‌توانند آن را از طریق سامانه ۱۳۷ ثبت کنند؛ چراکه این سامانه مبنای کار ماست. ما تلاش کردیم ۵۰‌هزار تماس را ماه به ماه کاهش دهیم. در مرداد ماه امسال نسبت به سال قبل هفت‌هزار تماس کاهش پیدا کرد و همچنان موضوع را پیگیری می‌‌‌کنیم.

وی ادامه داد: ماشین‌‌‌آلات جمع‌‌‌آوری زباله نوسازی شد. در منطقه ۲ که یکی از بهترین پیمانکاران این حوزه در آنجا فعال است در حقیقت جایی است که مردم راضی هستند؛ چرا که پیمانکار خوب ما در چارچوب عمل می‌کند. باید به این نکته توجه کنیم که از ۲۲ منطقه که تحول در ساختار و تجهیزات آنها ایجاد شده در این شرایط تنها سه منطقه مشکل دارند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران درباره سامانه جمع‌‌‌آوری بازیافت (نوماند) نیز گفت: در حوزه سامانه نوماند نیازمند کمک رسانه‌‌‌ها هستیم. کار این سامانه از فروردین سال‌جاری آغاز شد و امروز حدود ۱۰۰‌هزار نفر کاربر ایجاد شده است که ۱۵‌هزار نفر آنها مشارکت می‌کنند ولی مابقی به هر دلیلی مشارکت نمی‌‌‌کنند. روزانه به‌طور میانگین ۴۰ تن زباله خشک از درب منازل شهروندان جمع‌‌‌آوری می‌شود و در مجموع ۲۵۰ تن زباله خشک از مبدأ جمع‌‌‌آوری می‌‌‌کنیم. در کل حدود نیمی از زباله‌‌‌های خشک و ارزشمند به لحاظ بازیافت، ‌‌‌ هنوز در مخازن ریخته می‌شود و همین امر موجب ادامه حضور زباله‌‌‌گردها شده است. اگر استفاده از سامانه نوماند را گسترش دهیم و بتوانیم زباله خشک شهروندان را در منازل آنها خریداری کنیم می‌توانیم مشکل زباله‌‌‌گردی را حل کنیم. محمدی در مورد محل دفن زباله‌‌‌های تهران در آرادکوه با بیان اینکه آرادکوه مدت ۷۰ سال مرکز دفن پسماند بوده است، تاکید کرد: بنده در استانداری، اداره کل منابع طبیعی موارد را دنبال کردم. زباله‌سوزی که در آن زمین فعالیت داشته از نظر منابع طبیعی خلاف قانون فعالیت می‌کند. در جلسه‌ای که با شهردار و دادستان داشتیم گفتیم که در آن زمین ترک فعل انجام شده و هیچ پیمانکاری حاضر نیست در زمینی که ما مالک آن نیستیم، فعالیت کند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با تاکید بر اینکه مالکیت تنها به گونه‌‌‌ای است که برخی زمین‌‌‌ها صرفا در تصرف شهرداری است، گفت: این موضوع یکی از معضلات ماست و شهردار شخصا موضوع را پیگیری می‌کند. برای شهرک بازیافت هم موضوع را پیگیری می‌‌‌کنیم و نامه‌نگاری‌‌‌های لازم را در این خصوص انجام داده‌‌‌ایم. ما هفت‌هزار تن زباله را کجا می‌توانیم دفن کنیم؟ این پرسشی است که مجموعه دولت و شهرداری باید برای آن تدبیر کند.

وی ادامه داد: بیش از ۱۵ سال است قرارداد زمین آبعلی تمام شده و پیگیری‌‌‌هایی انجام دادیم که موضوع به نتیجه برسد و در نهایت ناچار خواهیم شد فرآیند قضایی آن را طی کنیم. از شورا تقاضا داریم به واسطه اتفاقاتی که در بخش نیروی انسانی در سازمان افتاده، مساعدت‌های لازم را داشته باشد.